สำนักข่าว SHAN (Shan Herald Agency for News) สรุปสถานการณ์ไทใหญ่-รัฐฉาน ในรอบปี 2552 โดยมีรายละเอียดดังนี้
มกราคม 2552
4 ม.ค. 52 – ชาวไตจากรัฐฉานนับพันคนข้ามพรมแดนร่วมงานบุญฉลองวันเกิดครบรอบ 46 ปี “ครูบาเจ้าบุญชุ่ม” เกจิดังแห่งเมืองสามเหลี่ยมทองคำ พร้อมกับสาธุชนชาติต่างๆ จากทั่วทุกสารทิศนับหมื่นคน งานจัดที่สถานที่ปฏิบัติธรรมสร้างใหม่ ใกล้วัดเวียงแก้ว ต.ศรีดอนมูล อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ขณะที่เจ้าครูบาให้ข้อแนะมีสติ รู้จักบุญคุณ
17 ม.ค. 52 - เจ้าต่าทุน หรือ พ.ท.ส่าทุน อดีตนายทหารไทใหญ่ ในกองกำลังภายใต้การนำของนายพลกอนเจิง ซึ่งเป็นอดีตนายทหารที่ได้รับการยอมรับจากหลายฝ่ายว่า มากด้วยความสามารถได้ถึงแก่กรรม ด้วยโรคประจำตัว ที่บ้านเปียงหลวง อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่ ขณะมีอายุได้ 71 ปี
กุมภาพันธ์ 2552
7 ก.พ. 52 – กองกำลังกู้ชาติไทใหญ่ SSA จัดงานฉลองวันชาติครบ 62 ปี ที่ฐานบัญชาการใหญ่ดอยไตแลง ตรงข้ามจังหวัดแม่ฮ่องสอน ในงานมีตัวแทนชนชาติต่างๆ พร้อมด้วยประชาชนชาวไทใหญ่จากหลายที่เดินทางเข้าร่วมฉลอง ด้านเจ้ายอดศึก ผู้นำ SSA เรียกร้องให้ชนชาติรัฐฉานมีความสามัคคีไม่ทิ้งชาติทิ้งแผ่นดิน
18 ก.พ. 52 - ชมรมการศึกษาและศิลปวัฒนธรรมไทใหญ่จังหวัดเชียงใหม่ พร้อมด้วยตัวแทนชมรมผู้ใช้แรงงานไทใหญ่ ยื่นหนังสือถึงผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อขอร่วมประณามการกระทำ 2 หนุ่มไทใหญ่ ที่ก่อคดีสะเทือนขวัญข่มขืนและฆ่านักศึกษาสาวมหาวิทยาลัยแม่โจ้ พร้อมกับขอวิงวอนให้ภาครัฐเห็นใจแรงงานไทใหญ่ที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง เนื่องจากหลังเกิดเหตุ กลุ่มแรงงานอพยพชาวไทใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่ได้ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจกวาดล้างอย่างหนัก
22 - 26 ก.พ. 52 - พระสงฆ์ในรัฐฉาน ซึ่งเป็นพระนักวิปัสสนาในเครือ "ชมรมมหาสติวิปัสสนากรรมฐาน" ร่วมกันจัดงานปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานที่วัดกรรมฐานเมืองแจ้ล้าน อำเภอเืมืองหมู่่แจ้ รัฐฉานภาคเหนือ โดยมีพระสงฆ์ซึ่งส่วนใหญ่เป็นพระนักวิปัสสนาจากวัดต่างๆ ทั่วรัฐฉาน พร้อมด้วยอุบสก อุบาสิกา เข้าร่วมกว่า 16,000 คน
มีนาคม 2552
