จากกรณีที่มีพาร์ทเนอร์คนขับแกร็บบางส่วนในเขตกรุงเทพฯ รวมตัวกันขอเข้าพบผู้บริหารของบริษัทฯ เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2563 ที่ผ่านมา เพื่อยื่นข้อเรียกร้องและข้อเสนอแนะต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการรับงาน แกร็บ ประเทศไทย ได้รับทราบถึงประเด็นดังกล่าวแล้ว และขอเรียนชี้แจงข้อเท็จจริงในประเด็นต่าง ๆ ดังนี้

1. บริษัทฯ ได้ประสานกับกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน เพื่อชี้แจงข้อมูลและสร้างความเข้าใจที่ถูกต้อง พร้อมร่วมหารือในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับพาร์ทเนอร์คนขับ รวมถึงประเด็นแรงงานนอกระบบ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับหลายภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ตลอดจนภาคประชาสังคม โดยบริษัทฯ พร้อมให้ความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดในการตอบสนองต่อประเด็นที่เกิดขึ้น พร้อมขับเคลื่อนประเด็นดังกล่าวในประเทศไทยให้เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมุ่งสะท้อนถึงบริบทในเชิงธุรกิจและสังคมอย่างแท้จริง

2. ในฐานะผู้ให้บริการแพลตฟอร์ม แกร็บ ยังคงเจตนารมณ์ในการดำเนินธุรกิจ ที่มุ่งส่งเสริมให้คนไทยใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี เพื่อยกระดับและพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยพาร์ทเนอร์คนขับนับแสนราย ถือเป็นหนึ่งในกลุ่มผู้ที่ใช้แอปพลิเคชันของเราในการสร้างรายได้เสริมจากการรับงานต่าง ๆ ด้วยรูปแบบการทำงานที่เป็นอิสระ มีความยืดหยุ่น และสามารถเลือกช่วงเวลารับงานได้ตามความสะดวกโดยไม่มีข้อผูกมัด ทั้งนี้ บริษัทฯ ตระหนักดีว่า การให้บริการแพลตฟอร์มถือเป็นธุรกิจรูปแบบใหม่ที่ต้องอาศัยการเรียนรู้และการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถตอบสนองความต้องการของทุกฝ่ายได้อย่างลงตัว โดยบริษัทฯ จะพยายามอย่างยิ่งในการปรับปรุงแพลตฟอร์มและมุ่งมั่นพัฒนาบริการของเราอย่างไม่หยุดยั้ง

3. บริษัทฯ ขอชี้แจงในประเด็นที่อาจมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนเกิดขึ้นในสังคม อันได้แก่

ประเด็นการออกกฎระเบียบต่าง ๆ ที่ไม่เป็นธรรม: บริษัทฯ ได้กำหนดและประกาศใช้ “หลักปฏิบัติและจรรยาบรรณสำหรับพาร์ทเนอร์คนขับ” และ “ระเบียบปฏิบัติสำหรับพาร์ทเนอร์คนขับ” โดยคำนึงถึงหลักกฎหมาย หลักความปลอดภัยและความมั่นคง ในขณะเดียวกันก็มุ่งยกระดับมาตรฐานการให้บริการแก่ผู้ใช้บริการ โดยได้พยายามสื่อสารให้พาร์ทเนอร์คนขับรับทราบอย่างชัดเจนเพื่อยึดถือเป็นแนวทางในการให้บริการ ผ่านช่องทางต่าง ๆ อาทิ เว็บไซต์ แอปพลิเคชันคนขับ รวมถึงการจัดอบรม

