'เก็บตก' ประมวลเหตุการณ์ เครื่อข่ายแรงงานฯ ชุมนุมหน้าทำเนียบฯ ‘แรงงานรวมพล วันสตรีสากล ‘66 เพราะสังคมนี้สรรค์สร้างโดยแรงงานที่หลากหลาย’ สื่อสารนโยบายแรงงาน-สวัสดิการ ถึงทุกพรรคการเมืองก่อนเลือกตั้ง ก่อนปิดท้ายด้วย ‘ยืน หยุด ขัง 112 วินาที’

9 มี.ค. 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานวันนี้ (8 มี.ค.) เวลา 9.00 น. ที่หน้าทำเนียบรัฐบาล เครือข่ายแรงงานเพื่อสิทธิประชาชน  เครือข่าย We Fair กลุ่มสหภาพแรงงานย่านรังสิตและใกล้เคียง สหพันธ์แรงงานอุตสาหกรรมสิ่งทอ สหภาพแรงงานไทยคูราโบ้ และกลุ่มทำทาง รวมตัวหน้าสำนักงานคณะกรรมการข้าราชพลเรือน ฝั่งตรงข้ามทำเนียบรัฐบาล จัดชุมนุม ‘#แรงงานรวมพลวันสตรีสากล66 เพราะสังคมนี้สรรค์สร้างโดยแรงงานที่หลากหลาย’ 

บรรยากาศชุมนุมหน้าทำเนียบ

บรรยากาศการชุมนุม มีประชาชนนำป้ายรณรงค์ประเด็นต่างๆ มาชู ปรากฏข้อความ เช่น ทำแท้งปลอดภัย สมรสเท่าเทียม สิทธิลาคลอด 180 วันทุกเพศ บำนาญผู้สูงอายุ 3,000 บาทต่อเดือน รวมถึงมีป้ายกล่าวถึง ‘ตะวัน’ ทานตะวัน ตัวตุลานนท์  และ ‘แบม’ อรวรรณ ภู่พงษ์ สองนักกิจกรรมทะลุวัง ที่ออกมาประท้วงโดยการอดอาหาร (Hunger strike) และอดอาหาร อดน้ำ-ไม่รับยา (Dry fasting strike) ก่อนหน้านี้ เพื่อเรียกร้องสิทธิการประกันตัวนักโทษการเมืองไทย

ล่าสุด มีประชาชนถูกคุมขังในเรือนจำประมาณ 5 คน โดยทั้งหมดถูกกล่าวหาในคดีครอบครองวัตถุระเบิด ประกอบด้วย คงเพชร และคทาธร ถิรนัย และชัยพร และทัตพงศ์ เขียวขาว 

หลังจากเวลา 9.50 น. เป็นต้นมา เป็นการผลัดขึ้นปราศรัยถึงข้อเรียกร้องด้านสวัสดิการ ปัญหาการทำแท้งปลอดภัย และอื่นๆ โดยผู้นำแรงงาน และสมาชิกกลุ่มทำทาง 

บรรยากาศการชุมนุมหน้าทำเนียบของเครือข่ายแรงงานฯ (ที่มา: 'ปณิตา' สหภาพคนทำงาน)

‘We Fair’ ชง 4 ข้อเสนอวันสตรีสากล 

‘ไผ่’ นิติรัตน์ ทรัพย์สมบูรณ์ เครือข่ายรัฐสวัสดิการเพื่อความเท่าเทียมและเป็นธรรม หรือ We Fair ปราศรัยเสนอสวัสดิการสำหรับวันสตรีสากล 4 ข้อ ประกอบด้วย 

ข้อที่ 1 การจัดสวัสดิการอุดหนุนมารดาช่วงตั้งครรภ์ 9 เดือน เดือนละ 3,000 บาท โดยใช้เกณฑ์เส้นความยากจนของไทย ซึ่งอยู่ที่ 2,803 บาท เพื่อให้สตรีมีรายได้ดูแลบุตรตั้งแต่อยู่ในครรภ์