5 มี.ค. 52 - เจ้าคำแหลง หรือ พ.ท.คำแหลง หรือ กำนันดวงดี เขมวงศ์ อายุ 70 ปี อดีตนายทหารร่วมขบวนการกู้ชาติไทยใหญ่ ในกองกำลังแห่งชาติฉาน SNA – Shan National Army ภายใต้การนำของเจ้างาคำ ถึงแก่กรรม ด้วยโรคประจำตัวเป็นอัมพาต ภายในบ้านพักที่บ้านเทอดไทย อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย ปี 2506 เจ้าคำแหลงเข้าร่วมกองกำลังแห่งชาติไทใหญ่ SNA - Shan National Army ต่อมาในปี 2519 เข้าร่วมกับกองกำลังสหภาพรัฐฉาน SUA-Shanland United Army ภายใต้การนำของขุนส่า
11 – 12 มี.ค. 52 - กองกำลังโกก้าง หรือ MNDAA [Myanmar National Democratic Alliance Army] ซึ่งเป็นกองกำลังหยุดยิงในรัฐบาลทหารพม่า จัดงานฉลองการแยกตัวออกจากพรรคคอมมิวนิสต์ครบ 20 ปี อย่างยิ่งใหญ่ ที่เมืองเหล่ากาย รัฐฉานตะวันออกเฉียงเหนือ มีผู้เข้าร่วมงานจากที่ต่างๆ นับหมื่นคน และมีตัวแทนกลุ่มหยุดยิงต่างๆ เข้าร่วมด้วย
22 มี.ค. 52 - สถานีโทรทัศน์ทีวีไทย หรือ ไทยพีบีเอส นำเสนอรายการ “เปิดปม” เปิดเผยวิถีชีวิตแรงงานไทใหญ่พลัดถิ่นในจังหวัดเชียงใหม่ หลังถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจกวาดล้างอย่างหนัก จากกรณีมี 2 แรงงานอพยพไทใหญ่ก่อคดีสะเทือนขวัญข่มขืนฆ่านักศึกษาสาว มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งรายการได้นำเสนอการกวาดล้างแรงงานของเจ้าหน้าที่ ตลอดจนปัญหาและสาเหตุของการอพยพเข้ามาในเมืองไทยของแรงงาน
25 มี.ค. 52 – กลุ่มต่อต้านรัฐบาลทหารพม่า อาทิ กองกำลังไทใหญ่ SSA และกองกำลังกะเหรี่ยง KNU ระบุยินดีเจรจารัฐบาลทหารพม่า หากไทยช่วยเป็นสื่อกลาง โดยมีเงื่อนไขจะไม่รับข้อเสนอพม่าฝ่ายเดียวและสถานที่เจรจาจะต้องไม่ใช่ใน พม่า ซึ่งท่าทีกองกำลังต่อต้านรัฐบาลทหารดังกล่าวมีขึ้นหลัง นายกษิต ภิรมย์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของไทย เยือนพม่าซึ่งพบกับ พล.อ.เต็ง เส่ง นายกรัฐมนตรีพม่า และทางฝ่ายพม่าได้ขอให้ไทยช่วยไกล่เกลี่ยชนกลุ่มน้อยตามแนวชายแดน ที่ไม่ยอมรับรัฐธรรมนูญที่ร่างขึ้นใหม่
28 มี.ค 52 - เครือข่ายปฏิบัติงานสตรีไทใหญ่ SWAN-Shan woman’s action network ซึ่งเป็นองค์กรเคลื่อนไหวด้านสตรี ต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยในพม่า จัดงานฉลองการก่อตั้งองค์กรครบรอบ 10 ปี ที่สถานที่แห่งหนึ่งบริเวณชายแดนไทย โดยมีผู้นำและตัวแทนองค์กรต่างๆ ร่วมแสดงความยินดีจำนวนมาก องค์กรฯ SWAN ก่อตั้งขึ้นในช่วงเกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชนของทหารพม่าในรัฐฉานอย่างรุนแรง คือมีการบังคับโยกย้ายหมู่บ้านกว่า 1,400 แห่ง ส่งผลให้ชาวบ้านถูกละเมิดสิทธิอย่างหนักและมีสตรีนับร้อยคนถูกล่วงละเมิดทาง เพศ โดย SWAN มีผลงานโดดเด่นคือ การออกหนังสือรายงานใบอนุญาตข่มขืน “License to Rape” เมื่อปี 2545