ประเด็นการปิดระบบของพาร์ทเนอร์คนขับอย่างไม่เป็นธรรมและไม่มีระบบอุทธรณ์: เพื่อเป็นการรักษามาตรฐานด้านความปลอดภัยและคุณภาพในการให้บริการ บริษัทฯ จำเป็นต้องกำหนดระเบียบปฏิบัติสำหรับพาร์ทเนอร์คนขับ โดยมีการระบุบทลงโทษที่แตกต่างกันไปตามระดับความร้ายแรงหากมีการฝ่าฝืน ตั้งแต่การตักเตือน การระงับสัญญาณชั่วคราว จนถึงการระงับสัญญาณถาวร อาทิ ข้อร้องเรียนที่เกี่ยวข้องกับการก่อเหตุอาชญากรรมหรือการกระทำที่ผิดกฎหมาย เช่น การข่มขู่คุกคาม การทำร้ายร่างกาย หรือการล่วงละเมิดทางเพศ ถือเป็นประเด็นร้ายแรงที่ไม่สามารถผ่อนปรนได้ จึงจำเป็นต้องทำการระงับสัญญาณถาวร ทั้งนี้ ตามกระบวนการแล้ว บริษัทฯ จะดำเนินการสืบสวนข้อเท็จจริงจากทั้งผู้ใช้บริการที่ร้องเรียนและพาร์ทเนอร์คนขับที่ถูกร้องเรียน เพื่อให้เกิดความโปร่งใสและยุติธรรม และจะพิจารณาดำเนินการตามลำดับขั้นตอนหากพบว่าพาร์ทเนอร์คนขับมีการกระทำผิดจริง โดยพาร์ทเนอร์คนขับสามารถยื่นอุทธรณ์ได้ตลอดเวลาผ่านทาง “ศูนย์ช่วยเหลือ” (Help Centre) ในแอปพลิเคชันของคนขับ

ประเด็นการปฏิเสธความรับผิดชอบกรณีเกิดอุบัติเหตุในขณะให้บริการ: บริษัทฯ ขอยืนยันอีกครั้งว่าได้จัดทำประกันอุบัติเหตุ เพื่อให้ความคุ้มครองกับพาร์ทเนอร์คนขับทุกคนในทุกเที่ยวของการให้บริการ โดยให้ความคุ้มครองสูงสุด 50,000 บาทในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุระหว่างการรับงาน และให้ความคุ้มครองสูงสุด 200,000 บาทในกรณีที่เสียชีวิต ซึ่งถือเป็นสิทธิประโยชน์ที่ดีกว่าแพลตฟอร์มอื่น ๆ ในตลาด

ประเด็นที่เกี่ยวข้องกับค่าตอบแทนจากการให้บริการ: บริษัทฯ เข้าใจและตระหนักดีว่าประเด็นดังกล่าวเป็นเรื่องที่พาร์ทเนอร์คนขับให้ความสำคัญอย่างยิ่ง อย่างไรก็ตาม ในการบริหารค่าตอบแทนนั้น บริษัทฯ จำต้องคำนึงถึงการสร้างความสมดุลของระบบอุปสงค์อุปทาน โดยในปีที่ผ่านมา มีผู้สมัครเข้าเป็นพาร์ทเนอร์คนขับแกร็บเป็นจำนวนมาก เนื่องจากได้รับผลกระทบจากวิกฤติโควิด-19 บางรายเป็นผู้ตกงานหรือถูกพักงานจึงมาหารายได้เสริมผ่านแอปพลิเคชันแกร็บ ทำให้เกิดการกระจายรายได้ไปสู่มหาชนมากขึ้น ทั้งนี้ บริษัทฯ พยายามอย่างยิ่งที่จะบริหารจัดการประเด็นดังกล่าวอย่างดีที่สุด เพื่อให้เกิดการรักษาสมดุลและสร้างผลประโยชน์ให้เกิดขึ้นกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่ายในวงจรธุรกิจ ทั้งพาร์ทเนอร์คนขับ พาร์ทเนอร์ร้านอาหาร ผู้ใช้บริการ รวมถึงแพลตฟอร์มผู้ให้บริการ

4.บริษัทฯ ได้รับฟังข้อเสนอแนะจากพาร์ทเนอร์คนขับผ่านช่องทางต่าง ๆ ในรูปแบบที่สร้างสรรค์และเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม โดยหลีกเลี่ยงการใช้ความรุนแรงและการสร้างความแตกแยกให้เกิดขึ้นในสังคม ทั้งนี้ ข้อเสนอแนะต่าง ๆ ที่ได้รับจะถูกนำมาใช้พิจารณาเพื่อปรับปรุงการให้บริการ ตลอดจนการบริหารงานในด้านต่าง ๆ ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นในอนาคต

