Skip to main content
sharethis

19 พฤศจิกายน 2555 ศูนย์สื่อชุมชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (ศสธ.) รายงานอ้างแหล่งข่าวในจังหวัดเลยแจ้งว่า ขณะนี้บริษัท ทุ่งคำ จำกัด ได้ว่าจ้างกลุ่มเสื้อแดงเมืองเลยขนคนเข้ามาร่วมเวทีรับฟังความคิดเห็นของประชาชนและผู้มีส่วนได้เสียในการกำหนดขอบเขตและแนวทางการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ (ค.1) หรือพับลิค สโคปปิ้ง (Public scoping) ซึ่งเป็นขั้นตอนเริ่มต้นแรกสุดของการทำ EHIA เพื่อประกอบการขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ทองคำส่วนขยายบนภูเหล็ก ตามคำขอประทานบัตรที่ 104/2538  ที่จะจัดขึ้นในวันที่ 22 พฤศจิกายน 2555  ณ ห้องประชุมศาลาประชาคม องค์การบริหารส่วนจังหวัดเลย  เพื่อหวังที่จะนำมวลชนมาเป็นกำลังปะทะขัดขวางชาวบ้านในพื้นที่ตำบลเขาหลวง อ.วังสะพุง ซึ่งเป็นพื้นที่ได้รับผลกระทบจากการประกอบกิจการทำเหมืองและโรงแต่งแร่ทองคำ ไม่ให้เข้าร่วมเวทีดังกล่าว เพราะเกรงว่าจะเข้าไปตั้งคำถามและยื่นหนังสือต่อส่วนราชการเกี่ยวกับเรื่องเขื่อนกักเก็บไซยาไนด์แตกและผลกระทบที่เกิดขึ้นในด้านอื่น ๆ ซึ่งอาจเป็นผลให้เวทีดังกล่าวไม่ประสบความสำเร็จ เพราะมีแต่เสียงสะท้อนของผู้ไม่เห็นด้วยเป็นส่วนใหญ่

รายงานระบุว่า แกนนำกลุ่มเสื้อแดงเมืองเลยที่รับจ้างบริษัททุ่งคำในครั้งนี้ เพื่อทำการปั่นป่วนจนถึงขั้นปะทะขัดขวางชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจากการทำเหมืองแร่ดังกล่าวไม่ให้เข้าร่วมเวทีให้จงได้ โดยค่าจ้างที่รับมาถูกแบ่งให้กับแกนนำเสื้อแดงเมืองเลยอีก 4 คน เพื่อปฏิบัติภารกิจขัดขวางชาวบ้านไม่ให้เข้าร่วมเวทีดังกล่าว คือ 1)  เป็นการ์ดของ นปช. รับผิดชอบขนเสื้อแดงในเขตอำเภอเชียงคานประมาณ 150 คน  2) แกนนำในอำเภอเมือง จ.เลย รับผิดชอบคุมเวที เครื่องเสียงและปราศรัยโจมตีชาวบ้านที่ออกมาคัดค้านการทำเหมืองแร่ทองคำเพราะได้รับผลกระทบ เพื่อปลุกระดมให้เสื้อแดงเกลียดชังและทำการขัดขวางไม่ให้เข้าร่วมเวทีดังกล่าว ทั้งสองคนนี้เป็นที่รู้จักกันดีของทั้งเสื้อแดงเมืองเลยและเสื้อแดงทั่วประเทศ  3) ลูกน้องคนสนิทของผู้ประสานงานหลัก รับผิดชอบควบคุมมวลชนในภาพรวมแทน 4) ผู้ใหญ่บ้านหมู่บ้านหนึ่งในเขตอำเภอเอราวัณ รับผิดชอบร่วมกับแกนนำคนหนึ่งของชุดปฏิบัติการภูผ่อง ที่เป็น ส.จ.สอบตกเมื่อคราวเลือกตั้งที่ผ่านมา ให้ขนเสื้อแดงในเขตอำเภอเอราวัณและนาด้วงให้ได้ 500 คน เมื่อรวมกับพนักงานบริษัทดังกล่าวที่ถูกเกณฑ์มาจะได้มวลชนรวมกันทั้งหมดประมาณ 700 คน