เมษายน 2552
17 เม.ย. 52 - กองทัพสหรัฐว้า UWSA [United Wa State Army] จัดงานฉลองครบรอบ 20 ปี การแยกตัวจากพรรคคอมมิวนิสต์พม่า CPB [Communist Party of Burma] อย่างยิ่งใหญ่ที่เมืองปางซาง ในภาคตะวันออกของรัฐฉาน โดยใช้ชื่องาน “งานวันสันติภาพแห่งรัฐว้า” มีพิธีสวนสนามอย่างอลังการของเหล่าทหารว้าหลายพันนาย ท่ามกลางผู้เข้าร่วมงานกว่า 3 หมื่นคน ขณะที่นายเปาโหย่วเฉียง ผู้นำสูงสุดของ UWSA กล่าวว่า กองทัพสหรัฐว้าจะมุ่งสร้างความสามัคคีและพัฒนาเขตปกครองสืบไป อีกทั้งจะใช้สันติวิธีสร้างความเข้าใจกับกองทัพพม่า
27 เม.ย. 52 - ชมรมศิลปวัฒนธรรมไทใหญ่จังหวัดเชียงใหม่ พร้อมด้วยชนชาวไทใหญ่และวงดนตรีเพลงเพื่อชีวิตไทใหญ่ “เจิงแลว” หรือ Freedom Way ร่วมกันจัดงานครบรอบวันเกิด จายคำเหล็ก หรือ นายแพทย์คำเหล็ก นักประพันธ์เพลงชื่อดังของไทใหญ่ อายุครบ 60 ปี โดยมีการจัดคอนเสิร์ตเชิดชูเกียรติซึ่งได้นำบทเพลงที่แต่งโดย “จายคำเหล็ก” มาขับร้อง ขณะเดียวกัน วงดนตรีเพลงเพื่อชีวิตชื่อไทใหญ่ “เจิงแลว” หรือ Freedom Way Band ถือโอกาสฉลองก่อตั้งวงครบ 25 ปีด้วยเช่นกัน
27 – 30 เม.ย. 52 - รัฐบาลทหารพม่าเริ่มปฏิบัติการกดดันกองกำลังหยุดยิง โดยส่งเจ้าหน้าที่ระดับสูงในกองทัพ อาทิ พล.ท.เยมิ้น ผอ.ความมั่นคงกองทัพ และพล.ต.โซวิน แม่ทัพภาคเหนือไปพบผู้นำกองกำลังหยุดยิงต่างๆ ทั้งที่อยู่ในรัฐฉานและรัฐคะฉิ่น โดยยื่นข้อเสนอให้กลุ่มหยุดยิงจัดตั้งเป็นกองกำลังพิทักษ์ชายแดน หรือ Border Guard Force โดยระบุรัฐบาลจะรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งด้านอาวุธและเงินเดือนทหารทั้งหมด ขณะที่กลุ่มหยุดยิงขอนำข้อเสนอไปหารือก่อน
พฤษภาคม 2552
24 พ.ค. 52 - กองกำลังไทใหญ่ SSA หน่วยรบอ่องเป้ซึก (ชนะศึก) ภายใต้การบังคับบัญชาของ พ.ท.ป๋องเครือ ดักซุ่มโจมตีขบวนรถของทหารพม่าและกองกำลังอาสาสมัครของ พ.ท.เมืองจื้น ที่แยกตัวออกจาก SSA เมื่อปี 2549 ระหว่างบ้านน้ำฮูพาราถ้ำ กับ เมืองโขหลำ อำเภอน้ำจ๋าง ในรัฐฉานภาคใต้ โดย SSA ได้ทำลายรถยนต์ของทหารพม่าและหน่วยอาสาสมัครเสียหาย 3 คัน และได้สังหารทหารพม่าและหน่วยอาสาสมัครที่อยู่ในรถรวม 15 คน ซึ่งในนั้นมี พ.ท. เมืองจื้น ด้วย