สมาชิก We Fair เสนอต่อว่า ข้อที่ 2 รัฐบาลควรเพิ่มวันลาคลอดสำหรับสตรีเป็น 180 วัน และผู้ชาย หรือผู้เลี้ยงดูบุตร สามารถลาเลี้ยงดูบุตรได้ 90 วัน จากเดิม สามารถลาคลอดบุตรได้ 98 วัน และได้รับค่าจ้างของวันลาเพียง 90 วัน ข้อ 3 สวัสดิการผ้าอนามัย 200 บาทต่อเดือน เพื่อช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายของประชาชน และข้อ 4 สนับสนุนการทำแท้งปลอดภัย และดูแลผู้ที่ท้องไม่พร้อม 

บำนาญ 3 พันบาท/เดือน ต้องเป็นระบบถ้วนหน้า

นิติรัตน์ กล่าวถึงประเด็นนโยบายบำนาญประชาชนของพรรคการเมืองต่างๆ ต้องพิจารณา 3 ข้อหลัก ประกอบด้วย หนึ่งคือนโยบายบำนาญ ต้องอยู่บนเกณฑ์เส้นความยากจน หรือไม่ต่ำกว่า 3,000 บาทต่อเดือน สองต้องเป็นระบบถ้วนหน้า เพราะถ้าไม่ใช่นโยบายถ้วนหน้า แต่ให้เฉพาะความยากจนเท่านั้น จะเป็นการซ้ำรอยระบบที่ไม่มองว่าสิทธิของทุกคนเสมอกัน ต้องพิสูจน์ความยากจนก่อน และทำให้มีผู้ตกหล่นได้ง่าย ซึ่งช่วงโควิด-19 ที่ผ่านมา สะท้อนปัญหานี้ได้เป็นอย่างดี

'ไผ่' นิติรัตน์ ทรัพย์สมบูรณ์ จากกลุ่ม We Fair (ที่มา: 'ปณิตา' สหภาพคนทำงาน)

สุดท้าย สาม ต้องไม่มาจากมุมมองแบบสงเคราะห์ เพราะถ้าเกิดจากระบบสงเคราะห์จะทำให้เกิดระบบอุปถัมภ์ ดูอย่างบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ บางพรรคบอก 700-1,000 บาท แต่นั่นไม่ได้สร้างหลักประกันรายได้ให้เกิดขึ้นกับคนในประเทศของเรา 

นอกจากนี้ ไผ่ ระบุว่า บำนาญประชาชน เดือนละ 3,000 บาทเป็นจริงได้ โดยใช้งบฯ ใกล้เคียงกับบำนาญข้าราชการเกษียณ โดยปัจจุบัน ประเทศไทยมีจำนวนประชากรอายุ 60 ขึ้นไป จำนวน 12 ล้านคน มีจำนวนผู้ได้รับเบี้ยยังชีพ ประมาณ 11 ล้านคน ถ้าบำนาญประชาชนเพิ่มเป็น 3,000 บาทต่อเดือน จะใช้งบฯ 4 แสนล้านบาท ซึ่งงบฯ ตัวนี้ไม่แตกต่างจากงบฯ บำนาญข้าราชการจำนวน 9 แสนคน อยู่ที่ 3.2 แสนล้านบาท 

"เรื่องบำนาญประชาชน ถือเป็นนโยบายสำคัญสำหรับรัฐบาลใหม่ที่จะเกิดขึ้น ซึ่งผมเชื่อว่าจะเป็นรัฐบาลฟากประชาธิปไตย จะต้องเอานโยบายบำนาญถ้วนหน้าจัดให้กับประชาชนทุกคนโดยเป็นสิทธิเสมอกัน"

