ไรเดอร์ กทม. หารือนิติกร ศาลแรงงานกลาง ดำเนินการกับบริษัทอย่างไรได้บ้าง ท่ามกลางการลดค่ารอบต่อเนื่องในหลายจังหวัด ด้านนิติกรแนะไรเดอร์สามารถฟ้องให้มีการตีความสถานะการจ้างงานระหว่างไรเดอร์ และบริษัทแพลตฟอร์มได้ ซึ่งจะส่งผลต่อเรื่องมาตรฐานการคุ้มครองแรงงานที่ชัดเจน

5 มี.ค. 2567 ผู้สื่อข่าวรายงานวันนี้ (5 มี.ค.) เมื่อเวลา 9.38 น. ที่ศาลแรงงานกลาง กรุงเทพฯ ไรเดอร์ราว 6-7 คน ได้เข้ามาปรึกษากับนิติกร ศาลแรงงาน ถึงการดำเนินการกับบริษัทอย่างไรได้บ้าง ท่ามกลางกระแสการลดค่าตอบแทนอย่างต่อเนื่องหลายจังหวัด ด้านนิติกรฯ เผยไรเดอร์ฟ้องบริษัทแพลตฟอร์มให้มีการตีความสถานะการจ้างงานระหว่างไรเดอร์ และบริษัทแพลตฟอร์มได้ หลังจากนั้น ถึงดำเนินคดีกรณีสัญญาจ้างงานไม่เป็นธรรม และการลดค่าตอบแทน

'เบน' (สงวนชื่อ-นามสกุล) ตัวแทนไรเดอร์จากกรุงเทพฯ วัย 39 ปี ระบุว่า วันนี้สาเหตุที่เขามาหารือกับนิติกร ศาลแรงงานกลาง เนื่องจากช่วงที่ผ่านมา บริษัทแพลตฟอร์มมีการลดค่าตอบแทนไรเดอร์อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2564 ซึ่งเริ่มแรกค่าตอบแทนเริ่มที่ 62 บาท ก่อนที่จะมีการปรับลดค่ารอบเรื่อยๆ เหลือเพียง 55 บาท 42 บาท 40 บาท ก่อนมีการเปลี่ยนระบบค่าตอบแทนใหม่ โดยแยกโซนต่างๆ เช่น ถ้าวิ่งในเมือง ค่าตอบแทน 43 บาทต่อรอบ และนอกเมืองอยู่ที่ 38 บาทต่อรอบ 

'เบน' ไรเดอร์ อายุ 39 ปี

เบน ระบุต่อว่า ล่าสุด ค่ารอบตอบแทนในเขตเมือง หรือพื้นที่ 'สีแดง' จะอยู่ที่ 43 บาทต่อรอบ ค่าตอบแทนโซนนอกเมือง หรือพื้นที่สีส้ม อยู่ที่ 38 บาทต่อรอบ และพื้นที่ 'สีเทา' ชั้นนอกสุด ฝั่งธนบุรี และปริมณฑล เหลือ 30 บาทต่อรอบ

ไรเดอร์เมืองหลวง กล่าวว่า การลดค่ารอบมันสวนทางกับค่าครองชีพในชีวิตประจำวัน และมีการลดลงมาตลอดเลย จนรู้สึกว่าทนไม่ไหว 

"สภาวะเศรษฐกิจตอนนี้ ถ้ามีครอบครัว เงิน 500 บาทต่อวัน ยังไม่พอเลย อย่างน้อยต้องมี 1,000 บาทต่อวัน ซึ่งถ้ามี 1,000 บาท ต้องทำงานนานมากกว่าจะได้ เมื่อก่อนเราทำงาน 4-5 ชั่วโมง ก็ได้แล้วเงิน 1,000 บาท แต่พอมีการลดค่ารอบเยอะขึ้น ต้องทำงาน 8-12 ชั่วโมง ซึ่งแทบไม่ต้องพูดถึงเรื่องเงินเก็บเลย แค่หาเงินก็ยากแล้ว" เบน กล่าว

ไรเดอร์จากกรุงเทพฯ กล่าวว่า เขาเคยไปเรียกร้องที่บริษัท และหน่วยงานรัฐหลายแห่งแล้ว แต่ไม่มีความคืบหน้าเรื่องการแก้ไขปัญหา เลยตัดสินใจมาเพิ่งทางศาล เพราะว่าไม่เคยพึ่งศาลกันเลย โดยวันนี้จะมาปรึกษาทางนิติกร ศาลแรงงานกลาง ว่าสามารถทำอะไรกับเรื่องนี้ได้ไหม

