ประชาไท-19 พ.ค. 48 เวทีเสวนา "แรงงานไทยในไต้หวัน :ล็อตเตอรี่-หนี้ชีวิต ?" ที่โรงแรมรัตนโกสินทร์ วันนี้(19 พ.ค.) ชี้ ปัญหาแรงงาน คือปัญหาศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ "คณะกรรมการสิทธิฯ" ระบุรัฐต้องชัด หากแรงงานถูก นายหน้า "หลอก" ต้องยกระดับความผิดถึง "ค้ามนุษย์"

นางสุนี ไชยรส คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ กล่าวว่า รัฐไทยยังปล่อยให้แรงงานไทยไปเผชิญปัญหาในต่างแดนตามยถากรรม มีทั้งการละเมิดสิทธิมนุษยชน ไม่ว่าจะเป็นความรุนแรง การละเมิดทางเพศ หรืออื่นๆ รวมทั้งไม่ทำตามสัญญาที่ให้ไว้ก่อนเดินทาง ทั้งๆที่แรงงานที่ไปทำงานนอกประเทศเหล่านี้นำรายได้เข้าประเทศอย่างมหาศาล

เมื่อมีการร้องเรียนมักถูกรัฐโดยเฉพาะกระทรวงแรงงานฯเกลี้ยกล่อมให้ยอมความ โดยอาจยอมเสียเงินคืนให้ไม่กี่บาท หรือถ้าต้องรับโทษจริงอย่างมากคือการปิดบริษัทเป็นเวลาหนึ่งเดือน ซึ่งนับว่าเบามาก

"รัฐต้องยกระดับปัญหาไปให้ถึงโทษการค้ามนุษย์ แม้จะไม่มีการทารุณกรรม หรือขายทาสก็ตาม แต่เป็นการหลอกให้เหมือนตายทั้งเป็น อย่ามองแค่ว่าเป็นปัญหาแรงงาน และในขั้นที่อ่อนลงมาก็ต้องมองว่าเป็นคดีฉ้อโกง และรัฐต้องมีนโยบายเชิงรุกด้านเครือข่ายต่างประเทศ" นางสุนี กล่าว

ด้าน นายจอน อึ้งภากรณ์ สมาชิกวุฒิสภา กรุงเทพฯ กล่าวในเวทีเดียวกันว่า รัฐควรหามาตรการเพื่อร้องเรียนต่อนายหน้าที่ทำผิดสัญญา และไม่ควรให้แรงงานเป็นผู้ฟ้องเองเป็นรายบุคคล แต่กระทรวงแรงงานฯ ควรจะต้องเป็นผู้ฟ้องแทน อย่างไรก็ตามตอนนี้ยังไม่แน่ใจว่าจะมีกฎหมายรองรับประเด็นดังกล่าวหรือไม่ ขอให้คณะกรรมการสิทธิ์ฯ ช่วยผลักดัน และส่วนตัวจะนำเรื่องดังกล่าวเสนอต่อวุฒิสภา

นอกจากนี้ นายจอนยังเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหาว่า ต้องมองทั้งเรื่องที่ผ่านไปแล้ว เช่น กรณีที่เกิดปัญหากับแรงงานไทยในไต้หวัน ว่าจะทำอย่างไร อย่างน้อยขั้นแรกต้องประสานงานกับไต้หวัน เพื่อดูว่ามีหน่วยงานใดบ้างดูแลเรื่องนี้

ต่อมาก็ต้องมองปัญหาในภาพรวมด้วย เพื่อหาวิธีการป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาดังกล่าวต่อแรงงานไทยอีกในอนาคต โดยส่วนตัวเห็นว่า ควรมีการรื้อถอนระบบนายหน้าใหม่ การจ่ายเงินล่วงหน้าไม่ใช่หลักประกันว่าจะเป็นไปตามสัญญา ดังนั้นเงินค่านายหน้าอาจฝากกับรัฐบาลก่อน หากเป็นไปตามสัญญาแล้วรัฐจึงค่อยจ่ายเงินให้นายหน้า

ด้านสุกานต์ตา สุขไผ่ตา จากกลุ่มบูรณาการแรงงานสตรี เล่าถึงปัญหาที่เกิดกับแรงงานไทยในไต้หวัน ให้ประชาไทฟังว่า มีหลายกรณี รายหนึ่งลูกของนายจ้างไม่พอใจทำลูกอมหล่นจากปาก เขาก็ให้เก็บขึ้นมากิน ที่เลวร้ายสุด ก็คือลูกของนายจ้างอ้วกเพราะทะเลาะกับแรงงานไทยคนดังกล่าว นายจ้างจึงบังคับให้กินอ้วกจนหมด

แรงงานคนดังกล่าวทนไม่ไหวจึงต้องติดต่อกับนายหน้าเพื่อขอกลับไทย แต่หนายหน้ากลับขังไว้ที่
สำนักงานอีกสองวันถึงจะส่งกลับ ไม่รู้ว่าเพื่ออะไร

เงินของแรงงานไทยที่จะไปทำงานในไต้หวันจะต้องเสียเงินให้นายหน้าไป ราว 150,000 บาท ต่อคน หลายคนต้องขายที่เพราะหวังว่าไปแล้วจะมีอนาคตที่ดีขึ้นแต่เมื่อมีปัญหาดังกล่าวพอกลับมาประเทศก็ต้องใช้หนี้ก้อนโตต่อ

ภาพันธ์ รักษ์ศรีทอง