คำแถลงการณ์จากไรเดอร์ถึงบริษัท Grab Thailand

นับตั้งแต่บริษัท Grab เข้ามาตั้งสาขาในประเทศไทย คนทำงานจำนวนมากก็หลุดจากสถานะ “แรงงาน” ที่ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย ไปเป็นสถานะใหม่ “พาร์ทเนอร์อิสระ” หรือหุ้นส่วนของบริษัทแพลตฟอร์มออนไลน์ ที่มีลักษณะการทำงานราวกับเป็นลูกจ้างของบริษัทมากกว่าหุ้นส่วน ทั้งการถ่ายรูปรายงานบริษัททุกขั้นตอนการทำงาน การรับเงินจากบริษัท ไปจนถึงการเปิดช่องให้บริษัทมีอำนาจอันชอบธรรมที่จะลงโทษหรือให้รางวัลแก่ไรเดอร์คนใดก็ได้

ไรเดอร์ของบริษัท Grab ถูกควบคุมการทำงานอย่างเคร่งครัดจากบริษัทและลูกค้าซึ่งทำหน้าที่เป็นเหมือนผู้ช่วยบริษัทในการควบคุมคนงานอีกต่อหนึ่ง สมมติว่าไรเดอร์คนใดคนหนึ่งไม่ซื้อกระเป๋าส่งของที่มีตราสัญลักษณ์ของบริษัทมาใช้ กดยกเลิกงาน รับงานน้อย วิพากษ์วิจารณ์บริษัท ชำระเงินกู้หรือเงินผ่อนค่าโทรศัพท์จากบริษัทล่าช้า หรือถูกลูกค้าร้องเรียน (complain) บริษัทที่ดูเหมือนจะให้ “อิสระ” กับไรเดอร์มาโดยตลอดก็มีสิทธิที่จะปิดระบบของไรเดอร์คนดังกล่าวได้ชั่วคราวไปจนถึงถาวร   

แม้การทำงานจะคลุมเครือ แต่คำตอบของบริษัท Grab ทุกครั้งที่มีคนถามถึงสิทธิประโยชน์ที่ไรเดอร์ชัดเจนเสมอมา กล่าวคือ บริษัทยืนยันหนักแน่นว่าไรเดอร์ไม่มีสิทธิประกันรายได้ขั้นต่ำ (ซ้ำยังลดค่าตอบแทนลงเรื่อย ๆ) ไม่มีวันหยุด ไม่มีวันลา ไม่มีประกันอุบัติเหตุให้ แม้จะมีข่าวว่าไรเดอร์จำนวนมากบาดเจ็บหรือเสียชีวิตจากการเร่งทำงานให้ได้หลายรอบเพื่อให้มีรายได้เพียงพอเลี้ยงชีพ แม้ว่าที่ผ่านมาไรเดอร์ทำงานหนักเพื่อให้บริษัทมั่งคั่งขึ้น 

การยื่นข้อเรียกร้องเพื่อขอปรับปรุงสภาพการทำงานกับ Grab ไม่ได้เพิ่งเกิดขึ้นเป็นครั้งแรก ย้อนไปเมื่อเดือนสิงหาคมได้มีการยื่นข้อเรียกร้องจำนวน 6 ข้อให้บริษัทปรับปรุงโดยเร็ว แต่ปรากฏว่าบริษัทยังละเลยที่จะแก้ไขจนถึงทุกวันนี้ และล่าสุด เมื่อวันที่ 3 ธันวาคมที่ผ่านมา ตัวแทนไรเดอร์ได้พยายามยื่นหนังสือถึงผู้บริหารไปอีกครั้ง แต่ถูกบ่ายเบี่ยง เป็นเหตุให้เหล่าไรเดอร์พร้อมใจกันนัดรวมตัวใหม่ในวันนี้

ข้อเรียกร้องต่าง ๆ เป็นเพียงการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ เนื่องจากที่ผ่านมาไรเดอร์เห็นชัดแล้วว่าการเอารัดเอาเปรียบจากบริษัทเกิดจากการมอบอำนาจตัดสินใจแก้ไขนโยบายการทำงานให้เป็นสิทธิขาดของผู้บริหารเพียงฝ่ายเดียว นับแต่วันนี้ การแก้ไขปัญหาการทำงานของไรเดอร์จะต้องเกิดขึ้นที่ต้นเหตุ หากบริษัทยังยืนยันว่าไรเดอร์คือ “พาร์ทเนอร์อิสระ” เราจะทวงความเป็นอิสระในการทำงาน รวมถึงอำนาจในการตัดสินใจร่วมกับบริษัท - ไม่ต่างจากหุ้นส่วนของบริษัทใหญ่อื่น ๆ - คืนมาเป็นของเรา 