รายงานระบุด้วยว่า สาเหตุที่ต้องจ้างกลุ่มเสื้อแดงเมืองเลยให้มาปะทะขัดขวางชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจากการทำเหมืองแร่ทองคำ ในเขตพื้นที่ตำบลเขาหลวง อ.วังสะพุง ในเวทีพับลิค สโคปปิ้ง ครั้งนี้ ก็เพราะว่าที่ผ่านมาบริษัททุ่งคำได้พยายามจัดเวทีพับลิค สโคปปิ้ง เพื่อขอทำ EHIA ประกอบการขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ทองคำส่วนขยายบนภูเหล็ก (คำขอประทานบัตรที่ 104/2538) มา 4 ครั้งแล้ว นับตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2555 เป็นต้นมา แต่ก็ต้องเลื่อนออกไปทุกครั้งก็เพราะว่าไม่มีเสียงสนับสนุนการทำเหมืองจากชาวบ้านคนใดในพื้นที่ สาเหตุหลักก็เนื่องจากชาวบ้านส่วนใหญ่รับรู้เรื่องผลกระทบรุนแรงที่เกิดขึ้น เช่น การรั่วไหลของสารปรอทและโลหะหนักชนิดอื่น ๆ จากพื้นที่ประทานบัตรจนเป็นเหตุให้ชาวบ้านจำนวนหลายสิบรายมีค่าโลหะหนักตามที่กล่าวปนเปื้อนอยู่ในกระแสเลือดและเนื้อเยื่อในร่างกายเกินเกณฑ์มาตรฐาน และยังพบอีกจำนวนเกือบร้อยรายที่มีค่าโลหะหนักตามที่กล่าวปนเปื้อนอยู่ในกระแสเลือดและเนื้อเยื่อในร่างกายยังไม่เกินเกณฑ์มาตรฐาน ซึ่งกำลังเฝ้าระวังและติดตามถึงสาเหตุการปนเปื้อนดังกล่าวอย่างใกล้ชิดว่ามีส่วนสัมพันธ์กับการทำเหมืองทองคำหรือไม่ จนทำให้ไม่มีชาวบ้านรายใดออกมาสนับสนุนการทำเหมืองแร่ทองคำอย่างเปิดเผย เพราะหวั่นเกรงอย่างลึก ๆ ว่าผลกระทบจะมาถึงตนเองในอนาคตอันใกล้  รวมทั้งบริษัททุ่งคำพยายามจะสร้างภาพลักษณ์ที่เป็นมิตรกับชุมชนและสิ่งแวดล้อมโดยว่าจ้างชุดปฏิบัติการภูผ่องให้ทำหน้าที่ชุมชนสัมพันธ์ แต่กลับล้มเหลวก็เพราะว่าหัวหน้าชุดปฏิบัติการภูผ่อง ถูกเจ้าหน้าที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวงจับกุมดำเนินคดีฐานบุกรุกภูหลวงซึ่งเป็นต้นน้ำของแม่น้ำป่าสักเมื่อปี 2554 ซึ่งศาลทหารตัดสินให้รื้อถอนสิ่งปลูกสร้างพร้อมโทษจำคุก ขณะนี้อยู่ในระหว่างอุทธรณ์

