และแล้ว คนที่เคยดู “ฟรีทีวี” ผ่านจานแดงของทรูวิชั่น ก็ไม่ได้ดูบอลยูโร เพราะสิ่งที่เราเคยเข้าใจว่าเป็น “ฟรีทีวี” ในการตีความของ กสทช. ไม่ใช่ของฟรีอีกแล้ว ของฟรีหรือบริการสาธารณะ หมายถึงทีวีระบบอนาล็อก ที่ต้องดูผ่านเสาอากาศหรือหนวดกุ้ง อันสืบทอดมาแต่โบราณกาลเท่านั้น

บร๊ะเจ้า! ช่างตีความได้คุ้มค่าเงินเดือน 4 แสนเสียจริง

 

นอกจากตัดสินว่าทรูไม่สามารถถ่ายทอดฟรีทีวีไปให้สมาชิกของตัวเองดูฟรีๆ กสทช.ยังบังคับทรูอีกว่า เมื่อสัญญากับสมาชิกไว้แล้วว่าจะได้ดูฟรีทีวี ก็ต้องทำตามนั้น ไม่เช่นนั้นถือว่าผิดสัญญา ต้องเสียค่าปรับ

 

ไม่เพียงเท่านั้น ยังมีเซอร์ไพรส์ ที่คุณสารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการสหพันธ์องค์กรผู้บริโภค ออกมาสนับสนุน กสทช.และเรียกร้องว่า กสทช.ควร “คุ้มครองผู้บริโภค” ด้วยการบังคับให้จานดาวเทียมอื่นๆ ต้อง (ซื้อลิขสิทธิ์จากแกรมมีเพื่อ) ถ่ายทอดบอลยูโร เช่นเดียวกับทรูด้วย ตามที่สัญญากับผู้บริโภคไว้ว่าจะให้ดูฟรีทีวีแบบฟรีๆ

 

ข้อความในวงเล็บคุณสารีไม่ได้พูด แต่ถ้าคุณสารีเห็นว่า กสทช.วินิจฉัยถูกแล้วในกรณีทรู และให้บังคับค่ายอื่นตามมา ก็แปลว่าคุณสารีสนับสนุน กสทช.ให้มัดมือมัดตีนถีบเจ้าของจานดาวเทียมและเคเบิลทีวีทั้งหลาย ส่งไปให้ “อากู๋” ที่นั่งลับมีดรอหัวร่อเคี๊ยกๆ เชือดนิ่มๆ แบบไม่มีทางสู้

 

กสทช.และคุณสารีหลับตาข้างหนึ่ง มองไม่เห็นด้านที่แกรมมีอ้างความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์มาผูกขาดตลาดอย่างไม่เป็นธรรมเชียวหรือครับ

 

แกรมมีอ้างความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ ถ่ายทอดสดบอลยูโร ถ้าจะถ่ายเฉพาะกล่องของตัว ให้ชาวบ้านไปซื้อกล่อง 1,580 บาท ก็คงไม่มีใครว่าอะไร (แต่เข้าข่ายทุ่มตลาดหรือไม่ ต้องไปดูกฎหมายป้องกันการผูกขาดของกระทรวงพาณิชย์) แต่นี่แกรมมีเอามาถ่ายทอดทาง “ฟรีทีวี” โดยได้ค่าโฆษณา แล้วก็ตั้งเงื่อนไขว่า

 

1.จานดำทุกประเภทดูไม่ได้ เพราะสัญญาณดาวเทียมสามารถรับได้ไกลหลายประเทศ แกรมมีอ้างว่าผิดสัญญากับยูฟ่า ที่ให้ถ่ายทอดเฉพาะประเทศไทยเท่านั้น

 

ข้อนี้ยินดีรับฟัง และเคยเห็นช่อง 3 ช่อง 7 ถ่ายทอดบอลยูฟ่าแชมเปี้ยนลีกก็ตัดสัญญาณจานดำ แต่ยังมีข้อกังขาเล็กๆว่า เขาทำกันอย่างนี้ทุกประเทศหรือเปล่า เพราะไม่เคยเห็นข่าวมีปัญหาวุ่นวายในประเทศอื่น (ดูโปรแกรมในสยามกีฬาก็บอกว่ามีดาวเทียมอินโดดูได้) ผู้รู้ช่วยตอบที นอกจากนี้ ทรูอ้างว่าทีตัวเองถ่ายทอดฟรีทีวีก็ไม่เคยบล็อกสัญญาณ ถ้าทรูจะสู้ ก็ควรเปิดโปงสัญญาถ่ายทอดสดประเภทต่างๆ ด้วยว่ามีเงื่อนไขอย่างไร

