ศาลปกครองเชียงใหม่พิพากษา 'ประยุทธ์ - คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ' ละเลยต่อหน้าที่แก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 ล่าช้าเกินสมควร หลังถูก 'วสุชาติ พิชัย' ประชาชนชาวเชียงใหม่ยื่นฟ้องเป็นคดีเลขดำที่ ส. 2/2566 เมื่อวันที่ 30 มี.ค. 2566 นอกจากนี้ยังคดีฝุ่นหมายเลขดำที่ ส. 3/2566 อีกหนึ่งคดีที่ประชาชนในภาคเหนือรวมตัวกันยื่นฟ้องนายกรัฐมนตรี และยังไม่ได้รับการตัดสิน

11 ก.ค. 2566 สำนักข่าวมติชนรายงาน ตุลาการศาลปกครองเชียงใหม่ พิชญ์ณัฏฐ์ คันธารัตนกุล แถลงคดีอ่านคำพิพากษาคดีหมายเลขดำที่ ส. 2/2566 คดีหมายเลขแดงที่ ส. 2/2566 ระหว่างวสุชาติ พิชัย ผู้ฟ้องคดี กับ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 และคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ละเลยต่อหน้าที่

ศาลปกครองระบุว่า วสุชาติผู้ฟ้องคดีมีภูมิลำเนาอยู่ที่ จ.เชียงใหม่ ได้รับความเดือดร้อนจากปัญหาฝุ่นควัน PM2.5 ทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพ และผู้ฟ้องคดีเห็นว่านายกรัฐมนตรีและคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ผู้ถูกฟ้องคดีปล่อยปละละเลยไม่ใส่ใจในการแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 ให้แก่ประชาชนอย่างจริงจัง จึงนำคดีมาฟ้องต่อศาล เมื่อวันที่ 30 มี.ค. 2566

ทั้งนี้ วสุชาติผู้ฟ้องคดีได้ขอให้ศาลมีคำสั่งให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 (นายกรัฐมนตรี) สั่งให้กรมฝนหลวงและการบินเกษตรทำฝนหลวงเพื่อแก้ปัญหาฝุ่น PM2.5 และประกาศให้จังหวัดเชียงใหม่เป็นเขตภัยพิบัติทั้งจังหวัด เพื่อให้หน่วยงานใช้งบประมาณในการแก้ปัญหาได้ พร้อมทั้งทำให้เป็นวาระแห่งชาติอันดับหนึ่งในการแก้ไขปัญหา

คำพิพากษาระบุว่า เนื่องจากค่าฝุ่นฝุ่น PM2.5 มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี และส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนจริง ทั้งระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว จนเกินกำลังของบุคลากรทางการแพทย์ ตามคำชี้แจงของคณบดีคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, ผู้อำนวยการสำนักงานหลักประกันสุขภาพเขตที่ 1 เชียงใหม่ และผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จึงพิพากษาให้ นายกรัฐมนตรีและคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติละเลยต่อหน้าที่ตามที่พระราชบัญญัติป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ.2550 ปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวล่าช้าเกินสมควร

โดยให้นายกรัฐมนตรีและคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติร่วมกันใช้อำนาจตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ.2535 พระราชบัญญัติป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ.2550 และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งดำเนินการอื่นใด เพื่อระวัง ป้องกัน บรรเทา และแก้ไขมลพิษาจากฝุ่น PM2.5 ในเขตจังหวัดเชียงใหม่ให้อยู่ในค่ามาตรฐาน คำขออื่นนอกจากนี้ให้ยก

ประชาชนในภาคเหนือรวมฟ้องพล.อ.ประยุทธ์ ในคดีหมายเลขดำที่ ส. 3/2566

นอกจากคดีของวสุชาติผู้ฟ้องคดีแล้วยังมีคดีฝุ่นหมายเลขดำที่ ส. 3/2566 ที่ประชาชนในภาคเหนือรวมตัวกันยื่นฟ้องพล.อ.ประยุทธ์ นายกรัฐมนตรี และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เหตุไม่ใช้อำนาจทางกฎหมายที่มีแก้ไขวิกฤตฝุ่น PM2.5 ที่เกินค่ามาตรฐานในภาคเหนือ 17 จังหวัด ในช่วงเดือนมกราคมถึงเมษายน 2566 ซึ่งเป็นอันตรายต่อต่อสุขภาพของประชาชน ทั้งนี้ศาลปกครองยังมิได้มีคำพิพากษาในคดีดังกล่าว