ก้าวกระโดดของการเปลี่ยนแปลงที่โดดเด่นในประวัติศาสตร์มนุษย์ เริ่มจากการค้นพบวิธีการสื่อสารผ่านลายลักษณ์อักษร บันทึกเรื่องราวต่างๆสั่งสมเป็นความรู้ที่ต่อเนื่องนำไปสู่การพัฒนาความรู้ใหม่ๆที่ทรงพลังในการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของมนุษย์ในสังคม การค้นพบวิธีการพิมพ์ของกูเทนเบิรก ในศตวรรษที่ 14 จุดชนวนให้สังคมเศรษฐกิจที่กำลังขยายตัวในยุโรป ก้าวกระโดดออกจากการครอบงำของศาสนาคริสต์ กลายเป็นการปฏิวัติความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่ส่งผลให้การปฏิรูปศาสนาและการเปลี่ยนแปลงโลกทัศน์ของชาวยุโรปในประเด็นเสรีภาพที่ขยายความโดย จอหน์ ล็อค กลายเป็นยุคแห่งความรู้แจ้ง ที่กลายเป็นอุดมคติที่เชื่อมั่นในความเป็นมนุษย์ที่เท่าเทียมกัน ตกทอดมาจนถึงคนรุ่นปัจจุบัน

การเปลี่ยนแปลงที่จุดชนวนให้พัฒนาการของสังคมก้าวกระโดดในแต่ละครั้ง เกิดจากปัจจัยต่างๆ และการเปลี่ยนแปลงทีละเล็กละน้อยจำนวนมาก ที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในช่วงเวลาสั้นๆ ถ้ากูเทนเบิรก ค้นพบการพิมพ์ในเงื่อนไขของสังคมที่แตกต่างออกไป(เช่นในกรณีที่จีนก็ค้นพบความก้าวหน้าหลายอย่างก่อนหน้ายุโรป) เราก็อาจไม่เห็นประวัติศาสตร์เป็นแบบที่เรารู้จัก การล่มสลายของโซเวียตในชั่วข้ามคืน ไม่ได้เกิดจากความเข้มแข็งทางความคิดของผู้นำส่วนน้อยที่นำโดยกอรบาชอฟ ที่ยอมรับความจริงของความล้มเหลวทางอุดมการณ์เพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากความล้มเหลวในการจัดการภายใต้อุดมการณ์ที่ไม่สอดคล้องกับความจริงที่ยาวนานหลายทศวรรษของลัทธิคอมมิวนิสต์ รวมทั้งความสำเร็จในการพัฒนาเศรษฐกิจ เทคโนโลยี่ของตะวันตก ที่ครอบงำโลกได้อย่างแท้จริง

ชัยชนะที่ก้าวกระโดดของฝ่ายเสรีนิยมในการเลือกตั้งครั้งนี้ ยังคงอยู่ภายใต้คำอธิบายเดียวกัน เมื่อมองจากมุมของนักประวัติศาสตร์ การทำลายล้างตัวเองครั้งใหญ่ของฝ่ายอนุรักษ์นิยมในการรัฐประหารทั้งสองครั้ง โดยใช้ต้นทุนทางการเมืองของ สถาบัน กองทัพ ศาล และชนชั้นนำผูกขาด จนแทบหมดหน้าตักเพื่อยึดครองอำนาจรัฐ แต่กลับล้มเหลวอย่างรุนแรงในการขับเคลื่อนกระบวนการทางสังคม เศรษฐกิจ และการกำเนิดขึ้นของพรรคอนาคตใหม่ ที่ขับเคลื่อนด้วยพลังทางความคิดที่ตกผลึกจากการสั่งสมความเข้าใจต่อสภาพของสังคม ที่คนส่วนใหญ่ถูกกดบีบและถูกเอารัดเอาเปรียบมาเป็นเวลายาวนาน ร่วมกับผลผลิตของนักเคลื่อนไหวทางการเมืองและสังคมผ่านเหตุการณ์เดือนตุลา เสื้อแดง และขบวนการของประชาชนที่กระจัดกระจาย จนในที่สุด สังคมไทยได้เปลี่ยนผ่านไปสู่ความคิดใหม่อย่างแท้จริง(เมื่อดูจากคะแนน สส.ปาตี้ลิสต์ทั่วประเทศที่เกินกว่าแปดสิบเปอร์เซนต์เป็นสีส้มกับแดง)

การเปลี่ยนแปลงความคิดของผู้คน ที่เกิดจากปัจจัยจำนวนมาก นำมาก่อนการเปลี่ยนผ่านทางสังคมและวัฒนธรรม กระบวนการนี้ดำเนินไปช้าเร็ว ตามจังหวะของพัฒนาการและตัวละครต่างๆที่เกี่ยวข้อง แต่เมื่อมองโครงประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นแบบนี้ตลอดเวลา

ไม่ว่าพิธาจะเป็นนายกรัฐมนตรีคนที่สามสิบหรือไม่ กลายเป็นเรื่องที่ไม่สำคัญเท่ากับการฉกฉวยโอกาสของการเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงทางความคิด ด้วยการผลักดันวาระการเปลี่ยนแปลงของสังคมครั้งใหญ่ กระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ในทุกระดับ และการเปิดโอกาสให้การกำหนดนโยบายและการบริหารจัดการ เป็นหน้าที่ของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง จะทำให้เกิดการตื่นตัว เข้าร่วม และกลายเป็นพลังของการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง

ในช่วงเวลาที่การดิ้นรนของฝ่ายอนุรักษ์อ่อนล้า สิ่งที่สำคัญกว่าการรวบรวมเสียงข้างมาก คือการสร้างความเชื่อมั่นในหลักการที่โปร่งใส การมีส่วนร่วม การจัดตั้งองค์กรภาคประชาชน และยืนยันการปกครองด้วยหลักการของความยุติธรรม (rule of laws) 

การเปลี่ยนผ่านในประวัติศาสตร์ นอกจากจะมีด้านที่ทำให้สังคมก้าวพ้นปัญหาใหญ่ๆที่เผชิญหน้าในขณะนั้น แต่หลายครั้ง การเปลี่ยนผ่านกลับนำมาซึ่งความทุกข์ทรมานแสนสาหัส การค้นพบวิธีการเพาะปลูก ทำให้มนุษย์ก้าวไปสู่ความก้าวหน้าในด้านต่างๆ แต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นของสงครามที่ล้างผลาญผู้คนจำนวนมหาศาลซึ่งไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนที่จะเกิดการปฏิวัติเกษตรกรรม การปฏิวัติวิทยาศาสตร์จนนำมาสู่ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและกลายเป็นการปฏิวัติอุตสาหกรรม กลับก่อให้เกิดลัทธิล่าอาณานิคม การค้นพบทฤษฎีวิวัฒนาการของดารวิน ถูกลัทธิฟาสซิสต์บิดเบือนและตีความว่า “ผู้ที่เข้มแข็งที่สุดในธรรมชาติคือผู้ที่อยู่รอด” เป็นความชอบธรรมตามธรรมชาติที่จะล้างผลาญเผ่าพันธุ์ที่เป็นเป็นภัยต่อมนุษย์

ประวัติศาสตร์จะบันทึกการเปลี่ยนผ่านของสังคมไทยคราวนี้ ที่จะนำไปสู่สังคมที่มีเสรีภาพ ความเท่าเทียม และความสงบสุขหรือไม่ คำตอบคงไม่ใช่แค่การกุมอำนาจรัฐ และไม่ใช่เพราะเริ่มจากการกินอาหารฝรั่งเศสในสถานที่ที่คนส่วนใหญ่เอื้อมไม่ถึง