"ขอสดุดีการต่อสู้ของขบวนการสตรี ในโอกาส 115 ปี วันสตรีสากล ณ ทำเนียบรัฐบาล" นิติรัตน์ ทิ้งท้าย

'ลาคลอดเป็นเรื่องของคนทุกเพศ'

นูโว (นามสมมติ) 'แกนนำสหภาพคนทำงาน' ให้สัมภาษณ์กับผู้สื่อข่าวระบุว่า เบื้องต้น เสนอว่าสิทธิลาคลอดต้องขยายเป็น 180 วันทุกเพศ เพื่อทำหน้าที่เลี้ยงบุตร ไม่ว่าจะเป็นแม่ หรือพ่อ สามารถลาได้ แม่อาจลาน้อยกว่า หรือพ่ออาจลาเยอะกว่า ทั้งสองคนก็สามารถช่วยเลี้ยงดู สนับสนุนบุตรพร้อมกันได้ ซึ่งตรงนี้อาจจะเป็นจุดเริ่มต้นเรื่องความเท่าเทียมในที่ทำงาน และสิทธิแรงงาน เหมือนเป็นการยิงนัดเดียว ได้นกสองตัว

แกนนำสหภาพคนทำงาน

แกนนำสหภาพคนทำงาน เสนอว่า การขยายสิทธิลาคลอดเป็น 180 วันทุกเพศ คำว่า ‘ทุกเพศ’ นี่เสนอแบบนี้เนื่องจากมองว่ากฎหมายยึดติดกรอบเรื่อง 2 เพศมากเกินไป พ่อแม่เป็นบทบาทที่หลายๆ คนภูมิใจจะมี แต่ทั้งนี้ควรเป็นสิทธิของทุกคนที่จะเลือกสวมบทบาทเอง รัฐต้องไม่จับใส่กล่องเพศชายหรือหญิง มันไม่ใช่หน้าที่ของรัฐ แต่มันเป็นสิทธิเสรีภาพการตัดสินใจของคนในการรับเลี้ยง หรือคลอดด้วยวิธีต่างๆ ซึ่งทั้งหมดนี้อยู่บนฐานแนวคิด ‘สิทธิการสร้างครอบครัว’ สมรสได้เท่าเทียม และลาคลอดได้เท่าเทียม

"บทบาททางเพศในกฎหมายควรถูกเอาออกไป หรืออย่างน้อยถูกลดทอนในเชิงของกฎหมาย และปล่อยให้เป็นเสรีภาพของประชาชนในการตัดสินใจเองว่า เราอยากเป็นอะไร เราอยากทำอะไร เราอยากรักใคร" แกนนำสหภาพคนทำงานกล่าว 

แกนนำสหภาพคนทำงาน ระบุต่อว่า ถ้าเกิดลดทอนกรอบด้านเพศในกฎหมายได้แล้ว ก็จะทำให้ทุกคนได้รับการคุ้มครองจากกฎหมายอย่างเท่าเทียม ยกตัวอย่าง สมรสเท่าเทียม การแบ่งปันทรัพย์สิน/มรดก การยินยอมในการรักษา/ผ่าตัด กฎหมายลาคลอดอย่างครอบคลุม ความรักต้องเป็นเรื่องบุคคลต่อบุคคลในสายตารัฐ หน้าที่ของรัฐไม่ควรเลือกให้ประชาชน แต่ควรเปิดช่องให้ประชาชนจัดการเอง 

ฝากรัฐบาลหน้า ดำเนินนโยบายเรียนฟรี ต้องฟรีจริง

‘เอส’ กลุ่มสหภาพแรงงานย่านรังสิตและใกล้เคียง ปราศรัยหน้าทำเนียบฯ ฝากถึงรัฐบาลที่จะมาบริหารประเทศต่อไปว่านโยบายเรียนฟรีต้องฟรีจริง ซึ่งปัจจุบันไม่ใช่เรียนฟรีจริง แต่ยังต้องจ่ายเงินบำรุงการศึกษาหรืออื่นๆ 