พ.ค. – มิ.ย. 52 - ในพื้นที่อำเภอเมืองโต๋น จังหวัดเมืองสาด ทางภาคตะวันออกของรัฐฉาน ได้เกิดการแพร่ระบาดของโรคไม่ทราบชนิดในหมู่สัตว์เลี้ยง วัวและควาย ส่งผลให้วัวควายล้มตายกว่า 100 ตัว ด้านเจ้าหน้าที่กรมปศุสัตว์ของพม่าระบุ เป็นโรค “เหล่ชองกวย” หรือ โรคหลอดลมแตก ซึ่งเจ้าหน้าที่ได้บอกให้ชาวบ้านนำวัวและควายไปรับการฉีดยา ประเภท อ๊อคซี่ Oxy เพื่อกันการแพร่ระบาด โดยคิดค่าฉีดยาตัวละ 2,000 จั๊ต
มิถุนายน 2552
2 มิ.ย. 52 - ทหารพม่าประจำเมืองหมอกใหม่ อ.สี่แส่ง รัฐฉานภาคใต้ จากกองพันทหารราบเบาที่ 421 สังกัดกองควบคุมยุทธการที่ 7 จับสังหารโหดกำนันและผู้ใหญ่บ้าน รวม 6 คน อ้างว่าให้การสนับสนุนกลุ่มต่อต้านกองกำลังปะโอ PNLO และกองกำลังไทใหญ่ SSA ซึ่งทหารพม่าชุดดังกล่าวได้บังคับโยกย้ายชาวบ้านไปอยู่ในพื้นที่ควบคุมด้วย
กรกฎาคม 2552
7 ก.ค. 52 - หนังสือพิมพ์ การ์เดี้ยน (Guardian) ของอังกฤษรายงาน กองกำลังไทใหญ่ SSA ร่วมลงนามบันทึกความเข้าใจเกี่ยวกับการเกณฑ์ทหารเด็กกับศูนย์ปฏิบัติการนานาชาติเพื่อเด็ก (IOCC) และองค์กรต่อต้านระบบทาส (Anti-Slavery) เพื่อแสดงเจตนาถึงการไม่เกณฑ์ทหารเด็กตามนโยบายของกองทัพ การลงนามดังกล่าว ทางฝ่าย SSA มี พ.ท.เจ้ากอนจื้น ผบ.หน่วยภาคพื้นเชียงตุง ส่วน IOCC มีนายคริสเตียน เอลียัด (Christian Elliot)
9 ก.ค. 52 - มีรายงานว่า นายเหว่ยเซียะกัง เจ้าพ่อยาเสพติดชื่อดัง ซึ่งเป็นผบ.กองกำลังว้า UWSA พื้นที่ 171 ได้ขายคฤหาสถ์หรูมูลค่ากว่า 300 ล้านหยวน หรือราว 1.5 พันล้านบาท เหตุเนื่องจากหวั่นถูกเป็นเป้าโจมตี หลังพบภาพถ่ายจากดาวเทียมหลุดเผยแพร่ โดยคฤหาสถ์หรูดังกล่าวตั้งอยู่บนเนินเขาที่มีทัศนียภาพสวยงามในเมืองปางซาง ที่ตั้งบก.ใหญ่ของ UWSA เริ่มก่อสร้างเมื่อปี 2548 โดยวิศวกรชาวไทย ซึ่งมีรายงานว่าภายในคฤหาสถ์มีการก่อสร้างห้องใต้ดินซึ่งมีอุปกรณ์อำนวยความสะดวกครบครันไว้ด้วย
10 ก.ค. 52 – ชาวบ้านเทอดไทย อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย รวมตัวกันคัดค้านโครงการสร้างถนนลำเลียงถ่านหินจากฝั่งรัฐฉาน (สหภาพพม่า) ของบริษัท สระบุรีถ่านหิน จำกัด ที่ได้รับสัมปทานจากรัฐบาลทหารพม่าซึ่งมีมูลค่าหลายแสนล้านบาทและจะลำเลียง ผ่านทางบ้านเทอดไทย โดยชาวบ้านให้เหตุผลว่า จะได้รับผลกระทบจากมลพิษถ่านหิน
