สืบเนื่องจากไรเดอร์-ไดรเวอร์ Lalamove นัดหมายรวมตัวที่ด้านหลังศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง ตั้งแต่เวลา 11.00-12.00 น. ก่อนเดินทางมาที่อาคารวานิชฯ ซึ่งมีสำนักงานของ Lalamove อยู่

ก่อนหน้านี้ เมื่อ 14 พ.ย.ที้ผ่านมา ทางไรเดอร์และไดรเวอร์ Lalamove ได้เคลื่อนขบวนลักษณะคาร์ม็อบมาที่อาคารวานิชเพลซ อารีย์ เพื่อยื่นหนังสือให้บริษัทแก้ไขความทุกข์ร้อนของคนทำงาน เรื่องค่ารอบ และโปรโมชันที่หักเงินจากคนทำงาน

รายละเอียดข้อเรียกร้อง

1. กำหนดราคาเริ่มต้นงานทุกการขนส่ง

2. ยกเลิกงาน Smart Prices

3. ยกเลิกงานโปรโมชันที่นำค่าตอบแทนของไรเดอร์ไปเป็นโปรโมชันให้ลูกค้า

4. ยกเลิกงานเหมาการบริการของรถทุกประเภท

5. คำนวณค่าบริการตามจริงที่ระบุไว้บนหน้าเว็บไซต์

วันนั้นจบลงที่ตัวแทนฝ่ายบริหารของ Lalamove ลงรับเรื่องเพื่อรำไปหารือต่อ และจะตอบกลับภายใน 1 สัปดาห์ 

ต่อมา เมื่อวันที่ 22 พ.ย. 2566 บริษัทได้ออกหนังสือชี้แจงตอบข้อเรียกร้องของคนขับไรเดอร์-ไดรเวอร์ที่ลงทะเบียนทำงานกับบริษัทต้นสังกัด ดังนี้

1.ราคาเริ่มต้นและราคาต่อระยะทาง ในทุกๆ ออเดอร์จะถูกรวมไว้ด้วยกันในราคาค่าขนส่งรวม (Total Fare) โดยที่ราคาค่าส่งรวมจะไม่น้อยกว่าราคาเริ่มต้นที่ระบุไว้ในเว็บไซต์ลาล่ามูฟ

2.Smart Pricing เป็นระบบที่ทำให้คนขับร่วมอิสระมีตัวเลือกการรับงานที่หลากหลาย เช่น เมื่อความต้องการการใช้งานสูง แต่ปริมาณคนขับร่วมอิสระมีจำกัด ตัวอย่างเช่นฝนตก และช่วงเวลาเร่งด่วน ระบบจะคิดค่าบริการเพิ่มเติม เพื่อเป็นกำลังใจให้กับคนขับร่วมอิสระ 

3.ทางบริษัทฯ มีการจัดการกิจกรรมทางการตลาด มีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มจำนวนออเดอร์ และสร้างรายได้อย่างต่อเนื่องให้กับคนขับร่วมอิสระ เช่น โค้ดส่วนลด โดยบริษัทฯ เป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายส่วนลดให้กับลูกค้ามาโดยตลอด ซึ่งไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับค่าตอบแทนของคนขับร่วมอิสระแต่อย่างใด 

อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนทางคนทำงานจะไม่พอใจกับคำชี้แจงดังกล่าว จึงนำมาสู่การประท้วงในวันนี้

27 พ.ย. 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานวันนี้ (27 พ.ย.) ที่หน้าอาคารวานิชเพลซ อารีย์ ซึ่งเป็น Lalamove เช่าพื้นที่ภายในทำสำนักงาน โดยเมื่อเวลา 12.23 น. จากการสอบถามเจ้าหน้าที่ตำรวจจราจร ระบุว่าทาง ไรเดอร์-ไดรเวอร์กำลังรวมตัวก่อนเคลื่อนตัวในลักษณะคาร์ม็อบมาที่อาคารวานิชฯ

เวลา 14.27 น. ที่หน้าอาคารวานิชเพลซ อารีย์ กลุ่มไรเดอร์-ไดรเวอร์ เดินทางมาถึง และเริ่มการชุมนุม โดยมีการปราศรัย เพื่อขอคุยกับผู้บริหารลงทะเบียนสังกัดบริษัทลาลามูฟ และมีการกดดันปิดทางเข้า-ออกเพื่อให้ผู้บริหารลงมาคุย

