ประชาไท-24 ก.ย. 47 คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติระบุร่างระเบียบสำนักนายกฯว่าด้วยการรับฟังความคิดเห็นขัดรัฐธรรมนูญชัดเจน หากผ่านครม.ต้องส่งศาลรัฐธรรมนูญตีความ พร้อมเตรียมเสนอร่างพรบ.การมีส่วนร่วมของประชาชน

จากกรณีที่ประชุมคณะกรรมการกลั่นกรองเรื่องเสนอคณะรัฐมนตรี คณะที่ 8 ที่มีนายวิษณุ เครืองาม รองนายกฯ เป็นประธาน เมื่อวันที่ 22 ก.ย.ที่ผ่านมาได้เห็นชอบร่างระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่า ด้วยการรับฟังความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการหรือกิจกรรม ที่อาจมีผลกระทบต่อประชาชน พ.ศ. ....โดยยกเลิกระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ โดยวิธีการประชาพิจารณ์ พ.ศ.2539 ซึ่งจะมีการนำเสนอในที่ประชุมครม.ต่อไป
นายวสันต์ พานิช คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ กล่าวว่าสาระของร่างฯซึ่งมีการกำหนดข้อยกเว้นไม่ให้มีการรับฟังความคิดเห็นกรณีที่เป็นโครงการที่ครม.มีมติให้ดำเนินการเร่งด่วนนั้น จะทำให้ขาดกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนเพราะรัฐสามารถอ้างได้เพื่ออนุมัติโครงการ ซึ่งขัดรัฐธรรมนูญด้วยเนื่องจากเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญนั้นระบุไว้ชัดเจนถึงสิทธิดังกล่าว

"หากระเบียบผ่านออกมาบังคับใช้จริงและเราเห็นว่าขัดกับรัฐธรรมนูญ จะต้องส่งไปให้ศาลรัฐธรรมนูญตีความ โดยต้องดูอีกครั้งว่าองค์กรไหนจะเป็นผู้ดำเนินการ" นายวสันต์ กล่าว

นายวสันต์ กล่าวต่อว่า ขณะนี้คณะกรรมการสิทธิฯ อยู่ระหว่างยกร่าง พรบ.การมีส่วนร่วมของประชาชน โดยจะนำมาพิจารณาร่วมกับร่างของสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และร่างของสถาบันพระปกเกล้าเพื่อนำเสนอร่วมกัน โดยหลักการคือกฎหมายการมีส่วนร่วมไม่ควรอยู่เฉพาะการประชาพิจารณ์เท่านั้น แต่ต้องมีในทุกส่วนตั้งแต่ระดับแผนนโยบายจนถึงโครงการต่างๆ ทั้งนี้หากนำเสนอไม่ทันสมัยสมัยการประชุมนี้จะมีการนำเสนอพรรคการเมืองต่อไป

สาระสำคัญของร่างระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่า ด้วยการรับฟังความคิดเห็นฯ คือกำหนดให้การรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต้องเป็นไปโดยเปิดเผย ต้องเปิดเผยสรุปผลและเปิดโอกาสให้มีการคัดค้านได้ ซึ่งกำหนดให้มีคณะกรรมการที่ปรึกษาการรับฟังความคิดเห็นฯมีปลัดสำนักนายกฯ เป็นประธาน และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ 6 คน โดยนายกรัฐมนตรีแต่งตั้ง ทำหน้าที่กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการเงื่อนไขและแนวปฏิบัติ
ทั้งนี้ระเบียบนี้ไม่ใช้บังคับกับโครงการหรือกิจกรรมที่กฎหมายกำหนดให้รับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหรือประชาชนไว้เป็นการเฉพาะ และโครงการที่ ครม.มีมติให้ดำเนินการเร่งด่วน เพื่อรักษาความมั่นคงของรัฐ ผลประโยชน์ของประเทศหรือสาธารณะที่จำเป็นต้องดำเนินการทันที รวมทั้งโครงการหรือกิจกรรมที่เจ้าหน้าที่ของรัฐอนุมัติ อนุญาต หรือสั่งการให้ดำเนินการก่อนวันที่ระเบียบนี้มีผลบังคับใช้
และ หน่วยงานของรัฐต้องจัดให้มีการให้ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับโครงการ หรือกิจกรรมต่างๆให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และมีดุลยพินิจตัดสินใจว่า ควรจะให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเรื่องดังกล่าวได้หรือไม่ แต่ถ้าเป็นโครงการหรือกิจกรรมที่มีผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม ศาสนา วัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น สิ่งแวดล้อม สุขภาพอนามัย หรือส่วนได้ส่วนเสียของประชาชนตามที่คณะกรรมการกำหนดและประกาศในราชกิจจานุเบกษา หน่วยงานของรัฐต้องจัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

ปิ่นแก้ว อุ่นแก้ว
ประชาไทรายงาน