16 ก.ค. 52 - นายจายเล็ก โฆษกพรรคสันนิบาติแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตยไทใหญ่ SNLD เผยว่า เจ้าขุนทุนอู อายุ 66 ปี ผู้นำพรรค SNLD ที่ถูกรัฐบาลทหารพม่าจับกุมขังอยู่ที่เรือนจำปู่เตา ทางตอนเหนือสุดของพม่า กำลังป่วยเป็นโรคหลายอย่าง ทั้งโรคขาบวม โรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง อาการป่วยของ เจ้าขุนทุนอู ส่ออาการหนักขึ้นทุกขณะ เนื่องจากขาดการออกกำลังกายและการเยียวยารักษาอย่างสม่ำเสมอ ประกอบกับห้องคุมขังภายในเรือนจำไม่ได้รับแสงอาทิตย์และอากาศถ่ายเทที่เพียงพอ
19 ก.ค. 52 – ชาวไทใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่หลายองค์กรพร้อมด้วยกลุ่มแรงงานอพยพร่วมกันจัด งานกิจกรรมรำลึกอดีตเจ้าฟ้าไทใหญ่ ที่ถูกลอบสังหารพร้อมกับนายพลอองซาน บิดานางอองซาน ซูจี ครบ 62 ปี ที่วัดกู่เต้า ต.ศรีภูมิ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ กิจกรรมได้ถือเอาวันนายพลอองซาน อดีตผู้นำพม่า บิดานางอองซาน ซูจี ถูกลอบสังหารขณะเข้าร่วมประชุมกับเจ้าไทใหญ่และผู้นำกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ เมื่อวันที่ 19 ก.ค. 2490 ซึ่งเหตุการณ์ครั้งนั้นทำให้ เจ้าจ่ามทุน เจ้าฟ้าเมืองป๋อน ของไทใหญ่ หนึ่งในผู้ร่วมลงนามในสนธิสัญญาปางโหลง ถูกยิงได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิตในอีกหนึ่งวันต่อมา
29 ก.ค. 52 - เกิดเหตุทหารพม่าบุกเข้าไปเผาทำลายหมู่บ้านในพื้นที่เมืองลายค่า รัฐฉานภาคใต้ พร้อมกัน 3 แห่ง บ้านเรือนชาวบ้านถูกเผาวอดรวมกว่า 100 หลัง เหตุเนื่องจากสงสัยชาวบ้านให้การสนับสนุนกองกำลังไทยใหญ่ SSA วันต่อมา ทหารพม่าได้มีคำสั่งให้ชาวบ้านใน 2 ตำบล รวม 30 หมู่บ้าน ย้ายไปอยู่ใกล้ตัวเมืองและในพื้นที่ที่ง่ายต่อการควบคุมของทหารพม่า โดยกำหนดการย้ายให้แล้วเสร็จในวันที่ 1 – 5 ส.ค. 52
สิงหาคม 2552
4 ส.ค. 52 - องค์กรสิ่งแวดล้อมไทใหญ่ในชื่อ องค์กรสภาวะแห่งรัฐฉาน ออกแถลงการณ์เปิดตัวหนังสือรายงานผลกระทบจากการสร้างเขื่อน “ท่าซาง” บนแม่น้ำสาละวินในรัฐฉาน ภาคภาษาไทยและอังกฤษในชื่อ “เขื่อนท่าซาง – คุกคามชุมชนรัฐฉานในไฟสงคราม” ในรายงานได้เปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับชุมชนที่จะได้รับผลกระทบจากการสร้างเขื่อน โดยระบุหากมีการสร้างเขื่อนท่าซาง ซึ่งจะเป็นเขื่อนที่สูงที่สุดในเอเชียอาคเนย์ จะทำให้หมู่บ้านนับสิบแห่งจมอยู่ใต้น้ำ