ตร.ขอให้เปิดทางเข้า-ออกอาคาร

เวลา 14.46 น. พันตำรวจตรีปิยะราษฎร์ ปวิธธาตรี สน.บางซื่อ มาเจรจากับผู้ชุมนุมไรเดอร์-ไดรเวอร์ ให้เปิดทางออกอาคารวานิชเพลซ อารีย์ แต่ทางไรเดอร์-ไดรเวอร์ ยืนยันว่าจะไม่เปิดทางเข้า-ออกอาคาร จนกว่าจะมีตัวแทนผู้บริหารลงมาเจรจา

“ไม่มีใครไม่เคารพกฎหมายหรอกพี่”
 
“ผมไม่ได้ไม่เคารพกฎหมายนะพี่” 

“แต่ผมไม่มีเครื่องมือให้เขาลงมาต่อรองกับผมไง”

“แค่มาคุยก็จบแล้ว” “เราเปิดให้เลย คนอื่นผมขอโทษนะครับ เราไม่ได้อยากทำแบบนี้เลย”

“ลงมาๆ” “เขาเช่าตึกคุณอยู่ ถ้าคุณบีบเขาลงมาไม่ได้ คุณก็ไล่เขาออกจากตึก” เสียงของไรเดอร์และไดรเวอร์ที่พยายามเจรจากับตำรวจ สน.บางซื่อ

เมื่อเวลา 15.13 น. มีตัวแทน 2 คน แนะนำตัวว่าเป็นที่ปรึกษาจากบริษัท ลาลามูฟ อีซี่แวน (แห่งประเทศไทย) จำกัด ลงมาเจรจากับกลุ่มไรเดอร์ และไดรเวอร์ หน้าอาคารวานิชเพลซ อารีย์ โดยลงมาแจ้งว่า ขอเอกสารข้อเรียกร้องของไรเดอร์ 

'เกด' ตัวแทนไรเดอร์ Lalamove ได้ชี้แจงกับทางผู้บริหาร และข้อเรียกร้องทั้ง 5 ข้อตามที่รายงานข้างต้น โดยกำหนดราคาเริ่มต้นตามเว็บไซต์ทุกตัวงานของรถทุกประเภท มาตรฐานควรมี 2. ยกเลิกงาน ‘Smart Prices’ มันไม่เป็นธรรมกับไรเดอร์ และไม่เคยได้รับค่าตอบแทนพิเศษ หรือปริมาณที่เพิ่มขึ้นแม้ว่าช่วงเวลาดังกล่าวฝนตก และมีผู้ให้บริการน้อย 

3. ขอให้ยกเลิกนโยบายนำค่าตอบแทนของไรเดอร์ เรียกง่ายๆ ว่า ค่ารอบที่ผู้ให้บริการควรได้ ไปเป็นค่าส่วนลดให้ลูกค้า 4. ยกเลิกงานไปกลับ และ 5.  ยกเลิกงานเหมาทุกประเภท มันไม่ควรมี ราคา 475 บาท พอถูกบริษัทหักค่าธรรมเนียม 20% ผู้ให้บริการจะเหลือเงินเพียง 380 บาท หรือบางงานลูกค้ายิงงานมา 18 จุด หรือบางงานไกลถึง 200 กม. คนทำงานที่ไหนจะรับงานราคาเหมาไหว

อนึ่ง จากการสอบถามไรเดอร์ที่มาชุมนุม ลักษณะการไปกลับ คือ งานที่ให้ไรเดอร์-ไดรเวอร์ไปส่งงาน และตีรถกลับมาส่งในจุดเดิม สมมติส่งงานที่ 34 กม. ได้เงิน 200 บาท แต่ขากลับมาส่งของที่เดิม ได้ค่ารอบเพียง 70 บาท เป็นต้นทำให้ไรเดอร์-ไดรเวอร์ มองว่าไม่เป็นธรรมกับคนทำงาน

มีกรณีที่ไรเดอร์รับงานไป-กลับ ไปอย่างเดียวราว 45 กม. แต่พอนำพัสดุกลับมาสิ่งที่เดิม ค่าตอบแทนอยู่ที่ 400 บาท ซึ่งมันไม่ไหวจริงๆ