อีกด้านหนึ่งบริษัทได้ว่าจ้างมูลนิธิต้นไม้สีเขียว ซึ่งเป็นนักวิชาการที่ปรึกษารับจ้างทำ EIA และ EHIA จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ให้ดำเนินการจัดทำรายงาน EHIA เพื่อประกอบการขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ทองคำส่วนขยายบนภูเหล็ก แปลงคำขอประทานบัตรที่ 104/2538  ซึ่งต้องรับผิดชอบกระบวนการจัดทำรายงาน EHIA ตั้งแต่เริ่มต้นด้วยการจัดประชุมเวทีพับลิค สโคปปิ้ง ที่จะจัดให้มีขึ้นในวันที่ 22 พฤศจิกายน 2555 ตามที่กล่าว หากเวทีพับลิค สโคปปิ้ง ถูกรบกวนจากคำถามและหนังสือร้องเรียนจากชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบ และไม่มีชาวบ้านรายใดแสดงท่าทีสนับสนุนการทำเหมืองแร่ทองคำอยู่ในเวที ก็อาจจะเป็นเหตุให้เวทีไม่ประสบความสำเร็จ คือ ไม่สามารถเดินหน้าจัดทำรายงาน EHIA ต่อไปได้ และจะส่งผลต่อการที่ไม่สามารถดำเนินการขอประทานบัตรแปลง 104/2538 ต่อไปได้ตามมาเป็นลูกโซ่  จึงเป็นเหตุให้บริษัทต้องวางแผนว่าจ้างกลุ่มเสื้อแดงเมืองเลยให้มาปกป้องเวทีดังกล่าว โดยการสกัดขัดขวางให้ชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบเข้าร่วมเวทีให้น้อยที่สุด เพื่อจะให้กลุ่มเสื้อแดงเมืองเลยที่ถูกว่าจ้างมาเข้าร่วมเวทีให้มากที่สุดเพื่อจะได้ไปแสดงความเห็นสนับสนุนการทำเหมืองแร่ทองคำให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้  

อนึ่ง รายละเอียดเกี่ยวกับเรื่องเขื่อนกักเก็บไซยาไนด์แตก เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2555 ได้ปรากฏว่าคันทำนบดินของบ่อกักเก็บไซยาไนด์หรือบ่อกักเก็บกากแร่ทางด้านทิศเหนือในพื้นที่โครงการเหมืองแร่ทองคำภูทับฟ้า-ภูซำป่าบอน ตามประทานบัตรที่ 26968/15574, 26969/15575, 26970/15576, 26971/15558, 26972/15559 และ 26973/15560  เกิดมีรอยแตกชำรุดเสียหายขึ้น ส่งผลให้น้ำในบ่อกักเก็บไซยาไนด์ไหลลงสู่บ่อเก็บน้ำธรรมชาติในพื้นที่ประทานบัตร ซึ่งสภาพบ่อเก็บน้ำธรรมชาติดังกล่าวอยู่บนพื้นที่สูงกว่าที่นาของชาวบ้าน โดยมีภูเขาโอบล้อมทางด้านทิศตะวันออก  ตะวันตก และทิศเหนือ ส่วนทางทิศใต้เปิดโล่งลงสู่ที่นาของชาวบ้าน และพื้นบ่อไม่มีการบดอัดและด้านข้างของบ่อไม่มีการปูด้วยวัสดุกันซึม ชาวบ้านได้เข้าไปสำรวจพบว่าน้ำจากบ่อเก็บน้ำธรรมชาติในพื้นที่ประทานบัตรที่รับน้ำมาจากบ่อกักเก็บไซยาไนด์อีกทอดหนึ่งนั้น ซึ่งมีไซยาไนด์และโลหะหนักหลายชนิดปนเปื้อนรวมอยู่ด้วยได้รั่วซึมลงสู่ที่นาของชาวบ้านที่อยู่ติดเขตประทานบัตรแล้ว และได้ทำหนังสือร้องเรียนขึ้นต่อหน่วยงานราชการ ต่อมาเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน 2555 สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดเลยได้ทำหนังสือด่วนมากถึงบริษัททุ่งคำเพื่อขอให้หยุดการทำเหมืองและดำเนินการแก้ไขปัญหาจนกว่าจะได้ข้อยุติ  ต่อมาเมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน 2555 บริษัททุ่งคำทำหนังสือถึงสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดเลยเพื่อขออุทธรณ์คำสั่งหยุดเหมือง ซึ่งขณะนี้เรื่องยังค้างอยู่ที่การพิจารณาของกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ว่าจะดำเนินการอย่างไรต่อไป โดยไม่มีการแก้ไขน้ำจากบ่อเก็บกักไซยาไนด์ที่รั่วลงสู่ที่นาชาวบ้านแต่อย่างใด

 

สแกน QR Code เพื่อร่วมบริจาคเงินให้กับประชาไท

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไท ได้ทุกช่องทาง Facebook, X/Twitter, Instagram, YouTube, TikTok หรือสั่งซื้อสินค้าประชาไท ได้ที่ https://shop.prachataistore.net