เอส เสนอว่า นโยบายเรียนฟรีต้องเริ่มตั้งแต่อนุบาลถึงปริญญาตรี ซึ่งมองว่าถ้าอยากให้ประเทศขับเคลื่อนไปข้างหน้า ทุกคนต้องมีการศึกษาที่ดี และไม่ถูกเลือกปฏิบัติ สามารถเข้าถึงได้ทุกคนไม่ว่าจะคนชั้นกลาง หรือคนจน คนชั้นกลางบางคนยังต้องกู้หนี้ยืมสินมาเรียน หรือคนจนจะได้เข้าถึงการศึกษาง่ายขึ้น 

เอ็กซ์ สหภาพแรงงานย่านรังสิตและใกล้เคียง (ที่มา: 'ปณิตา' สหภาพคนทำงาน)

เอส ระบุต่อว่า เวลาเรียนฟรีต้องฟรีทุกอย่าง ไม่ว่าจะค่าไปโรงเรียน ชุดนักเรียนฟรี ค่าเล่าเรืยนฟรี ค่าอาหารกลางวันฟรี สนับสนุนให้ประชาชนในประเทศมีการศึกษาที่ดี ประเทศจะได้พัฒนาขึ้น ไม่ใช่รวยกระจุก จนกระจายทั่วประเทศไทย 

สมาชิกกลุ่มสหภาพแรงงานย่านรังสิต ระบุต่อว่า เขาอยากเสนอให้ยกเลิกหนี้ กยศ.ทั้งหมด เพื่อให้เกิดความเท่าเทียมอย่างแท้จริงในการเรียนฟรีตั้งแต่อดีตและปัจจุบัน และมองปัญหาด้วยว่า คนที่เรียนจบแต่ไม่มีงานทำ ไม่มีเงินจ่ายหนี้ กยศ. ทำให้ถูกยึดทรัพย์ กลายเป็นบุคคลล้มละลาย แม้เรียนจบมา ก็ไม่มีสิทธิลืมตาอ้าปาก 

"อยากฝากถึงรัฐบาลหน้า ทำให้นโยบายเรียนฟรี เป็นจริง เพื่อลดภาระของแม่และของลูกที่จะต้องส่งเสริมลูกตัวเองให้มีการศึกษาที่ดี" เอส ทิ้งท้าย

2 ปี การเข้าถึงบริการทำแท้งปลอดภัย ยังเป็นเรื่องยาก

'เนี้ยบ' ชนฐิตา ไกรศรีกุล สมาชิกกลุ่มทำทาง ซึ่งเป็นกลุ่มสนับสนุนทางเลือกในการยุติครรภ์ ขึ้นปราศรัยบนรถเครื่องเสียงหน้าทำเนียบรัฐบาล ในประเด็กการทำแท้งปลอดภัยที่ประชาชนยังไม่สามารถเข้าถึง และผลกระทบจากการชะลอการลงนามจัดสรรงบส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรคสำหรับประชาชนที่อยู่นอกสิทธิบัตรทอง โดย รมว.สธ. ทำให้สิทธิด้านสุขภาพของประชาชนไกลห่างออกไป

เนี้ยบ เปิดปราศรัยเชิญชวนประชาชนทั้งคำถามว่า คนที่ทำแท้งเป็นผู้หญิงที่ไม่ดีหรือไม่ ไม่ป้องกัน หรือไม่รับผิดชอบหรือไม่ เรื่องนี้ถูกแค่บางส่วน แต่ไม่มีการป้องกันเพศสัมพันธ์วิธีไหนที่สามารถป้องกันได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ ไม่มีวิธีไหนที่ทำให้ไม่มีลูกร้อยเปอร์เซ็นต์ ยกเว้นจะไม่มีเซ็กซ์