ขณะที่กรณีงานเหมา ยกตัวอย่าง 1 ชั่วโมง ลูกค้าสามารถใช้บริการไรเดอร์-ไดรเวอร์ กี่ครั้งก็ได้ และระยะทางไกล แค่ไหนก็ได้ ทำให้บางครั้ง คนทำงานจะเจอการกำหนดสั่งงานที่มากจนเกินไป หรือระยะทางจนเกินไป ทางไรเดอร์และไดรเวอร์จึงอยากให้ทางบริษัทพิจารณาเรื่องดังกล่าว

สุดท้าย ข้อ 5 ให้คำนวณงานบริการตามความเป็นจริง ตามที่ระบุไว้บนเว็บไซต์ของท่าน ทุกวันนี้งานทุกตัวก็ไม่ได้คิดตามเรทราคาที่วาง 

แค่รับเรื่องอย่างเดียว

ที่ปรึกษาบริษัท ระบุว่า เรื่องที่แล้วยื่นไปแล้ว และบริษัทชี้แจงแล้ว ครั้งนี้ถือเป็นการยื่นเรื่องรอบใหม่ แต่ครั้งนี้เป็นครั้งใหม่ ถ้าจะยื่นเอกสาร สามารถยื่นมาได้เลย และจะนำเรื่องส่งบริษัทให้ แต่ใช้ระยะเวลาเท่าไรนั้น ไม่สามารถตอบได้ และเสนอให้ทางไรเดอร์ไปยื่นตามชื่อทางของบริษัทที่ อาคารบางกอกสแควร์ พระราม 3

ไรเดอร์ เสนอว่า บริษัทควรมีการเรียกไรเดอร์ หรือตัวแทนไรเดอร์ เข้าไปคุยปัญหาแต่ละอย่าง หรือมีการตกลงว่า เมื่อเวลาออกโปรโมชัน มีการคุยกับไรเดอร์ว่าควรจะเป็นอย่างไร ไม่ใช่ว่าพวกเราไม่เข้าใจ

ต่อมา มงคล ยางนาม ที่มาร่วมสังเกตการณ์การชุมนุม มองว่า บริษัทไม่มีความจริงใจในการแก้ไขปัญหา ถ้ามีการเปิดเวทีเจรจาจะไม่มีปัญหาเลย แต่บริษัทมักจะอ้างตัวแทนผู้บริหาร ไม่มีอำนาจไม่ลงมาเจรจา เมื่อไม่เกิดเวทีเจรจามันจะเป็นแบบนี้ มันจะเป็นแบบนี้ ถ้าอยากคุยกันแบบเหตุผล ควรมีการเปิดห้องประชุมเจรจากันเวลามายื่นหนังสือ จะได้เป็นการระงับเหตุบานปลาย

ท้ายสุด ไรเดอร์และไดรเวอร์พยายามถามว่าจะมีกรอบระยะเวลา หรือการประชุมเพื่อหารือปัญหาเมื่อใด แต่ทางที่ปรึกษาบริษัทลาลามูฟ ไม่มีการตอบ และรีบเดินกลับเข้าไปในอาคาร

เมื่อเวลา 15.25 น. ‘เกด’ ตัวแทนไรเดอร์ Lalamove ได้กล่าวถึงความรู้สึกหลังเจรจาว่า รู้สึกว่าเขาไม่มีความจริงใจ ไม่มีคำตอบอะไรเลย แค่บอกว่ามารับเรื่องเฉยๆ และขอให้หน่วยงานรัฐบาลให้เขามีอำนาจมากดดันบริษัทแพลตฟอร์ม เพราะว่าบริษัทแพลตฟอร์มไม่มีความจริงใจกับคนทำงาน มาฟังจริง แต่ไม่ได้บอกว่า เขาจะเอาไปทำยังไง

หลังจากนั้น ไรเดอร์และไดรเวอร์เดินทางไปหารือกับ สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ETDA เพื่อหาแนวทางแก้ไขปัญหาของคนทำงานแพลตฟอร์ม

"การเปิดเวทีคุยกันเป็นเรื่องที่ดีที่สุด"

