ครม. ไม่รับหลักการร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า ชี้ ร่างกฎหมายที่สภาเสนอให้เสรีภาพแก่ประชาชนในการผลิตสุราที่ "ไม่ใช่เพื่อการค้า" แก้เพียงกฎกระทรวงบางอย่างได้ อย่างไรก็ตาม เมื่อย้อนดูสาระสำคัญในร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า ที่เสนอโดยพรรคก้าวไกล เขียนชัด ต้องการปลดล็อกการผลิตสุรารายย่อย "เพื่อการค้า"

29 มี.ค. 2565 เว็บไซต์ทำเนียบรัฐบาล รายงานว่า รัชดา ธนาดิเรก รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยหลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) วันนี้ (29 มี.ค. 2565) ว่าที่ประชุม ครม. มีมติไม่รับหลักการร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า หรือร่างพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ...) พ.ศ. ... ที่สภาผู้แทนราษฎรมีมติเสนอให้นำเข้าที่ประชุม ครม. เพื่อพิจารณาภายใน 60 วัน โดยที่ประชุม ครม. มีความเห็นว่าร่างหลักการแก้ไข พ.ร.บ.ภาษีสรรสามิต ฉบับดังกล่าวที่เสนอโดยสภามีสาระเป็นการให้เสรีภาพแก่ประชาชนในการ "ผลิตสุราที่ไม่ใช่เพื่อการค้า" ในเรื่องนี้ ครม. เห็นว่า การผลิตสุราที่ไม่ใช่เพื่อการค้าสามารถกระทำได้โดยควรอยู่ภายใต้การกำกับดูแลในเรื่องคุณภาพ และสิ่งแวดล้อม เพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อผู้บริโภค

ดังนั้น ครม. จึงมอบหมายให้กระทรวงการคลังไปพิจารณาแก้ไขกฎกระทรวงในบางเรื่องเพื่อไม่เป็นการจำกัดเสรีภาพของประชาชน โดยยังคงควบคุมดูแลให้การผลิตสุราอยู่ภายใต้มาตรฐานด้านสุขภาพของผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม ซึ่งไม่จำเป็นต้องแก้ไขร่างพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ...) พ.ศ. ... ตามที่สภาผู้แทนราษฎรเสนอ

สำหรับร่างพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ...) พ.ศ. ... หรือ ร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวนั้น เสนอเข้าสภาผู้แทนราษฎรโดยเท่าพิภพ ลิ้มจิตรกร ส.ส.กทม. พรรคก้าวไกล เมื่อวันที่ 2 ก.พ. 2565 และสภาลงมติรับหลักการให้ ครม. นำไปพิจารณาต่อเมื่อวันที่ 9 ก.พ. 2565 มีจุดประสงค์เพื่อให้การขออนุญาตผลิตสุรา "เพื่อการค้า" สำหรับผู้ผลิตรายย่อยสามารถทำได้อย่างเหมาะสมยิ่งขึ้น

ทั้งนี้ ไอลอว์ อธิบายเพิ่มเติมว่ามติ ครม. ดังกล่าวไม่ได้ส่งผลให้ร่างกฎหมายสุราก้าวหน้าตกไปในทันที ร่างกฎหมายดังกล่าวยังต้องเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรในวาระหนึ่ง ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2562 ข้อ 118 ที่มีใจความสำคัญว่า ตามที่สภาผู้แทนราษฎรกำลังพิจารณาร่างกฎหมายในวาระหนึ่งว่าจะ “รับหลักการ” ร่างกฎหมายนั้นๆ หรือไม่ หากร่างกฎหมายนั้นเป็นร่างกฎหมายที่เสนอโดย ส.ส. หรือเสนอโดยประชาชน ครม. สามารถขอรับร่างพระราชบัญญัตินั้นไปพิจารณาก่อนสภาจะลงมติได้

การที่ ครม. จะนำร่างกฎหมายนั้นไปพิจารณาก่อนได้นั้น ต้องอาศัยเสียง "อนุมัติจากสภาผู้แทนราษฎร" หากสภาผู้แทนราษฎรอนุมัติ สภาก็จะรอการพิจารณาร่างกฎหมายนั้นไว้ แต่ไม่เกิน 60 วันนับแต่วันที่สภามีมติ เท่ากับว่าระหว่าง 60 วันนี้ ครม. สามารถนำร่างกฎหมายดังกล่าวไปศึกษา ไปให้หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ให้ความเห็นทางกฎหมายได้