เนี้ยบ ระบุว่า ในยุคที่ค่าแรงได้สูงสุดไม่เกินวันละ 354 บาท ทำให้ไม่มีคนอยากมีลูกเพิ่ม หลายคนที่ติดต่อมาที่กลุ่มทำทาง เป็นคนที่มีลูก บางคนเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยว บางคนตกงานตั้งแต่โควิด-19 ที่ผ่านมา แต่ไม่ได้รับการเยียวยาจากรัฐ นโยบายที่พรรครัฐบาลเคยหาเสียงไว้ ไม่ว่าจะเป็นมารดาประชารัฐ หรือนโยบายขึ้นค่าแรง 425 บาท ไม่เคยเกิดขึ้น แล้วแบบนี้จะโทษเขาได้อย่างไร ในเมื่อเขากำลังตัดสินใจในสิ่งที่ยากลำบากที่สุด สิ่งที่เจ็บปวดที่สุดเพื่อครอบครัว หรือเพื่อตัวของเขาเอง และนี่ไม่ใช่เรื่องปัจเจก แต่นี่เป็นเรื่องของรัฐบาล

ชนฐิตา ระบุว่า รัฐบาลต้องช่วยเหลือให้คนที่อยากจะตั้งครรภ์ได้มีชีวิตที่ดี ได้ตั้งครรภ์ ได้มีสวัสดิการที่รองรับลูกที่กำลังจะออกมา และให้คนที่ไม่พร้อมจะเป็นแม่ ได้มีชีวิตที่ดีของเขาเช่นกัน 

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าการทำแท้งถูกกฎหมาย จะเริ่มมา 2 ปีแล้ว แต่ผู้หญิงจำนวนมากยังเข้าไม่ถึงการทำแท้งที่ปลอดภัย มีผู้หญิงไปซื้อยาเถื่อนจากอินเทอร์เน็ตมาทานโดยไม่ทราบว่าทานอะไรเข้าไป แม้ว่าเราจะมีกระทรวงสาธารณสุข กรมอนามัย หรือมีหน่วยงานที่ลั่นปฏิญาณว่าจะช่วยเหลือเรื่องนี้ แต่ทำไมมันยังมีปัญหาอยู่ 

เนี้ยบ ชี้ว่า เนื่องจากการเข้าถึงบริการยังคงเป็นเรื่องยากเย็น การเข้าถึงบริการทำแท้งที่ปลอดภัยต้องมีเงินอย่างต่ำ 5 พันบาท หรือจะต้องทำงานด้วยค่าแรงขั้นต่ำ โดยไม่ใช้เงินเลยครึ่งเดือน ซึ่งมีใครบ้างที่ทำได้ ผู้หาเช้ากินค่ำคนไหนที่ทำได้ เราไม่อยากให้เป็นเรื่องของเงิน

นอกจากนี้ กลุ่มทำทาง เสนอมาตลอดว่า ใน 1 จังหวัดควรจะมีสถานบริการของรัฐที่ผู้หญิงทุกคนสามารถที่จะเดินเข้าไปได้ และพูดว่าเราต้องการยุติการตั้งครรภ์ หลายคนไม่สามารถกู้ยืมเงินทันเวลา เขาจะถูกบังคับให้ตั้งครรภ์ต่อ 

"นี่ไม่ใช่ความภาคภูมิใจที่ผู้หญิงคนหนึ่งไม่สามารถทำแท้งได้เพราะว่าเหตุผลทางเศรษฐกิจ นี่เป็นการบังคับตั้งครรภ์ นี่เป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน เราต้องพูดเรื่องนี้ให้มากในวันสตรีสากล" ชนฐิตา กล่าว 