 

2.จานทรูและเคเบิลท้องถิ่น 923 สถานีดูไม่ได้ ถ้าไม่ได้รับอนุญาตจากแกรมมี แม้จะเป็นทีวีในประเทศ ไม่ผิดสัญญายูฟ่า แต่แกรมมีอ้างว่าเป็นโทรทัศน์ระบบรับสมาชิก (เปย์ทีวี) ไม่ใช่ฟรีทีวี ตรงนี้ที่ถกเถียงกัน

 

3.ภายหลังจากปิดกั้นดังกล่าวแล้ว ใครที่บ้านติดจานดำจานแดง ก็ต้องไปซื้อกล่องของแกรมมี จึงจะดูได้

 

แกรมมีฉวยโอกาสนี้ มัดมือชาวบ้านชก ให้เป็นสมาชิกกล่องของตัวเอง เอาลิขสิทธิ์บอลยูโรมาเป็นเครื่องมือก่อร่างสร้างสถานี ยิงปืนนัดเดียวได้นกหลายตัว ทั้งได้ค่าโฆษณาจากการถ่ายทอดฟรีทีวี ได้ค่ากล่อง ได้อนาคต แล้วก็ยังมาไล่บี้ค่าลิขสิทธิ์จากทรูและเคเบิลท้องถิ่น

 

ผมเชื่อว่าเรื่องแบบนี้เกิดขึ้นได้ในประเทศไทยประเทศเดียวในโลก กับการคุ้มครองผู้บริโภคแบบไทยๆ ซึ่งใครอยากผูกขาดอะไรก็ทำได้ตามอำเภอใจ

 

ที่จริงแกรมมีไม่ใช่รายแรก เพราะทศภาคทำมาก่อน ทศภาคถ่ายทอดสดฟุตบอลโลกผ่านฟรีทีวี ก็บล็อกสัญญาณจอดำ แต่ไม่มีปัญหากับทรูและเคเบิลท้องถิ่น และทศภาคไม่ได้ขายกล่องของตัวเอง เพียงแต่ทศภาคไปไล่เก็บค่าลิขสิทธิ์จากร้านเหล้าที่เปิดบอลให้ลูกค้าดู ทั้งที่มันเป็น “ฟรีทีวี” ซึ่งคุณได้ค่าโฆษณาไปแล้ว ร้านเหล้าเขาก็เปิดโฆษณาให้ลูกค้าดู (ถ้าเปิดละครเรื่องบ่วงให้ลูกค้าดูบ้าง จะเสียค่าลิขสิทธิ์ไหม) แต่อย่างว่า ทศภาคเป็นยักษ์ใหญ่ระดับครองชาติ ร้านเหล้าแค่ตัวกระจิ๊บกระจอก ก็เลยไม่มีใครกล้าโวย

 

อันที่จริงก็มีข้อกังขาว่า ลิขสิทธิ์บอลโลกถูกใช้เป็นกลไกการตลาดเบียร์ช้างหรือเปล่า แต่ทศภาคยังทำเนียน ไม่เหมือนแกรมมีที่แก้ผ้าโจ๋งครึ่ม

 

ทรูและเคเบิลท้องถิ่นถ่ายทอดฟรีทีวีกันเป็นปกติ มาตั้งแต่เริ่มก่อตั้ง ในลักษณะบริการเสริม ให้ความสะดวก เพราะถ้าไม่มีฟรีทีวี 6 ช่อง ชาวบ้านต้องไปหาหนวดกุ้งหรือเสาอากาศมาติด ยุ่งยากวุ่นวาย เปลี่ยนสายเปลี่ยนรีโมท ถามว่าเป็นแรงจูงใจลูกค้าด้วยไหม ก็มีส่วนใช่ จานแดงที่ขายขาดของทรู หรือสมาชิกเดือนละ 300 บาท ก็ขายได้เพราะดีกว่าดูทีวีผ่านเสาอากาศ และมีช่องอื่นให้ดูเพิ่ม แต่ถึงอย่างไรก็ถือว่าไม่อยู่ในค่าบริการ (เพราะถ้าเราเทียบกับจานขายขาด ช่องที่เพิ่มขึ้นมาคือค่าสมาชิก)

 

ทรูถ่ายทอดฟรีทีวีซึ่งมีโฆษณา ในลักษณะผลประโยชน์ร่วมกัน ทรูให้ความสะดวกสมาชิก ฟรีทีวีก็ได้คนดูเพิ่ม ได้เรตติ้งโฆษณา ไม่เคยมีปัญหากัน

 