เซีย จำปาทอง สส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล กล่าวว่า อยากให้บริษัทพิจารณาข้อเรียกร้องของลูกจ้าง อยากให้อย่างน้อยมีเวทีมานั่งคุยกัน และพี่น้องที่เรียกร้องเขาต้องการข้อสรุปอย่างไร ซึ่งถ้าไม่มีเวทีที่จะคุยร่วมกัน มันก็ไม่มีทางออกร่วมกันได้ เซีย ระบุต่อว่า อยากให้บริษัทมีแพลตฟอร์ม หรือเวที เพื่อคุยกับคนทำงาน ไม่ใช่แค่บริษัท Lalamove แต่ทุกบริษัท

(ขวา) เซีย จำปาทอง

สส.ก้าวไกล อยากให้รัฐบาลมองเห็นแรงงานที่ทำงานบนแพลตฟอร์ม เช่นเดียวกับภาคอื่นๆ ที่มีส่วนสำคัญในการพัฒนาประเทศ ทำให้เศรษฐกิจสามารถเดินไปได้ นับวันคนที่ทำงานแพลตฟอร์มจะยิ่งมีจำนวนมากขึ้น และเขาก็เสียภาษีให้รัฐเช่นเดียวกัน เมื่อเป็นเช่นนี้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน ควรจะมองถึงปัญหาคุณภาพชีวิตของแรงงาน ซึ่งเรื่องนี้ไม่ได้กระทบแค่คนทำงานแพลตฟอร์มอย่างเดียว แต่ครอบครัว หรือคนที่อยู่ข้างหลังพวกเขาด้วย

เซีย ทิ้งท้ายว่า เรามีความตั้งใจตั้งแต่ต้นว่า เราอยากผลักดันให้แรงงานนอกระบบ หรือแรงงานอิสระ ได้รับสิทธิเหมือนกับคนที่ทำงานในระบบ (มาตรา 33 พ.ร.บ.ประกันสังคม) อย่างน้อย แรงงานไรเดอร์ควรที่จะมีประกันชีวิต หรือค่ารอบ ทุกวันนี้เราเจอปัญหาคือว่าเขาถูกตัดค่ารอบเยอะมาก พอพรรคก้าวไกลไม่ได้เป็นรัฐบาลทำให้การผลักดันนโยบายยากขึ้น แต่ยังไงเราไม่ได้ทิ้งประเด็นนี้ และพยายามผลักดัน เพื่อให้แรงงานบนแพลตฟอร์มมีชีวิตที่ดีขึ้น และมีค่าประกันความเสี่ยง เราจะเห็นจากข่าวของสื่อทุกวันว่ามีไรเดอร์ประสบอุบัติเหตุหรือเสียชีวิต ซึ่งเป็นสิ่งที่น่ากังวลอย่างยิ่ง

"เราไม่ได้อยากทุบหม้อข้าวตัวเอง แต่เราแค่อยากให้มันดีขึ้น"

แก๊ป และต้น สองไรเดอร์แพลตฟอร์ม Lalamove เดินทางมายื่นข้อเรียกร้องบริษัท ระบุว่า ราคาค่ารอบไม่สอดคล้องกับระยะทางที่คนทำงานต้องวิ่ง อย่างเราวิ่งไกล แต่ค่าตอบแทน ถูกลง หรือการประกันค่าตอบแทนเริ่มต้นตอนนี้ไม่มีแล้ว 

'แก๊ป' ไรเดอร์ วัย 32 ปี

สองไรเดอร์ยกตัวอย่าง ก่อนหน้านี้ แพลตฟอร์ม Lalamove มีค่าเริ่มต้น 33 บาท เมื่อรับงาน ไรเดอร์หรือไดรเวอร์จะได้ค่ารอบก่อนทันที 33 บาท เพื่อเป็นการประกันรายได้ แต่ตอนนี้ไม่แล้ว และตอนนี้ คนทำงานวิ่งรถไกล 20 กม. ราคา 155 บาท หรือ 157 บาท ซึ่งได้ค่าตอบแทนวิ่ง กม.ละไม่ถึง 6 บาท ซึ่งนี่ไม่รวมกับที่บริษัทหักค่าธรรมเนียมจากรายได้ของ ไรเดอร์ 20 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเป็นจำนวนที่สูงมาก และไรเดอร์ยังต้องแบกรับค่าน้ำมัน และค่าสึกหรอ ‘ลาล่ามูฟ’ แทบไม่ได้เสียค่าอะไร 