หากสภาผู้แทนอนุมัติให้ ครม. นำร่างกฎหมายไปพิจารณาศึกษาก่อน 60 วันแล้ว สภาจะยังพิจารณาลงมติร่างกฎหมายนั้นต่อในวาระหนึ่งไม่ได้ ในทางปฏิบัติสภาก็จะพิจารณาร่างกฎหมายอื่นๆ ที่อยู่ในลำดับถัดไป เมื่อครบ 60 วัน ครม. ต้องนำร่างพระราชบัญญัติคืนประธานสภาผู้แทนราษฎร แต่กรณีที่พ้นเวลา 60 วันไปแล้วประธานสภายังไม่ได้รับร่างกฎหมาย ให้ประธานสภาบรรจุร่างกฎหมายนั้นเป็นเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน ซึ่งจะอยู่ลำดับต้นๆ และได้พิจารณาก่อนร่างกฎหมายอื่นๆ เท่ากับว่าท้ายที่สุดแล้ว เมื่อพ้นเวลา 60 วัน ร่างกฎหมายดังกล่าวก็จะเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรอีกครั้ง ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรก็จะพิจารณา อภิปรายร่างกฎหมาย และลงมติในวาระหนึ่ง ว่าจะรับหลักการร่างกฎหมายดังกล่าวหรือไม่

ด้านทีมสื่อพรรคก้าวไกล รายงานว่า เท่าพิภพ ลิ้มจิตรกร ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 22 บางกอกใหญ่ คลองสาน ธนบุรี พรรคก้าวไกล ในฐานะผู้ริเริ่มเสนอกฎหมายร่างพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ...) พ.ศ. … หรือร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า เเสดงความเห็นภายหลังจากที่โฆษกรัฐบาลออกมาเเถลงผลการประชุมคณะรัฐมนตรีตามที่ได้รายงานไปนั้น โดยเท่าพิภพ กล่าวว่า จากกรณีที่เกิดขึ้นในเรื่องคุณภาพนี้ ตนได้หารือกับเจ้าหน้าที่กรมสรรพสามิตในหลายครั้ง และตนเคยอธิบายไปหลายรอบเเล้วว่า การตรวจสอบคุณภาพเป็นเรื่องจำเป็น รายละเอียดวิธีการตรวจอาจจะเยอะขึ้น นั้นก็เป็นสิ่งที่ทางเจ้าหน้าที่ต้องจัดจ้างหาวิธีตรวจให้มันง่ายขึ้น เพื่อผลประโยชน์ของประชาชน

"การทำเบียร์ ทำเหล้าถ้ามันทำไม่ดี ยังไงมันก็เสีย หากลองกินไปแม้แต่นิดเดียวยังไงคนผลิตต้องรู้อยู่แล้วครับ ว่ามันห่วยกินไม่ได้ ผู้บริโภคจะเรียนรู้เอง ด้วยกลไกทางการตลาด การที่พวกคุณมาห้ามด้วยข้ออ้างเช่นนี้ ไม่ได้ตอบคำถามสำคัญที่ประชาชนหลายท่านตั้งคำถามไว้เลยนั้นก็คือ ทำไมคนตัวเล็กตัวน้อยทำไม่ได้" เท่าพิภพ กล่าว

เท่าพิภพ กล่าวต่อไปว่า อย่างไรก็ตาม การไม่เห็นด้วยของคณะรัฐมนตรี ก็ไม่ใช่อำนาจการตัดสินใจเด็ดขาด เพราะร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ตนเป็นคนยื่นต่อสภาเอง ยังไงเรื่องนี้ก็ต้องกลับสู่สภา ให้ทางฝ่ายค้านและรัฐบาลได้ตัดสิน สรุปคือ แม้ว่าทาง ครม. จะไม่เห็นด้วย ร่าง พ.ร.บ. สุราก้าวหน้า ก็ยังไม่ล่ม หากจะล่มมีวิธีการเดียวที่จะล่มได้นั่นก็คือแพ้เสียงโหวตในสภา ซึ่งในตอนนี้ยังโดนดองร่างกฎหมายอยู่ ก่อนที่จะกลับเข้ามาบรรจุในวาระสมัยประชุมหน้า

"ผมขอเรียกร้องให้ประชาชนในฐานะผู้ทรงอำนาจ เปิดเว็บไซต์รัฐสภาหาเบอร์โทร ส.ส. ของท่าน เปิดเฟซบุ๊ก หาเพจ ส.ส.ในพื้นที่ของท่าน หากรู้บ้านก็ให้ไปหน้าบ้าน ส.ส. เขตของท่าน แล้วบอกเขาว่าร่างกฎหมายฉบับนี้สำคัญต่อท่านเพียงไร เเละขอให้ ส.ส. ทุกคนตัดสินใจและลงคะแนนเป็นประโยชน์ของประชาชน ผมขอฝากทุกคน เรามาไกลเกินกว่าจะแพ้แล้ว" เท่าพิภพ กล่าวทิ้งท้าย