'China Labour Bulletin' สื่อที่จับตาประเด็นแรงงานในจีน เผยแม้จะผ่านมา 2 ปีแล้ว แต่คนทำงานด่านหน้าสู้กับ COVID-19 ในจีนเช่น 'คนทำงานในโรงแรมกักตัวผู้ติดเชื้อ พนักงานทำความสะอาด' ยังคงขาดการคุ้มครองด้านแรงงานที่ดี ส่วนใหญ่เป็นแรงงานจ้างเหมาช่วง

แม้จะผ่านมา 2 ปีแล้ว แต่คนทำงานด่านหน้าสู้กับ COVID-19 ในจีนยังคงขาดการคุ้มครองด้านแรงงานที่ดี | ที่มาภาพประกอบ: RFA

11 ก.พ. 2565 สื่อ 'China Labour Bulletin' ที่จับตาประเด็นแรงงานในจีน เผยว่าหลังจากมีการยืนยันพบผู้ป่วย COVID-19 ในเมืองซีอานเมื่อวันที่ 9 ธ.ค. 2564 รัฐบาลท้องถิ่นได้ประกาศปิดเมืองระหว่างวันที่ 22 ธ.ค.2564 - 24 ม.ค. 2565 การล็อกดาวน์ที่ยาวนานหนึ่งเดือนนี้ ได้เผยให้เห็นถึงการที่เมืองต่างๆ ต้องพึ่งพาคนทำงานด่านหน้าที่มีรายได้ต่ำและแทบจะไม่มีการคุ้มครองด้านแรงงานเลย

กลยุทธ์การป้องกันการแพร่ระบาดเป็นศูนย์ของจีนนั้นต้องพึ่งพาสถานที่กักกันโรคเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งส่วนใหญ่แล้วใช้โรงแรม เพื่อป้องกันไม่ให้ COVID-19 แพร่กระจายไปในหมู่ประชากรในวงกว้าง คนทำงานด่านหน้าในโรงแรมเหล่านี้ไม่เพียงแต่เผชิญกับความเสี่ยงสูงในการติดเชื้อ แต่ยังได้รับค่าจ้างต่ำและมีความมั่นคงทางการเงินเพียงเล็กน้อยเท่านั้น

บัญชีโซเชียลมีเดียที่โพสต์กรณีการติดเชื้อในซีอานเมื่อวันที่ 9 ธ.ค. 2564 เผยให้เห็นว่าคนทำงานด่านหน้ายังไม่มีความพร้อมสำหรับงานนี้ รวมทั้งยังต้องเผชิญกับความบีบคั้นทางเศรษฐกิจอีกด้วย

'เซียง' คนทำงานด่านหน้าที่เพิ่งจบการศึกษาพยาบาล และเพิ่งได้รับการฝึกอบรมเพียง 2 วัน ก่อนถูกส่งไปทำงานในโรงแรมจินเฉิง ซึ่งเป็นโรงแรมกักกันที่กำหนดไว้ในซีอาน เขารับผิดชอบในการฆ่าเชื้อในห้อง ส่งอาหาร และเก็บขยะ เขาทำงานให้กับ 2 ทีมพร้อมกัน เนื่องจากบริษัทผู้รับเหมาต้องการลดต้นทุน ผู้รับเหมายังปกปิดโรงแรมว่าได้จ้างนักศึกษาหรือคนทำงานที่มีประสบการณ์น้อยมาทำงาน

เซียงได้รับเงินค่าจ้าง 150 หยวนต่อวัน ในจำนวนนี้ผู้รับเหมาจะหักไป 30 หยวน เมื่อวันที่ 4 ธ.ค. 2564 เขาย้ายกระเป๋าเดินทางสำหรับผู้กักตัวที่เพิ่งเช็คอิน หลังจากเสร็จสิ้นภารกิจนี้ เซียงพบว่าชุดป้องกันของเขามีรูรั่ว 2 รูที่บริเวณแขน ความกว้างประมาณสองนิ้ว แม้ว่ากฎด้านความปลอดภัยจะระบุว่าเขาควรเปลี่ยนชุดป้องกันทันที แต่ผู้จัดการโรงแรมไม่ต้องการให้เขาทำเช่นนั้น แม้กระทั่งนำตัวเขาไปกักตัว

แรงงานด่านหน้าในจีนที่ถูกว่าจ้างมาโดยผู้รับเหมาอีกทอด มักจะไม่ค่อยได้รับความคุ้มครองที่ดีในการปฏิบัติหน้าที่ | ที่มาภาพประกอบ: yicai.com

ต่อมาเซียงมีผลตรวจเป็นบวกและเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เพื่อนร่วมงานคนอื่นๆ ที่โรงแรมจินเฉิงก็ติดเชื้อ COVID-19 เช่นกัน รวมถึง 'จาง' รูมเมทของเซียง แต่ผู้จัดการโรงแรมของเซียงไม่ได้ไปเยี่ยมเซียงเพื่อถามว่าเซียงเป็นอย่างไรบ้าง แม้ว่าเขาจะติดเชื้อระหว่างทำงานก็ตาม

