ประการแรก เราควรทำความเข้าใจก่อนว่า การแสดงความเคารพต่อผู้อื่น ไม่ว่าจะแสดงออกมา ในเชิงสัญลักษณ์สมมติใดๆก็ตาม แสดงว่า ผู้นั้นต้องมีความดีอยู่ในตัว เช่น ครู คือผู้สอน คำว่า ครูหรือผู้สอน นี้ ไม่ได้หมายเพียง อาชีพครูอย่างเดียว แต่รวมไปถึง การพบสรรพสิ่ง ที่มีปฏิกิริยาตอบสนอง ต่อสิ่งเร้า แล้วทำให้ตนเอง เกิดความคิดสร้างสรรค์ขึ้น อาจจะประสบมา หรืออย่างไรก็ตาม จัดได้ว่า ทำให้เกิดความคิดและจิตใจ ให้มีการพัฒนาต่อยอดขึ้นได้ เพราะหลักวิชาการทุกแขนง ล้วนมีผู้ให้กำเนิด โดยเฉพาะตนเอง จัดเป็นผู้ให้กำเนิด และต่อยอดความรู้ได้ดีที่สุด

ต่อมา ตามด้วยข้อสังเกตว่า ทุกวันนี้ อาชีพครู ได้กระทำตน ให้มีความน่าเคารพหรือยัง ถ้าได้ประพฤติตามจรรยาบรรณ เช่น สั่งสอนศิษย์ โดยไม่ปิดบังอำพรางความรู้ เชิดชูความดีของศิษย์ ให้ประจักษ์สู่สังคม หรือไม่มีพฤติกรรมทราม อย่างลำเอียงเพราะรัก เพราะหลง ต่อศิษย์ จัดว่า เริ่มเข้าเกณฑ์คุณธรรม ของอาชีพครูแล้ว เพราะครูมืออาชีพ มันอยู่ในจิตวิญญาณ และสายเลือดเท่านั้น ส่วนใบรับรองสถานภาพ อาชีพครูปัจจุบันนี้ เป็นเพียงรูปแบบทั่วไป ที่แสดงให้เห็นถึง ความมีตัวตน มีประโยชน์ต่อความมั่นคงของชีวิต และมาตรฐานของสถาบันการศึกษา

 พิธีกรรมการไหว้ครู ของสังคมไทย ที่ได้มีมาแต่อดีต ถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นรูปแบบกิจกรรมรวมหมู่ ให้สังคมเกิดความสามัคคี  เพื่อกระชับความสัมพันธ์อันดี ให้มีความปรองดองกันสืบไป เพราะจุดเริ่มต้นของพิธีกรรม ไม่ได้จัดขึ้นเพื่อความยิ่งใหญ่ ให้เสียเวลาเรียน หรืองบประมาณ แต่จัดเพื่อให้คณะครู และศิษย์ ระลึกถึงคุณงามความดี ของกันและกัน  ตลอดถึงพร้อมให้อภัย แล้วเริ่มใหม่กับคำว่า "ดีงาม" ไม่มีครูหรือศิษย์คนใด มีข้อเสียและดีไปหมด แม้แต่คนทั่วไปก็ตาม เพราะมันเป็นเช่นนั้นเอง และถ้าหากอาชีพครู ขาดความน่าเชื่อถือพอ คงไม่มีเหตุผลอะไร ที่จะต้องจัดพิธีกรรมอีกต่อไป

ในขณะเดียวกัน เมื่อครูได้เป็นมืออาชีพแล้ว ลูกศิษย์ก็ควรทำหน้าที่ ให้เหมาะสมกับนักเรียนด้วย เพื่อให้ทั้งครูและศิษย์ พร้อมเพรียงพัฒนาร่วมกันได้ โดยการตั้งใจเรียนวิชาความรู้ของท่าน ด้วยความเคารพตลอดเวลา เป็นต้น

อย่างที่กล่าวไว้แล้วว่า สรรพสิ่งล้วนเป็นผู้สอนเรา โดยเฉพาะมนุษย์ เป็นธรรมชาติของสัตว์สังคม ที่ต้องเรียนรู้ เพื่อให้อยู่ด้วยกันได้ และปลอดภัย อย่างมีความสุข เพราะได้หล่อหลอมพฤติกรรม ให้เกิดเป็นสามัคคีธรรมขึ้นมา และการมีข้อเสีย ข้อดี ของแต่ละคนนั้น ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการหลอมรวม จึงต้องใช้ธรรมให้อภัย ระลึกถึงความดีของกัน มาเป็นจุดรวมของสังคม

ดังนั้น มนุษย์ทุกคน จึงเป็นแหล่งศึกษาพฤติกรรมอันล้ำค่า เป็นทั้งผู้ให้และผู้รับ ทั้งสิ่งที่ดี และไม่ดี ต่างคนต่างได้เรียนรู้เพื่อพัฒนาตน โดยการดูผู้อื่นเป็นบทเรียนหรือเป็นตัวอย่าง และชักจูงผู้อื่นให้มีความเจริญไปพร้อมกัน

พิธีกรรมการไหว้ครู จึงแสดงถึงคุณค่าของมนุษย์สังคมได้ดีอีกทางหนึ่ง ที่แสดงความเคารพต่อกัน สิ่งดีงามเหล่านี้ จึงเป็นวัฒนธรรมอันล้ำค่าของไทย เพราะได้ทำตามประสงค์ของคนมีวัฒนธรรม เมื่อสังคมไทยเข้าใจหลักของพิธีกรรมจริงๆแล้ว ก็อย่าหยุดติดอยู่แค่เปลือก  แต่จงยึดแก่น แล้วดำเนินชีวิตของนักศึกษา ให้มีความเจริญทางจิตใจ ให้ถึงที่สุด จนถึงการเป็นผู้นำด้านจิตวิญญาณ เพื่อเปลี่ยนแปลงโลกใบนี้ ให้หมุนไปข้างหน้าพร้อมกับความเจริญรุ่งเรือง  เป็นอันหวังได้และไม่เกินวิสัยของมนุษย์โดยแท้