หลังละคร "กลิ่นกาสะลอง" อวสาน หมายเหตุประเพทไทยเทปนี้ ภาวิน มาลัยวงศ์ และชานันท์ ยอดหงษ์ พูดถึงลักษณะร่วมกันของละครที่เดินเรื่องในภาคเหนือ ที่มีจุดเด่นคือเนื้อเรื่องเลือกใช้ช่วงเวลาในอดีตละครแนวพีเรียด หรือย้อนปัจจุบันไปหาอดีต แต่จะหลีกเลี่ยงที่จะพูดถึงบริบทขัดแย้งการเมืองช่วงรวมศูนย์อำนาจสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ตรงๆ แต่บางเรื่องก็อาจพูดถึงบ้างผ่านนครรัฐขนาดเล็กเช่น รากนครา ในขณะที่ยังขาดละครที่จะสะท้อนบริบทสังคมการเมืองความขัดแย้งยุคปัจจุบัน

และหากมีละคร/ภาพยนตร์ที่เดินเรื่องในยุคปัจจุบัน ก็จะอาศัยภาคเหนือเป็นเพียงฉาก แต่จะไม่เข้าไปแตะสภาพสังคมในเวลานั้น แต่ทั้งนี้อาจจะยกเว้นให้กับ "ลัดดาแลนด์" (2554) ที่พูดถึงชีวิตคนกรุงเทพฯ ที่ย้ายไปทำงานในต่างจังหวัดอย่างเชียงใหม่ และต้องเผชิญสภาพปัญหาต่างๆ

นอกจากนี้ยังแนะนำบทความ "การวิเคราะห์ตัวละครผู้หญิงเหนือและภาพสะท้อนทางสังคมจากตัวละครผู้หญิงเหนือในนวนิยายไทย" ของขวัญฤทัย นันท์ธนะวานิช และคณะ ที่เผยแพร่ในวารสาร "กาสะลองคำ" ปีที่ 4 ฉบับที่ 2 (2553) โดยวิเคราะห์ตัวละครผ่านนิยาย 12 เรื่อง 17 ตัวละคร แบ่งลักษณะนิสัยของตัวละครได้ 3 ยุค คือ ช่วงแรก 2493-2517 ที่ตัวละครงดงามตามธรรมชาติ ช่วงที่สอง 2525-2543 ไม่เน้นความงาม แต่เน้นนิสัยและพฤติกรรม มีจริตมารยาหญิง และช่วงที่สาม 2550-2551 ที่เน้นความงามแบบอุดมคติ มีคุณสมบัติดีพร้อม จนขาดความสมจริง ทั้งหมดนี้ติดตามได้ใน หมายเหตุประเพทไทย ตอน กลิ่นกาสะลองและละครเหนือในนิยายไทย

ติดตามรายการหมายเหตุประเพทไทยย้อนหลังที่
เฟสบุ๊ค https://www.facebook.com/maihetpraphetthai
YouTube เพลยลิสต์ หมายเหตุประเพทไทย
หรือลงทะเบียนรับชมที่ https://youtube.com/prachatai