หลังคนงานไทยที่ไปเก็บเบอร์รีที่ฟินแลนด์ และสวีเดน เข้าร้องเรียนต่อกระทรวงแรงงาน ได้รับค่าจ้างไม่เป็นธรรมเมื่อ 12 ต.ค.ที่ผ่านมา สุชาติ ชมกลิ่น เรียก 3 ตัวแทนนายจ้าง-ผู้ประสานแรงงานส่งแรงงานไทยเก็บเบอร์รีที่ฟินแลนด์ หามาตรการป้องกันปัญหา และหาแนวทางที่ทำให้ทุกฝ่ายพอใจ ฝ่ายนายจ้างอ้างเป็นปัญหาการสื่อสาร

20 ต.ค. 2565 เว็บไซต์กระทรวงแรงงาน รายงานเมื่อ 17 ต.ค.ที่ผ่านมา ระบุว่า สุชาติ ชมกลิ่น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เปิดเผยว่า ในวันนี้ได้มอบหมาย สุรชัย ชัยตระกูลทอง ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงแรงงาน เป็นตัวแทนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เจรจาร่วมกับกลุ่มตัวแทนบริษัทนายจ้างและผู้ประสานงานในประเทศไทย โดยมี บุญชอบ สุทธมนัสวงษ์ ปลัดกระทรวงแรงงาน ไพโรจน์ โชติกเสถียร อธิบดีกรมการจัดหางาน ผู้แทนจากบริษัท เฟรนด์เบอร์รี่ จำกัด บริษัท Great Berry Co.,LTD และบริษัท ฟีนิกซ์ มิซ จำกัด เข้าร่วมเจรจา ณ ห้องประชุมประสงค์ รณะนันท์ ชั้น 5 อาคารกระทรวงแรงงาน 

การประชุมเกิดขึ้นหลังจากเมื่อ 12 ต.ค.ที่ผ่านมา คนงานเก็บเบอร์รีที่ฟินแลนด์ และสวีเดน จำนวนกว่า 50 ราย ยื่นหนังสือถึง สุชาติ รมว.แรงงาน เรียกร้องใน 3 ประเด็น ประกอบด้วย 1. ให้นำเงินกองทุนเพื่อช่วยเหลือคนหางานไปทำงานในต่างประเทศไปจ่ายให้คนงานคนละ 30,000 บาท 2. กรมการจัดหางานในฐานะหน่วยที่จัดส่งการส่งแรงงานไปทำงานในต่างประเทศ ควรกำกับดูแลบริษัทไม่ให้หลอกลวงคนงาน และควบคุมจำนวนแรงงานที่ส่งไปไม่ให้มากเกินความเป็นจริงเพราะทำให้แรงงานมีรายได้กลับมาน้อย และ 3. ติดตามค่าจ้างค้างจ่ายจากบริษัทอาร์กติก โดยทางกระทรวงแรงงานรับปากจะช่วยดำเนินการให้กับแรงงานที่มาร้องเรียนให้ 

สุชาติ ชมกลิ่น กระทรวงแรงงาน

สุชาติ กล่าวว่า การพูดคุยในวันนี้เกิดจากกระทรวงแรงงาน และผู้แทนจากบริษัททั้ง 3 แห่ง ซึ่งต่างเป็นบริษัทที่ปฏิบัติตามมาตรการและจัดส่งแรงงานไทยไปเก็บผลไม้ป่าด้วยดี ไม่เคยพบกรณีร้องเรียนจากคนงานมาก่อน มีความห่วงใยภาพลักษณ์การจัดส่งคนหางานของประเทศไทยในสายตาต่างชาติ จึงมาร่วมเจรจาเพื่อหาวิธีป้องกันปัญหา และแลกเปลี่ยนแนวทางการทำงานที่จะทำให้เกิดความพอใจกันทุกฝ่าย ซึ่งจากการพูดคุยพบว่า คนงานที่มีรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายต่ำกว่าเกณฑ์ ส่วนใหญ่เป็นแรงงานหน้าใหม่ที่ไม่เคยไปทำงานเก็บผลไม้ป่ามาก่อน และปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากการสื่อสารระหว่างบริษัทนายจ้าง/ผู้ประสาน และคนงาน และการบริหารจัดการซึ่งบริษัทที่เกิดปัญหาเป็นเพียงส่วนน้อยเท่านั้น