เพราะเมื่อคุณบอกว่าเป็นฟรีทีวี คุณก็ต้องยินยอมให้ทุกช่องถ่ายทอดคุณฟรีๆ ไม่มีค่าลิขสิทธิ์ แต่ได้ค่าโฆษณา

 

อันที่จริงกรณีแกรมมีไม่ยอมให้ทรูถ่ายทอด คนเสียประโยชน์รายแรกน่าจะเป็นเอเยนซีโฆษณา ซึ่งถ้าตัดจานดำออกไป ตัดทรูออกไป (อากู๋สมยอมให้เคเบิลท้องถิ่น) คนดูอาจเหลือไม่ถึง 50% ของปกติ โอเค อาจมีคนซื้อกล่องแกรมมีไปติด แบบดูไปเจริญพรไป ถ้าจะนับเป็นเป้าหมายลูกค้าก็ได้

 

แต่งานนี้เอเยนซีกลับเงียบกริบ ทั้งที่ต่อไปเอเยนซีควรต่อสู้บ้าง เช่นถ้าอ้างว่าผิดสัญญายูฟ่าต้องบล็อกจานดำ ก็ต้องคิดค่าโฆษณาในอัตรา 60% ของปกติ เพราะคนดูหายไปเพียบ จะได้ไม่หน้ามืดตามัวซื้อลิขสิทธิ์ราคาแพง

 

แกรมมีไม่ยอมให้ทรูถ่ายทอด จะเรียกค่าลิขสิทธิ์ ทั้งที่ตัวเองก็ได้ค่าโฆษณา ถามว่าเป็นธรรมหรือ ถ้าแกรมมีขายลิขสิทธิ์ให้ทรู ทรูก็ควรเอาไปออกช่องที่ไม่มีโฆษณาต่างหาก ไม่ใช่แกรมมีกินสองเด้ง

 

แต่คำสั่ง กสทช.กลับไม่มองประเด็นนี้ กลับอ้างว่ากรณีนี้ไม่เหมือนฟรีทีวีปกติ ลิขสิทธิ์มีเจ้าของ ฟรีทีวีหมายถึงทีวีอนาล็อกที่ดูผ่านเสาอากาศและหนวดกุ้งเท่านั้น

 

ถ้าตีความกันแบบนี้ ต่อไปรายการถ่ายทอดสดอะไรที่มีคนไปซื้อมาออกฟรีทีวี หรือมีบริษัทจัดรายการต่างหาก เช่น ประกวดนางงาม เดอะสตาร์ ไทยแลนด์กอตทาเลนท์ ฯลฯ ก็มีสิทธิเรียกค่าลิขสิทธิ์จากทรูและเคเบิลท้องถิ่นสิครับ

 

ถามว่าทรู (ที่ลูกค้าด่าว่าหน้าเลือดอยู่แล้ว) จะยอมเสียฟรีหรือ ต่อไป ทรูก็ต้องคิดค่าบริการ “ฟรีทีวี” เพิ่มขึ้นมาด้วย

 

และแน่นอนเลยว่า อีก 2 ปีข้างหน้า ฟุตบอลโลกบราซิล 2014 ก็คงมียักษ์ใหญ่ซักราย ไปซื้อลิขสิทธิ์มาเพื่อขายกล่อง เปิดช่องทีวีของตัวเอง ออกฟรีทีวีเก็บค่าโฆษณา เก็บค่าลิขสิทธิ์จากทรู เคเบิลท้องถิ่น เจ้าของจานทุกระบบ ลงไปจนถึงร้านเหล้าที่เปิดฟรีทีวีถ่ายทอดบอลให้ลูกค้าดู

 

หวานคออีแร้งเลยครับ ยิ่งถ้ายักษ์ใหญ่อย่างไทยรัฐจะอาศัยจังหวะนั้นเปิดทีวีดาวเทียมของตัวเอง มีใครกล้าหือ

 

อย่างไรก็ดี เมื่อกรณีพิพาทระหว่างทรู แกรมมี ขึ้นมาถึง กสทช.ก็เปิดช่องให้ทำเรื่องนี้เป็นบรรทัดฐานเช่นกัน นั่นคือคำสั่ง กสทช.ถือเป็นคำสั่งทางปกครอง ซี่งทรูสามารถยื่นคำร้องคัดค้านต่อศาลปกครองได้ ให้ไต่สวนฉุกเฉิน หรือออกคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวไว้ก่อน ภายในเวลา 23.00 น.ของวันจันทร์

 

ตอนนี้ ASTV ก็โดดมาร่วมต่อต้านแกรมมีแล้ว จะใช้สุวัตร อภัยภักดิ์ เป็นทนายความก็ได้นะครับ คริคริ