ชนฐิตา ระบุว่าอาจจะมีบางจังหวัดที่โชคดีที่มีโรงพยาบาลรัฐที่ให้บริการ แต่ใน กทม.ไม่มี และประชาชนต้องเดินทางไปที่จังหวัดสิงห์บุรี เพื่อไปถึงตั้งแต่เช้าตรู่และขอรับการบริการทำแท้ง อย่างไรก็ตาม สปสช. มีการสนับสนุนงบฯ 3,000 บาทต่อคน สำหรับโรงพยาบาลที่ให้บริการทำแท้งปลอดภัย ซึ่งเธอชื่นชมว่า มันสามารถช่วยเหลือประชาชนได้บางส่วน 

ชะลอลงนามจัดสรรงบการส่งเสริมป้องกันโรค ทำสิทธิสุขภาพห่างออกไป

สมาชิกกลุ่มทำทาง ระบุว่า ตอนนี้ประชาชนกำลังประสบปัญหาเรื่องการเข้าถึงสิทธิสุขภาพมากขึ้น หลังอนุทิน ชาญวีรกูล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (รมว.สธ.) ชะลอลงนามการจัดสรรส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรคสำหรับประชาชนที่อยู่นอกสิทธิบัตรทอง (งบการส่งเสริมป้องกันโรค) จำนวน 5,146.05 ล้านบาท ทำให้ผู้อยู่นอกสิทธิบัตรทองเข้าไม่ถึงบริการด้านสาธารณสุขหลายอย่าง 

ชนฐิตา ไกรศรีกุล สมาชิกกลุ่มทำทาง (ที่มา: 'ปณิตา' สหภาพคนทำงาน)

สมาชิกกลุ่มทำทาง ยกตัวอย่างงบการส่งเสริมป้องกันโรคที่กำลังจะหายไปจะทำให้ประชาชนนอกสิทธิบัตรทองเข้าไม่ถึง ยาคุมกำเนิด การทำแท้งปลอดภัย การฝากครรภ์ การตรวจมะเร็ง การให้วัคซีนเด็กอย่างโปลิโอ บาดทะยัก หรืออื่นๆ 

โดยชนฐิตา ระบุว่า พรุ่งนี้ (9 มี.ค.) กลุ่มทำทางจะมีการเดินทางไปที่สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) และพรรคภูมิใจไทยของอนุทิน เพื่อทวงงบฯ ส่วนนี้คืนมา และขอเชิญชวนประชาชนสามารถเข้าร่วมการเรียกร้องวันพรุ่งนี้ได้

ท้ายสุด เนี้ยบ ก่อนยุติปราศรัย ระบุว่านักกิจกรรมกลุ่มทำทางก่อนหน้านี้ถูกตำรวจคุกคามที่สำนักงาน ซึ่งเธอกล่าวเชิญชวนว่า ถ้าตำรวจต้องการรับทราบข้อมูลหรือการเข้ารับบริการการทำแท้งปลอดภัย ไม่จำเป็นต้องเข้าไปที่สำนักงาน แต่ให้ใช้วิธีแอด ‘LINE’ หรือ ‘Facebook’ 

นอกจากผู้ปราศรัยข้างต้น ยังมีผู้นำแรงงานอีกหลายคนผลัดกันขึ้นปราศรัย สะท้อนปัญหาของผู้ใช้แรงงาน และข้อเสนอสวัสดิการ หลังจากนั้น 'ไหม' ธนพร วิจันทร์ แกนนำเครือข่ายแรงงานเพื่อสิทธิประชาชน อ่านประกาศเจตนารมณ์หน้าทำเนียบรัฐบาล ถึงข้อเรียกร้องของทางกลุ่มในวันสตรีสากล โดยมีรายละเอียดดังนี้

หลังอ่านประกาศเจตนารมณ์ 'ไหม' ธนพร นำทำกิจกรรม ยืน หยุด ขัง หน้าทำเนียบรัฐบาล เป็นเวลา 112 วินาที และประกาศยุติกิจกรรมหน้าทำเนียบฯ

(ซ้าย) 'ไหม' ธนพร วิจันทร์

บรรยากาศการชุมนุมบางส่วน (ที่มา: 'ปณิตา' สหภาพคนทำงาน)