“ผมเข้าใจทั้งผู้ประสานและคนหางานที่ต้องการไปทำงานต่างประเทศเพื่อหารายได้ ผมได้สั่งการกรมการจัดหางาน และกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน ให้ตรวจสอบสัญญาจ้างให้มีการดูแลคนหางานอย่างครอบคลุม เพราะถึงแม้คนงานจะเป็นคนงานหน้าใหม่ที่ไม่มีประสบการณ์ต้องการไปลองผิดลองถูก แต่ก็ไม่ควรไปทำงานแล้วเกิดหนี้” รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน กล่าว

ด้านสุรชัย ชัยตระกูลทอง ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงแรงงาน กล่าวว่า สุชาติ ชมกลิ่น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน มีความห่วงใยแรงงานไทยทุกคนเหมือนคนในครอบครัว โดยกรมการจัดหางานได้ประสานธนาคาร ธกส. เพื่อนำเงินที่ทางบริษัทผู้ประสานงานวางเป็นหลักประกันไว้ มาช่วยเหลือคนงานเก็บเบอร์รี่ฟินแลนด์ที่รายได้ไม่เป็นไปตามเกณฑ์ ให้กับแรงงานแต่ละคน ตามข้อมูลหลักฐานข้อเท็จจริงโดยจะโอนเข้าบัญชีให้แรงงานภายในสัปดาห์นี้ (19-21 ต.ค. 2565) นอกจากนี้ กรมการจัดหางาน และกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน จะร่วมกันตรวจสอบสัญญาจ้างในปีหน้าให้ครอบคลุมการดูแลคนงานที่เจ็บป่วย หรือมีค่าใช้จ่ายจากการรักษาพยาบาลให้เข้มงวดยิ่งขึ้น

สุรชัย กล่าวต่อว่า คนงานเก็บผลไม้ป่าประเทศฟินแลนด์ฤดูกาล ปี 2565 มีทั้งสิ้น 3,622 คน เป็นคนงานเก่า 2,301 คน มีรายได้ต่ำกว่า 30,240 บาท จำนวน 40 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 1.74 และเป็นคนงานใหม่ 1,361 คน มีรายได้ต่ำกว่า 30,240 บาท จำนวน 176 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 12.93 นอกจากนี้กรมการจัดหางานยังมีการสำรวจรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายพบว่า มีแรงงานที่รับรายได้หลังหักค่าใช้จ่าย 100,000 บาทขึ้นไป ร้อยละ 10.38 รายได้หลังหักค่าใช้จ่าย 50,001-99,999 บาท ร้อยละ 40.56 รายได้หลังหักค่าใช้จ่าย 30,000-50,000 บาท ร้อยละ 45.81 และรับรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายต่ำกว่า 30,000 บาท ร้อยละ 3.25

ด้าน รัฐธรรมนูญ มีระหันนอก ผู้แทนบริษัท เฟรนด์เบอร์รี่ จำกัด กล่าวว่า ตนเป็นผู้หนึ่งที่เริ่มจากการเป็นคนเก็บผลไม้ป่ามาก่อน ก่อนที่จะผันตัวมาเป็นผู้ประกอบการ ต้องยอมรับว่าปัญหาส่วนใหญ่มักมาจากการสื่อสารที่ไม่เพียงพอระหว่างบริษัทนายจ้าง/ผู้ประสาน และคนงานเก็บผลไม้ป่า ในปีที่ผ่านมาบริษัทมีการส่งสต๊าฟ จำนวน 85 คน และส่งคนหางาน จำนวน 1,800 คน ซึ่งไม่มีแรงงานติดปัญหา หรือมาร้องเรียนแต่อย่างใด จากประสบการณ์คนงานจะไปเก็บผลไม้ป่า กลุ่มละ 6-7 คนโดยมีคนเก่าที่รู้ป่า และมีความชำนาญเป็นหัวหน้ากลุ่มใน 1 กลุ่ม ควรจะมีคนเก่ารวมอยู่ 4-5 คน เพื่อคอยแนะนำดูแลคนงานใหม่ นอกจากนี้ สิ่งที่พบเสมอคือแต่ละปีผลผลิตจะไม่เท่ากัน เนื่องจากการเก็บผลไม้ป่าสวีเดน และฟินแลนด์ เป็นการเก็บผลไม้ตามธรรมชาติ ในบางแคมป์ บางโซนก็อาจได้ผลผลิตต่างกันด้วย ซึ่งในวันนี้รู้สึกยินดีอย่างมากที่กระทรวงแรงงาน เชิญมาร่วมกันหาทางออก และแลกเปลี่ยนความรู้