สิ่งที่น่าประหลาดใจคือ เมื่อผมโพสต์เรื่องนี้ในเฟซบุค มีคนครึ่งต่อครึ่งที่เข้าข้างแกรมมี อ้างว่าเขาซื้อลิขสิทธิ์มา ก็เป็นสิทธิของเขา อ้างว่าทรูไม่ได้ให้ดูฟรีเพราะถ้าไม่จ่ายค่าบริการเวลาตัดสัญญาณก็ตัดหมด รวมทั้งฟรีทีวีด้วย

 

ผมมองว่าทรูก็สร้างศัตรูไว้เยอะ ทำให้ผู้บริโภคเจ็บใจ พอเห็นทรูถูกแกรมมีเชือด ก็สะใจ ที่มีเหลือบฝูงใหม่มาไล่กัดเหลือบฝูงเก่า แต่อันที่จริง คุณมัวแต่สะใจจนลืมไปว่าตัวเองโดนทั้งสองฝูง

 

ทรูสร้างเคเบิลทีวีขึ้นมาจากการผูกขาดสายเคเบิลโทรศัพท์ของบริษัทแม่ จนทีวีดาวเทียมมาทำลายการผูกขาด แต่ทรูยังอยู่ได้เพราะผูกลิขสิทธิ์ช่องดังๆ อย่าง HBO และฟุตบอลอังกฤษ ซึ่งก็เอาเปรียบผู้บริโภคอยู่เหมือนกันเพราะใช้วิธีขายเหมารวม คุณอยากดูฟุตบอลอังกฤษก็ต้องซื้อ CCTV มาดูด้วย ทั้งที่ CCTV มันควรจะดูกันในครอบครัวอาแปะซีพีเท่านั้น กรูอยากดูหนัง ไม่ได้อยากดูทีวีภาษาจีน แต่ถูกยัดเยียดให้เสียค่าบริการอย่างเลือกไม่ได้

 

ที่สุดแสบคือพอมีช่อง HD ทรูก็มาคิดราคา HD ทั้งที่มันก็อันเดียวกัน ลิขสิทธิ์เดิมๆ แค่ลูกค้าเขาไปซื้อทีวี LCD มาดู HD ได้ ทรูกลับคิดราคาใหม่

 

เรื่องลิขสิทธิ์ฟุตบอลก็แสบสันต์เหมือนกัน เช่น ทรูห้ามฟรีทีวีเสนอข่าวฟุตบอลพรีเมียร์ลีก โดยมีภาพการแข่งขัน ผมไม่แน่ใจว่านี่มันบังคับกันทั่วโลกหรือเปล่า แต่มันคือการตีความกฎหมายลิขสิทธิ์แบบขยายดินแดน จนมาปิดกั้นการรับรู้ข้อมูลข่าวสารของประชาชน สมมติช่อง 3 ซื้อข่าวรอยเตอร์ เขามีภาพการแข่งขันคู่แมนยูฯ ขยี้ลิเวอร์พรุน เขาก็สมควรเสนอข่าวได้ เพราะไม่ใช่การถ่ายทอดสดทั้งเกม แต่ดูเหมือนไม่มีใครอยากต่อสู้ ประชาชนอย่างเราๆ ก็ซวยไป

 

ผมก็เกลียดขี้หน้าทรู แต่ใครจะไม่พอใจอาแปะพูกไม่ชัก เพราะได้สัมปทาน 3G มาเนื้อๆ ในรัฐบาลอภิสิทธิ์ ก็เป็นอีกเรื่อง (อานิสงส์จากศาลปกครองสั่งระงับ กทช.ประมูล 3G นี่แหละ) แต่คราวนี้ผมเห็นว่าทรูต่อสู้เพื่อปกป้องสิทธิของลูกค้าตัวเอง แม้ในอีกมิติจะเป็นการต่อสู้เพื่อปกป้องผลประโยชน์ของตัวเอง (ซึ่งเขาก็ไม่ควรเสียไม่ใช่หรือ)

 

ทรูจึงควรต่อสู้ถึงที่สุด เพื่อให้เกิดบรรทัดฐาน ถ้าไม่ฟ้องศาลปกครอง ก็ดึงสัญญาณฟรีทีวีมาถ่ายทอดสด โดยไม่ต้องเจรจากับแกรมมี ให้แกรมมีฟ้องเอา สู้กันในศาลทรัพย์สินทางปัญญา ว่าอะไรคือฟรีทีวีกันแน่ นี่จะเป็นบรรทัดฐานให้ผู้บริโภคต่อไป

 