เบน กล่าวว่า วันนี้เขามาปรึกษานิติกร รวม 3 ประเด็นหลัก ประกอบด้วย 1. เรื่องบริษัทมีการปรับเปลี่ยนสัญญาโดยพลการ และสัญญาจ้างงานไม่เป็นธรรม ซึ่งไรเดอร์ไม่สามารถโต้แย้งอะไรได้เลย ไม่ว่าจะเป็นการปัดงาน การเลือกงาน ยกเลิกงาน กฎระเบียบการแต่งกาย การจ่ายงานแบบ batch การเก็บค่าธรรมเนียมจากร้านค้า 2. การลดค่ารอบลงอย่างต่อเนื่อง 

เบน กล่าวต่อว่า 3. เรื่องสถานะการจ้างงานตามกฎหมาย ระหว่าง บริษัทแพลตฟอร์ม และ ไรเดอร์ ว่าเป็น ‘ลูกจ้าง’ ตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน หรือ ‘แรงงานอิสระ’ เพราะบริษัทหลายแห่งใช้คำนิยามไม่เหมือนกัน  คือเป็นไรเดอร์ พาร์ทเนอร์ ซึ่งเขาอยากทราบว่า สถานะการจ้างงานของเขาคืออะไรกันแน่ จึงอยากให้ศาลแรงงานช่วยตีความ และให้มีมาตรฐานที่ชัดเจน

ไรเดอร์กรุงเทพฯ กล่าวว่า วันนี้เขาไม่ได้มาฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากบริษัทแพลตฟอร์ม แต่อยากได้ความชัดเจนเรื่องสถานะการจ้างงานระหว่างไรเดอร์กับบริษัทแพลตฟอร์มมากกว่า และอยากปรึกษาว่าเราจะทำอะไรกับเรื่องนี้ได้บ้าง 

เบน กล่าวต่อว่า ต่อมา เขาคาดหวังว่าอยากให้มีมาตรฐานชัดเจน เรื่องค่าตอบแทนราคากลาง สมมติ ราคากลาง 30 บาท ค่ารอบก็ต้องประกันค่าตอบแทนให้ไรเดอร์ ไม่ควรต่ำกว่า 30 บาท เช่น ราคา 35 บาทต่อรอบ หรือ 37 บาทต่อรอบ 

“ผมเชื่ออย่างหนึ่งว่า การมีราคากลางมันจะทำให้บริษัทหลายๆ บริษัท จะเพิ่มค่าตอบแทนให้กับไรเดอร์ได้ โดยมีราคากลาง 30 บาท บริษัทหนึ่งเสนอราคาค่าตอบแทน 35 บาทต่อรอบ หรืออีกบริษัทให้ค่าตอบแทน 37 บาท ซึ่งค่ารอบจะไม่แข่งกันลดลงอย่างทุกวันนี้” ตัวแทนไรเดอร์จากกรุงเทพฯ กล่าว 

ท้ายสุด เบน กล่าวทิ้งท้ายว่า อยากให้ทบทวนนโยบายต่างๆ นี้มากขึ้นด้วย เพราะทุกคนออกมาทำงานเพื่อให้คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ต้องการให้ครอบครัว ต้องการมีเวลาอยู่กับครอบครัวนานขึ้น การปรับค่ารอบลดไม่สอดคล้องกับระบบเศรษฐกิจ และค่าน้ำมันที่เป็นหัวใจหลัก มันจะทำให้ไรเดอร์ทำงานหนักขึ้น และมีความเสี่ยงอันตรายมากขึ้น 

หลังจากนั้นเมื่อเวลาประมาณ 10.00 น. เบน ได้เข้าไปหารือกับนิติกร ภายในอาคาร

ต่อมา เมื่อเวลาประมาณ 12.49 น. ที่ผ่านมา ผู้สื่อข่าวได้สัมภาษณ์เบน อีกครั้ง หลังหารือกับนิติกร ศาลแรงงานกลาง โดยเบน ระบุว่า นิติกรให้คำแนะนำว่า สามารถฟ้องศาลแรงงานให้มีการตีความสถานะการจ้างงานระหว่าง 'ไรเดอร์' และ 'บริษัทแพลตฟอร์ม' ได้ เพื่อให้มีมาตรฐานคุ้มครองแรงงานที่ชัดเจน