เผยแพร่วันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2550

แถลงการณ์

สามปีตากใบ นักต่อสู้ความเป็นธรรมตากใบตกเป็นเป้า

คดีไต่สวนการตายล้าช้า กระบวนการยุติธรรมนิ่งเฉย

เมื่อวันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2550 ในเวลาประมาณ 12.00 น. นายมะยูโซ๊ะ สามีของนางแยนะ สะแลแม ถูกยิงเสียชีวิตในร้านน้ำชาไม่ไกลจากบ้านพักต่อหน้าคนในชุมชน ต.ไพรวัน อ.ตากใบ จังหวัดนราธิวาส นายมะยูโซ๊ะซึ่งเป็นชาวบ้านธรรมดาที่ไม่มีบทบาทใดๆ ต่อสาธารณะมากนัก แต่นางแยนะ สะแลแม ภรรยาของเขาเป็นหญิงนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน ที่ได้รับรางวัลจากคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเมื่อปีพ.ศ. 2550 มีบทบาทโดดเด่นในการเรียกร้องความเป็นธรรมกรณีตากใบ เมื่อนายมะยูโซ๊ะสามีของนางแยนะมาถูกลอบสังหารในช่วงเวลาที่กำลังจะครบรอบสามปีของกรณีตากใบวันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2550 ทำให้หลายฝ่ายเชื่อว่าการสังหารนายมะยูโซะ ผู้สังหารมีเจตนาที่จะคุกคามการทำงานของนางแยนะผู้เป็นภรรยา ที่เป็นผู้นำในการเรียกร้องขอความเป็นธรรมในกรณีตากใบ

ในระยะเวลาสองเดือนก่อนการเสียชีวิตของนายมะยูโซ๊ะ มีข่าวลือในพื้นที่ว่าจะมีการปฏิบัติการต่อเหยื่อกรณีตากใบและผู้ที่เคยถูกดำเนินคดีอันเกี่ยวกับการประท้วงที่หน้า สภอ. ตากใบ หลักจากเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว จนกระทั่งปัจจุบันมีอดีตผู้ต้องหาคดีตากใบถูกยิงเสียชีวิตแล้วอย่างน้อยสองราย โดยที่เจ้าหน้าที่ยังไม่ดำเนินการสืบสวนสอบสวนหาผู้กระทำผิดมาลงโทษให้ได้แต่อย่างใด และนอกจากนี้มีชาวบ้านอีกอย่างน้อย 7 รายเสียชีวิตด้วยเหตุการณ์ที่น่าสงสัยด้วยพฤติการณ์ที่คล้าย ๆ กัน จนเป็นข่าวลือว่ามีการปฏิบัติการเพื่อคุกคามชาวบ้านที่มีส่วนในการประท้วงที่หน้า สภอ.ตากใบเมื่อสามปีก่อน

ในระยะเวลาสามปีที่ผ่านมา ประชาชนผู้ชุมนุมประท้วงเอง และกลุ่มองค์กรด้านสิทธิมนุษยชน ได้พยายามแสวงหาความจริงเกี่ยวกับโศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้นเมื่อวันที 25 ตุลาคม พ.ศ. 2547 ที่มีผู้ชุมนุมประท้วงการจับกุม ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) และเจ้าหน้าที่ได้ใช้กำลังเข้าสลายและจับกุมผู้ชุมนุม จนเป็นเหตุให้ผู้ชุมนุมเสียชีวิตกว่า 85 คน เพื่อแสวงหาความยุติธรรม ผู้ชุมนุมและญาติได้ใช้สิทธิทางศาลฟ้องหน่วยงานของรัฐเป็นคดีแพ่งทั้งหมด 3 คดี เพื่อเรียกร้องให้รัฐชดใช้ค่าเสียหายกรณีมีผู้เสียชีวิต บาดเจ็บ และพิการ ต่อมาได้มีการประนีประนอมยอมความกัน โดยรัฐยินยอมชดใช้ค่าเสียหายให้แก่โจทก์เป็นเงินจำนวนหนึ่งที่จะจัดให้มีการรับเงินกันในวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2550 ที่ศาลจังหวัดนราธิวาส สำหรับคดีอาญาที่อัยการฟ้องผู้ชุมนุมนั้นเมื่อปลายปี 2549 ได้มีการถอนฟ้องคดีโดยให้เหตุผลว่าการดำเนินคดีต่อไปจะไม่เป็นประโยชน์ต่อสังคม และจะทำให้เกิดการแตกแยกกันมากขึ้น แต่ปัจจุบันนี้ยังมีการดำเนินการอยู่ในชั้นศาลเป็นคดีไต่สวนการตายซึ่งศาลจะพิจารณาว่าใครเป็นผู้เสียชีวิตระหว่างการถูกควบคุมตัวและขนย้ายโดยเจ้าหน้าที่ทหารในเย็นวันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2550จากหน้า สภอ.ตากใบ ไปยังค่ายอิงคยุทธบริหาร จนเป็นเหตุให้ผู้ชุมนุมเสียชีวิตกว่า 78 คนนั้นเกิดได้อย่างไรและใครเป็นผู้ทำให้เสียชีวิต

คณะทำงานยุติธรรมเพื่อสันติภาพขอร่วมรำลึกถึงเหตุการณ์ในกรณีตากใบ ซึ่งเป็นกรณีของการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่รุนแรงที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย เมื่อวันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2547 และขอเรียกร้องต่อผู้ที่มีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวข้อง ในวาระครบรอบสามปีของโศกนาฏกรรมดังกล่าวดังนี้

1.ขอให้มีสืบสวนสอบสวนถึงการลอบยิงนาย นายมะยูโซ๊ะ สามีของนางแยนะ สะแลแม หญิงนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนกรณีตากใบ เพื่อให้ชาวบ้านตากใบที่ยังตกอยู่ในความหวั่นวิตก ได้รับทราบถึงสาเหตุการลอบสังหารและหาตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษตามกฎหมาย

2. ขอให้เร่งดำเนินการตามกระบวนการยุติธรรมในคดีไต่ส่วนการตาย ที่ญาติผู้เสียชีวิตได้เป็นผู้ร้องในคดีด้วย ซึ่งขณะนี้คดีอยู่ระหว่างการสืบพยานฝ่ายญาติผู้ร้อง คดีดังกล่าวซึ่งเป็นคดีสำคัญที่จะทำให้สังคมทราบความจริงโดยอาศัยกระบวนการยุติธรรมว่า ประชาชนจำนวน 78 คนนั้น เสียชีวิตด้วยเหตุใด ใครเป็นผู้ทำให้เสียชีวิตซึ่งมีจำนวนมากในขณะขนย้าย และเจ้าหน้าที่จะต้องมีหน้าที่นำคนผิดเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมและลงโทษตามกฎหมาย

ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความยุติธรรมโดยเสมอภาคเท่าเทียมกันและโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ            เพื่อเสริม สร้างความเชื่อมั่นของประชาชนในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีต่อกระบวนการยุติธรรม เพราะคดีไต่สวนการตายนี้ นอกจากเป็นที่สนใจของนานาชาติ และประชาชนในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้แล้ว ยังเป็นปมเงื่อนสำคัญต่อการแก้ปัญหาความไม่สงบในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ด้วย