ซีไอเอให้ทุนแก่นักศึกษาในรั้วมหาวิทยาลัย แต่นักศึกษาต้องหาข่าวให้ซีไอเอ

นักวิชาการในอังกฤษไม่เห็นด้วยกับโครงการฝึกสายลับของซีไอเอ ผ่านการฝึกสอนในรั้วมหาวิทยาลัยในสหรัฐ

โครงการทุนการศึกษาแพท โรเบิร์ตส์ อินเทลลิเจนส์ ให้ทุนนักศึกษาด้านมานุษยวิทยา ปีละ 50,000 ดอลลาร์ เพียงแต่ว่าไม่เปิดเผยชื่อนักศึกษาที่ได้รับทุนนี้

ผู้ที่ศึกษาสาขานี้เรียนรู้รายละเอียดด้านการเมืองและวัฒนธรรมของประเทศอื่นๆ โดยเก็บข้อมูลจริงในภาคสนาม

สมาคมนักมานุษยวิทยาสังคมแห่งสหราชอาณาจักร หรือเอเอสเอบอกว่า ทุนการศึกษานี้เป็นอันตรายในแง่จริยธรรม และทำให้แตกแยกกัน

เก็บข้อมูลเชิงลึก

จอห์น เกลดฮิล ประธานสมาคมเอเอสเอ บอกบีบีซีว่า โครงการนี้อาจก่อให้เกิดความหวาดระแวงในรั้วมหาวิทยาลัยทั่วโลกและเกิดปัญหาตอนทำงานในภาคสนามได้

เขาบอกว่า "นักมานุษยวิทยาเป็นคนที่ทำงานในที่ต่างๆ ทั่วโลกเป็นเวลานาน โดยเก็บข้อมูลและรายละเอียดตามสถานที่ต่างๆ เช่น อิรัก หรืออเมริกาใต้ การนำข้อมูลเหล่านี้ไปใช้ประโยชน์ในแง่ความมั่นคง ไม่ได้เป็นเป้าหมายการเก็บข้อมูลด้านมานุษยวิทยา"

นักศึกษาระดับปริญญาตรีที่เข้าร่วมโครงการนี้ จะต้องไม่เปิดเผยแหล่งที่มาของเงินทุน และคาดว่าในช่วงหน้าร้อน พวกเขาจะต้องเข้าฝึกอบรมการหาข่าวแบบทหาร

ดร.เกลดฮิลบอกว่า ถ้านักมานุษยวิทยาต้องเขียนรายงานเกี่ยวกับพื้นที่ที่ละเอียดอ่อน พวกเขาจะใช้ชื่อสมมุติ ทั้งชื่อสถานที่ และบางครั้งชื่อบุคคลด้วย
ถ้าผลวิจัยเปิดเผยรายละเอียดจนสามารถระบุตัวแหล่งข้อมูลได้ ก็ไม่มีหลักประกันว่า จะไม่มีอันตรายเกิดขึ้นกับบุคคลเหล่านี้

ดร.เกลดฮิลชี้ด้วยว่า โครงการยังทำให้เกิดความสงสัยระหว่างคนที่เกี่ยวข้อง

"ถ้าคนในประเทศใดประเทศหนึ่งพอทราบเป็นเลาๆ ว่า นักมานุษยวิทยาที่เก็บข้อมูลภาคสนามอยู่ในประเทศของตน ทำงานให้กับซีไอเอ พวกเขาคงไม่อยากเป็นมิตรด้วย"

โครงการทุนการศึกษาแพท โรเบิร์ตส์มูลค่า 4 ล้านดอลลาร์ เปิดตัวหลังเหตุโจมตี 11 กันยายน 2544 เพื่อยกระดับการหาข่าวกรองของสหรัฐ

ในเวบไซต์ของซีไอเอระบุว่า ได้ให้ทุนการศึกษานี้แก่นักศึกษาที่มีคุณสมบัติเหมาะสม และมีความเชี่ยวชาญในพื้นที่ที่มีปัญหาหลายแห่ง

คาดว่า ผู้ที่ได้รับทุนจะไปทำงานเก็บข้อมูลตามคำสั่งของซีไอเอ

ในเวบไซต์นี้ยังระบุด้วยว่า "ในขณะที่ซีไอเอไม่ได้วางนโยบายต่างประเทศ แต่งานวิเคราะห์ด้านข่าวกรองของซีไอเอ เกี่ยวกับพัฒนาการในต่างประเทศ ถูกส่งไปให้กับผู้ที่มีอำนาจหน้าที่ในการตัดสินใจด้านความมั่นคงและกลาโหม"

อย่างไรก็ตาม นายเฟลิกซ์ มูส์ ศาสตราจารย์ด้านมานุษยวิทยาที่มหาวิทยาลัยแคนซัส ในสหรัฐฯ พูดแก้ต่างโครงการทุนการศึกษานี้ โดยเขียนลงในวารสาร Anthropology Today ว่า

"สหรัฐฯ กำลังเผชิญภาวะสงคราม ดังนั้น การแบ่งแยกที่มีอยู่ ระหว่างแวดวงนักวิชาการกับวงการข่าวกรอง กลายเป็นเรื่องอันตราย และก่อให้เกิดความเสียหายต่อความมั่นคงของสหรัฐทั้งในและนอกประเทศ"

เผยแพร่เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2548

ที่มา : http://www.bbc.co.uk/thai/news/story/2005/06/050602_1235g020605university_spies.shtml

ประชาไทรายงาน