แก๊ป ไรเดอร์อายุ 32 ปี ร่วมยกตัวอย่างว่า เมื่อก่อน เขาวิ่งระยะทาง 20-21 กม. ได้ค่าตอบแทน 190 บาท ซึ่งพอรับได้ แต่ตอนนี้ต้องวิ่งไกลถึง 32 กม. ถึงจะได้ค่าตอบแทน 190 บาท ซึ่งเขายืนยันได้ทุกตัวงาน

ต้น กล่าวว่า ตอนนี้คนทำงานปกติ อาจจะทำงานวันละ 8 ชั่วโมง แต่ไรเดอร์บางคนวิ่ง 15-16 ชม. ยังได้ไม่ถึง 1,000 บาท

แก๊ป เสริมว่า เมื่อก่อนเราวิ่งงานประมาณ 6-7 งาน จะได้ค่าตอบ 12,00-1,400 บาท กลับบ้านตั้งแต่ตอนเที่ยง แต่ตอนนี้วิ่ง 5.00-6.00 น. และกลับมา 19.00 น. ได้เงินเพียงแค่ 800-900 บาทเท่านั้น

แก๊ป ระบุต่อว่า ค่ารอบวิ่งตอนนี้สวนทางกับค่าครองชีพที่เพิ่มขึ้นตอนนี้อีกด้วย โดยวิ่งวันหนึ่ง เติมน้ำมันเต็มถึง 2 รอบ เสียเงิน 1,600 บาท ยังไม่รวมค่าสึกหรอโดยเฉพาะค่าครัชต์ โช๊ก หรือเกียร์ ซึ่งคนทำงานลักษณะนี้จะพบเป็นประจำ 

“ผมเลี้ยงพ่อ เลี้ยงแม่ เลี้ยงครอบครัวได้ เพราะว่าอาชีพนี้ แต่มันต่ำลง มันได้เงินที่น้อยลง เราอยู่ไม่ได้ เราเลยมาบอกเขา ให้เขารับรู้ ให้เขารู้ว่า สิ่งที่เขาลดไป มันมีผลต่อพวกเรา” แก๊ป กล่าว และอยากเสนอว่า เป็นไปได้ไหมถ้าบริษัทจะลดการเก็บค่าธรรมเนียมจากรายได้ของไรเดอร์ เพื่อไปช่วยลูกค้า ไม่ใช่อยากให้เอาค่ารอบจากไรเดอร์ ไปทำโปรโมชันให้ลูกค้า

“เราอยากให้เขาเห็นใจพวกเราจริงๆ เราไม่ได้อยากมาแบบนี้ เราไม่อยากมาทุบหม้อข้าวตัวเอง แต่เราอยู่ไม่ได้จริงๆ 190 บาท วิ่งได้ไง 32-39 กิโลเมตร ร้อยกว่าบาทเอง และถ้าเราวิ่งไปและมันไม่มีงานกลับ เราก็ต้องวิ่งตีรถเปล่ามาเรื่อยๆ เราเสียค่าน้ำมันฟรี”

"ใจเขา ใจเรา พอแล้วพี่ เขาน่าจะมีจรรยาบรรณของเขาอยู่" ต้น และแก๊ป กล่าว

อนึ่ง แพลตฟอร์ม Lalamove ก่อตั้งขึ้นราว 2556 เน้นการให้บริการรับ-ส่งพัสดุ หรือ Express โดยแบ่งประเภทตามรถที่ให้บริการ ซึ่งมีตั้งแต่รถมอเตอร์ไซค์ หรือไรเดอร์ รถยนต์ 4 ประตู หรือ 5 ประตู และรถกระบะ และรถกระบะตู้ทึบ

นอกจากนี้ จากการสัมภาษณ์กับคนทำงานไรเดอร์ที่มาชุมนุม หลายคนกล่าวว่าเขารักในอาชีพที่ทำ และชอบระบบการกดรับงานของแพลตฟอร์ม Lalamove จึงอยากให้บริษัทมีการพัฒนาระบบ หรือกฎระเบียบค่ารอบให้ดีขึ้น จึงไม่ได้อยากย้ายไปทำงานแพลตฟอร์มอื่นๆ