กระแสสังคมควรหนุนหลังทรูในการต่อสู้เรื่องนี้ ไม่ใช่ยอมแพ้ เดินไปซื้อกล่องแกรมมี (ในร้าน 7-11 อีกต่างหาก) เพราะเรามีนักต่อสู้เรื่องลิขสิทธิ์ ที่ต่อสู้เพื่อผู้บริโภคน้อยเหลือเกิน กฎหมายลิขสิทธิ์ถูกตีความขยายดินแดนโดยบริษัทยักษ์ใหญ่ อย่างที่คนตัวเล็กตัวน้อยไม่มีทางสู้เขาได้ (แบบเอาซีดีดูแล้วมาขายยังถูกปรับ 2 แสน ตอนนี้ DSI ก็เห็นชิ้นปลามัน จะขออำนาจดูแลเรื่องลิขสิทธิ์แทนตำรวจ) เราก็ต้องอาศัยยักษ์ชนยักษ์นี่แหละครับ อยู่ที่เลือกข้างให้ถูกว่าใครชนะแล้วเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภค

 

ผมจึงเชียร์ ASTV ลูกสนธิ ลิ้ม ประกาศชนแกรมมี ใครจะว่า ASTV มีเบื้องหน้าเบื้องหลังก็แล้วแต่ (ตั้งข้อสังเกตได้ว่า ASTV มีทรูเป็นลูกค้าโฆษณารายใหญ่) แต่ในบ้านนี้เมืองนี้ คุณจะหาสื่อที่ไหนกล้าชนแกรมมี ทศภาค เบียร์สิงห์ เบียร์ช้าง ฯลฯ หรือแม้แต่ทรูเอง ประชาสัมพันธ์บริษัทยักษ์ใหญ่พวกนี้เดินกันยั้วเยี้ยในแวดวงสื่อ พี่ๆ น้องๆ หัวหน้าข่าว บรรณาธิการ คบหากันมาตั้งแต่ยังเป็นนักข่าวเล็กๆ ขณะที่ผู้บริหารสื่อกับผู้บริหารบริษัทก็มีความสัมพันธ์อันดีหรืออย่างน้อยก็ไม่อยากเป็นศัตรูกัน

 

คุณจะไปหวังพึ่งสื่อบันเทิงที่ไหน ในเมื่อสื่อบันเทิงส่วนใหญ่ก็รับข่าวแจกรับข่าวโปรโมชั่นจากแกรมมี RS ช่อง 3 ช่อง 7 (คนถึงได้นิยมอ่านซ้อเจ็ด ต่อให้เท็จเยอะจริงบ้าง) คุณจะไปหวังพึ่งสื่อกีฬาที่ไหน ในเมื่อสื่อกีฬาส่วนใหญ่ก็เดินตามหลังมาเฟีย นักการเมือง นายทหาร นายตำรวจ หรือพ่อค้า ที่มาชุบตัวในวงการกีฬา เป็นนายกสมาคมกีฬาต่างๆ หรือไม่ก็เป็นสปอนเซอร์ ให้สื่อแดกซ์เบียร์ไม่อั้นทั้งสิงห์ทั้งช้าง สื่อกีฬามีแต่ล้อมหน้าล้อมหลัง “ท่านสุวัจน์คร้าบ ถ้าไม่มีท่าน วงการกีฬาประเทศนี้คงล่มจมไปแล้วคร้าบ” (แต่ไม่เคยเห็นทำประโยชน์อะไรให้การเมือง)

 

ฉะนั้นผมก็ดีใจที่ ASTV ยินดีรับบทหน่วยกล้าตาย คริคริ โดยไม่เกี่ยวกับจุดยืนทางการเมือง เพราะเราควรจะแยกแยะเป็นเรื่องๆ ไม่ใช่เลือกข้างแล้วเห็นอีกฝ่ายเลวร้ายหมด ถ้าจะมองกันอย่างเลือกข้าง ผมน่าเลือกแกรมมีด้วยซ้ำไป แต่ผมรับไม่ได้กับการบอกว่าผมมีสิทธิดูฟรีบนฟรีทีวี แต่ต้องซื้อกล่องของเขา เหมือนเราถูกมัดมือชกให้เป็นทาส ผมจึงยืนยันว่าชาตินี้ทั้งชาติจะไม่มีวันซื้อกล่องอากู๋ ไม่ได้ดูก็ไม่ดู ถ้าลูกมันอยากดูก็จะไปซื้อหนวดกุ้งมาใช้ ตามที่ กสทช.ท่านตีความว่าประชาชนเรามีสิทธิได้รับบริการสาธารณะแค่นั้น (แถมคุณสารียังสนับสนุนอีกต่างหาก)