14 ส.ค. 52 - สำนักข่าวอิสระไทใหญ่ หรือ สำนักข่าวฉาน SHAN [Shan Herald Agency for News] ออกหนังสือรายงานเกี่ยวกับยาเสพติดในพม่า โดยเฉพาะในรัฐฉานประจำปี 2552 ในรูปแบบเป็นรูปเล่มภาคภาษาอังกฤษ ในชื่อ ฉาน ดรัก วอร์ช [Shan Drug Watch] ในรายงานได้เปิดเผยถึงขบวนการค้ายาเสพติดที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับรัฐบาลทหารพม่า รวมถึงแผนการกำจัดฝิ่นระยะยาว 15 ปีของรัฐบาล ที่ระบุให้สำเร็จเสร็จสิ้นภายในปี 2557
25 ส.ค. 52 – ทหารกองทัพพม่าเข้าควบคุมเมืองเหล่ากาย เมืองหลวงเขตปกครองพิเศษของกลุ่มหยุดยิงโกก้าง MNDAA พร้อมกับยึดเมืองชินฉ่วยเหอ ซึ่งเป็นเมืองเศรษฐกิจของโกก้างอยู่ติดชายแดนจีนทางทิศใต้ของเมืองเหล่ากาย การบุกยึดเขตปกครองกองกำลังโกก้างของทหารพม่าทำให้ทั้งสองฝ่ายเกิดการปะทะกัน และส่งผลให้มีผู้อพยพนับหมื่นคนทะลักเข้าไปในจีน ขณะที่ฝ่ายทหารพม่าสามารถควบคุมพื้นที่ไว้ได้ทั้งหมด ส่วนกองกำลังโกก้าง ที่มีนายเผิงจาเซิง เป็นผู้นำได้ถอยเข้าไปในจีนและถูกปลดอาวุธหลายร้อยนาย
กันยายน 2552
8 ก.ย. 52 - เจ้ายี่ลาย หรือ ต้าลาย วัย 70 ปี อดีตเลขาธิการกองทัพสหรัฐว้า UWSA ซึ่งเป็นบุคคลมีบทบาทสำคัญในการก่อตั้งกองทัพสหรัฐว้า UWSA ได้ถึงแก่อสัญกรรมด้วยโรคอัมพฤกษ์ อัมพาตที่โรงพยาบาลในเมืองลานชาง สาธารณรัฐประชาชนจีน การถึงแก่อสัญกรรมของเจ้ายี่ลาย ถือเป็นการสูญเสียบุคคลสำคัญของกองกำลังว้า UWSA และมีขึ้นท่ามกลางความสัมพันธ์ระหว่างกองทัพสหรัฐว้า UWSA และรัฐบาลทหารพม่าที่ทำสัญญาหยุดยิงร่วมกันมา 20 กว่าปี ไม่สู้ดี
23 ก.ย. 52 – ด.ช.หม่อง ทองดี ฮีโร่เครื่องบินกระดาษพับกลับจากการไปแข่งขันเครื่องบินกระดาษพับที่ประเทศญี่ปุ่นถึงเชียงใหม่ ท่ามกลางการต้อนรับอย่างอบอุ่น ซึ่งด.ช.หม่อง ได้สร้างชื่อเสียงให้แก่ประเทศไทยด้วยการคว้ารางวัลที่ 3 และรางวัลชนะเลิศประเภททีม ทั้งนี้ ด.ช.หม่อง เป็นบุตรแรงงานอพยพชาวไทใหญ่จากรัฐฉาน ซึ่งเกือบจะหมดโอกาสไปแข่งขันที่ประเทศญี่ปุ่น หลังชนะเลิศจากการแข่งขันในประเทศไทย เนื่องจากเป็นคนไร้สัญชาติ แต่หลังจากหลายฝ่ายหลายหน่วยงานให้ความช่วยเหลือเขาจึงได้รับหนังสือเดินทาง
ตุลาคม 2552