เมื่อเซียงขอเบิกเงินค่ารักษาพยาบาลและค่าอาหาร กลับไม่มีคำตอบจากฝ่ายบริหาร เซียงเปรียบเทียบว่าเขาถูก "เตะออกไปให้พ้นตัว ราวกับลูกฟุตบอล" รวมทั้งคำขอเงินเดือนของเขาก็ไม่ได้รับการตอบสนองด้วยเช่นกัน

ขณะอยู่ในโรงพยาบาล เขาต้องเผชิญกับการโจมตีทางออนไลน์จากผู้จัดการของเขาที่ไม่เต็มใจที่จะรับผิดชอบต่อความเจ็บป่วยนี้ ในภาพหน้าจอของ WeChat ที่เขาโพสต์ออนไลน์ 'ซู่' ผู้จัดการของเขาได้ตำหนิโดยกล่าวว่างานของเขานั้น "ต่ำต้อย"

ผู้จัดการยังปกป้องการกระทำของตัวเองในการออกไปกินฮอทพอทในขณะที่พนักงานหน้างานถูกกักตัวอยู่ในบริเวณโรงแรม - โดยกล่าวว่า "ไม่ใช่เรื่องกงการอะไรของคุณ"

ส่วนผู้จัดการอีกคนเสนอให้เซียงยืมเงิน 3,000 หยวน แต่ต้องคืนหลังจากที่รักษาตัวหายแล้ว

เซียงโพสต์ในบัญชีโซเชียลของเขาว่า "ทำไมฉันไม่ได้รับเงินเดือนขณะอยู่ในโรงพยาบาล? ทำไมพวกเขาถึงต้องเอาเงินจากพนักงานที่เหน็ดเหนื่อยจากการทำงาน"

กรณีของเซียง เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่คนทำงานด่านหน้าในซีอานต้องเผชิญกับความทนทุกข์ทรมาน มีพนักงานทำความสะอาด 4 คน ถูกไล่ออกเพราะเอาอาหารมาจากเจ้าของแฟลตมากินประทังชีวิตเพียงเพราะพวกเขาจะหิวโหยก็ตาม แรงงานต่างถิ่นที่ติดอยู่ในซีอานพบว่าพวกเขาได้รับการแจกจ่ายเครื่องอุปโภคบริโภคแย่กว่าที่คนในท้องถิ่นได้รับ คนทำงานสัญญาจ้างชั่วคราวไม่มีแม้เงินที่จะซื้ออุปกรณ์ทำอาหารเองได้ ต้องกินเพียงบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปเท่านั้น แม้รัฐบาลท้องถิ่นจะมีการแจกจ่ายผักให้ชาวบ้าน แต่ละคนก็ได้จำนวนน้อยนิดเท่านั้น

การล็อกดาวน์ที่อู่ฮั่นเมื่อปี 2563 | ที่มาภาพ: China Labour Bulletin

2 ปี หลังการระบาดใหญ่ของ COVID-19 China Labour Bulletin ชี้ว่ารัฐบาลทุกระดับในจีน ควรให้คุณค่าและปกป้องคนทำงานด่านหน้าและเรียนรู้จากความผิดพลาดในอดีต ตัวอย่างเช่นการระบาดของสนามบินหนานจิงในฤดูร้อนปี 2564 ก็มีสาเหตุมาจากการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสมของคนทำงานด้านสุขาภิบาลที่จ้างงานมาโดยผู้รับเหมาและทำงานหนักเกินไป 

นอกจากนี้ China Labour Bulletin ยังตรวจสอบบทบาทของสหภาพแรงงานเมื่อครั้งการล็อกดาวน์ในอู่ฮั่นในต้นปี 2563 จากการสืบสวนพบว่าคนทำงานด่านหน้าขาดการคุ้มครองด้านสุขภาพและความปลอดภัยที่ดี ทั้งที่สิ่งเหล่านี้ควรมีความสำคัญสูงสุด และคนทำงานต้องการผู้สนับสนุนที่มีประสิทธิภาพอย่างสหภาพแรงงาน เพราะไม่เพียงจำเป็นสำหรับคนทำงานด่านหน้าเท่านั้น แต่มันคือการเพิ่มศักยภาพในปกป้องประชาชนทั่วไปและต่อสู้กับการแพร่กระจายของ COVID-19 และอันตรายอื่นๆ ที่ตามมา

โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนทำงานด่านหน้าในลักษณะสัญญาจ้างเหมา พวกเขาได้รับการช่วยเหลือหรือการสนับสนุนเพียงเล็กน้อยเท่านั้น พวกเขากลีบเป็นเป็นหนึ่งในกลุ่มคนทำงานที่ได้รับค่าจ้างต่ำสุด และยังต้องเผชิญกับการเลือกปฏิบัติและความไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจ กาล็อกดาวน์เมืองซีอานได้เผยให้เห็นว่าการเพิกเฉยต่อการคุ้มครองแรงงานอย่างโจ่งแจ้งทำให้คนทำงานและประชากรทั่วไปตกอยู่ในความเสี่ยงมากเพียงใด 

ที่มา
First local Covid-19 case in Xi’an outbreak highlights lack of labour protections for frontline workers (China Labour Bulletin, 31 January 2022)