ข้อเรียกร้องถึงบริษัท

หมายเหตุ : ในการแก้ไขปัญหา ให้บริษัท Grab ตั้งคณะกรรมการพิจารณาร่วมกันระหว่างตัวแทนจากไรเดอร์และบริษัทเท่านั้น โดยบริษัทจะไม่มีสิทธิแทรกแซงการเลือกตัวแทนไรเดอร์

1. ค่าตอบแทน 

• ไรเดอร์ทุกคนต้องได้รับภาษีเงินได้ 3% คืนเมื่อสิ้นปี ตามกฎหมาย ทวิ 50 ไม่ว่าผลประกอบการของบริษัทในแต่ละปีเป็นอย่างไร เพราะภาษีเงินได้มาจากการทำงานหนักตลอดปีของไรเดอร์แต่ละคน 
• ค่าตอบแทนต่อรอบในต่างจังหวัด ต้องเท่ากับหรือใกล้เคียงกับค่าตอบแทนในกรุงเทพและปริมณฑล (ไม่ใช่ 15 บาทอย่างที่เป็นอยู่)
• ไรเดอร์ต้องได้ค่าเคลมอาหารคืนภายใน 24 ชม.

2. กติกาการทำงาน

• จำกัดเวลารอลูกค้า ทั้งงานประเภท win และ express ไม่ให้เกิน 5 นาที จากเดิม 10 นาที
• สำหรับงาน assistant หรือ food หากไรเดอร์ไปซื้อของแล้วพบว่าลูกค้ายกเลิกออเดอร์กะทันหันเพราะร้านค้าปิด หรือสินค้าหมด ไรเดอร์ต้องได้ค่าเสียเวลา 20 บาท ตามเดิม ไม่รวมค่ารออีก 20 บาท ต่อ 5 นาที 
• งานแบชต้องเป็นออเดอร์จากร้านเดียวกันเท่านั้น โดยไรเดอร์ต้องได้ค่าตอบแทนและเพชรจากร้านที่เป็นงานแบชเท่ากับร้านแรกซึ่งเป็นงานหลัก ปัจจุบันงานแบชมีค่าตอบแทนเพียง 25-50% ของราคาร้านหลัก) และหากไรเดอร์ได้รับออเดอร์สั่งอาหารจากร้านค้าแนะนำซึ่งต้องรอนาน ต้องจ่ายค่ารอให้กับไรเดอร์ด้วย 
• ปรับปรุง GPS ให้ตรงกับตำแหน่งจริง โดยคนขับสามารถเปลี่ยนหมุดให้ตรงกับความจริงได้
• หากไรเดอร์ต้องการยกเลิกงาน การ “ซ่อมงาน” หรือทำงานชดเชยต้องเป็นธรรม ไม่เอาเปรียบไรเดอร์ คือหากยกเลิกงาน 1 ชิ้น ให้ทำงานซ่อมเพียงไม่เกิน 3 ชิ้น ไม่ใช่ 9 ชิ้นตามกฎปัจจุบัน 

3. ช่องทางรับฟังปัญหา

• ต้องมี call center คอยประจำการเตรียมแก้ไขปัญหาของไรเดอร์ ตลอด 24 ชม.
• ลดระยะเวลาการรอสาย หรือเวลารอฟังระบบอัตโนมัติของ call center เพราะยิ่งเจ้าหน้าที่ที่รับเรื่องพูดนาน การแก้ไขปัญหาให้ไรเดอร์ยิ่งช้า 
• ยกเลิกการระงับสัญญาณไรเดอร์ (แบน) ไม่เป็นธรรม ไรเดอร์ต้องร้องเรียนได้ทันทีโดยไม่รอ 3-7 วัน 
• บริษัทต้องช่วยเหลือไรเดอร์ทันทีหากเกิดอุบัติเหตุ (เจ็บ-ตาย) โดยไม่รอมติจากบริษัทแม่ที่ประเทศสิงคโปร์