12 ต.ค. 52 - สถานบันภาษา ศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาไทใหญ่กว่าสิบคน จัดทำเผยแพร่พจนานุกรมภาษาไทใหญ่ – ไทย ฉบับเฉลิมพระเกียรติ 600 ปี พระญาติโลกราช / 85 ปี มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ โดยพจนานุกรมฉบับดังกล่าวใช้เวลารวบรวมจัดทำนานกว่า 10 ปี มีความหนา 421 หน้า จุคำศัพท์กว่า 11,000 คำ จัดเรียงอักษรตามหลักสากล มีคำอ่านตามเสียงภาษาไทใหญ่ และมีคำแปลเป็นภาษาไทย ซึ่งเหมาะสำหรับผู้สนใจศึกษาด้านภาษาไทใหญ่ – ไทย เป็นอย่างดี จำหน่ายในราคาเล่มละ 500 บาท หาซื้อได้ที่ อาคารเทพารัตน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ หรือโทร.053-885880 / 053-885887
12 ต.ค. 52 - พล.ต.จายน้อง หรือ เจ้าจายน้อง อายุ 64 ปี อดีตผู้นำสูงสุดของกองทัพรัฐฉานภาคเหนือ Shan State Army-North (SSA-N) ได้ถึงแก่กรรม จากการใช้อาวุธปืนยิงตัวเองภายในบ้านพักส่วนตัว ที่เมืองสี่ป้อ รัฐฉานภาคเหนือ การเสียชีวิตของพล.ต.จายน้อง ซึ่งมีตำแหน่งเป็นเป็นผู้อุปถัมป์ที่ 2 ของ SSA-N เกิดขึ้น ขณะที่กองทัพ SSA-N ซึ่งเป็นกลุ่มเจรจาหยุดยิงกับรัฐบาลทหารพม่ามาตั้งแต่ปี 2532 กำลังถูกรัฐบาลทหารพม่ากดดันให้แปรสภาพเป็นกองกำลังพิทักษ์ชายแดน หรือ BGF – Border Guard Force
15 - 16 ต.ค. 52 – สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกับชมรมการศึกษาศิลปวัฒนธรรมไทใหญ่จัดงานประชุมนานาชาติว่าด้วย เรื่องฉาน “ไทใหญ่” ศึกษา ที่อาคารมหาจุฬาลงกรณ์ ในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กรุงเทพมหานคร มีนักวิชาการเข้าร่วมแลกเปลี่ยนองค์ความรู้เกี่ยวกับไทใหญ่นับสิบคน ในงานมีการสัมมนาเกี่ยวกับไทใหญ่ เช่น อักษรศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ประเพณี/วัฒนธรรม วิถีชีวิต ศิลปะบันเทิง เจ้าฟ้า กลอน/กวี การเมืองอดีต–ปัจจุบัน ศาสนา นอกนั้น ยังมีการจัดแสดงนิทรรศกาล สถาปัตยกรรม ชาติพันธุ์ ภาษา วรรณคดี ประวัติศาสตร์ ศาสนา ยาสมุนไพร การแพทย์แผนโบราณ เรือนจำลองภาคต่างๆ ของรัฐฉาน ประวัติเจ้าฟ้าเมืองต่างๆ ตลอดจนชุดเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่มของชาวไทใหญ่ ซึ่งมีผู้สนใจเข้าร่วมงานเป็นจำนวนมาก
พฤศจิกายน 2552
11 พ.ย. 52 - รัฐบาลทหารพม่าวางโครงการสร้างเส้นทางรถไฟรวมระยะทางกว่า 2,000 กม. ทั่วประเทศ ในรัฐฉานเตรียมสร้างจากเมืองล่าเสี้ยว ทางภาคเหนือไปยังชายแดนจีน ขณะที่ทางภาคใต้เตรียมสร้างจากเมืองน้ำจ๋าง ข้ามแม่น้ำสาละวินสู่เชียงตุง – ท่าขี้เหล็ก ติดชายแดนไทย ด้างอำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย นักวิเคราะห์ชี้เป็นโครงการยุทธศาสตร์การทหาร ซึ่งโครงการเชื่อมทางรถไฟสายใหม่ที่รัฐบาลทหารพม่าเตรียมสร้างมี 9 โครงการ รวมมูลค่า 130 ล้านดอลลาร์
22 พ.ย. 52 – หลวงพ่อพัตทันตะ ซอปิต๊ะ เจ้าอาวาสวัดม่วยต่อ แห่งเมืองปางโหลง ซึ่งมีตำแหน่งเป็นมหาสังฆนายกฯ ในรัฐฉานภาคใต้ ได้มรณภาพลงด้วยโรคชรา สิริรวมอายุได้ 77 ปี 57 พรรษา หลวงพ่อพัตทันตะ ซอปิต๊ะ เป็นชาวไทใหญ่ เกิดที่เมืองเชียงตอง รัฐฉานภาคใต้
14 – 17 พ.ย. 52 - ตรงกับงานเทศกาลปีใหม่ไต (ไทใหญ่) ปีที่ 2104 ชาวไทใหญ่ทั้งในรัฐฉานและต่างประเทศ ได้มีการจัดงานฉลองส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่กันอย่างสนุกสนานต้อนรับปีเสือ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของไทใหญ่ ส่วนในประเทศไทย มีการจัดงานที่บ้านเทอดไทย อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย / บ้านเปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่ / วัดกู่เต้า อ.เมือง จ.เชียงใหม่ และที่สถานปฏิบัติธรรมสาธุประดิษฐ์ เขตยานนาวา กรุงเทพฯ แต่ละแห่งผู้เข้าร่วมอย่างเนืองแน่น
ธันวาคม 2552
20 ธ.ค. 52 - องค์กรเบอร์มาร์ไลฟ์ไลน์ (Burma Lifeline) ซึ่งเป็นองค์กรช่วยเหลือผู้อพยพจากสหภาพพม่า ก่อตั้งโดยเจ้านางสุจันติ หรือ Inge Sargent อดีตชายาเจ้าจ่าแสง เจ้าฟ้าไทใหญ่แห่งเมืองสี่ป้อ ได้มอบรางวัลภาวะผู้นำเจ้าสุจันติ หรือ Sao Thusandi Leadership Award ให้แก่ นายแสนพัน หรือ จายแสงพัน เยาวชนไทใหญ่ซึ่งมีความมุ่งมั่นในการปฏิบัติงานด้านสิทธิมนุษยชนในรัฐฉาน จากมูลนิธิสิทธิมนุษยชนและการพัฒนา (HRDF – Human Right and Development Foundation)
ชมภาพ / อ่านข่าวย้อนหลังได้ที่
สำนักข่าวฉาน (SHAN – Shan Herald Agency for News) เป็นสำนักข่าวอิสระจัดตั้งโดยกลุ่มชนไทยใหญ่พลัดถิ่น มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารจากเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในรัฐฉาน สหภาพพม่า ตลอดจนตามแนวชายแดนไทย ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับองค์กรการเมือง / การทหารกลุ่มใด สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ shan_th@cm.ksc.co.th หรือ ติดตามอ่านข่าวสารภาคภาษาอังกฤษได้ที่ www.shanland.org และภาษาไทยใหญ่ที่ www.mongloi.org
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)