ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ผู้นำอำนาจนิยมแห่งรัสเซีย ชงแก้ไขธรรมนูญที่สร้างข้อถกเถียงทางการเมืองมาตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา หนึ่งในเนื้อหาที่มีการแก้ไขคือการเชิดชู "ศรัทธาในพระเจ้า" กำหนดเงื่อนไขว่าการแต่งงานถือเป็น "การสมรสต่างเพศ" ระหว่างชายหญิงเท่านั้น และห้ามยกดินแดนให้ใครอื่น

วลาดิเมียร์ ปูติน (ที่มา: kremlin.ru)

5 มี.ค. 2563 ผู้นำรัฐบาลอำนาจนิยมรัสเซีย วลาดิเมียร์ ปูติน เคยเสนอต่อสภาให้มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญแบบยกชุดมาตั้งแต่เดือน ม.ค. โดยที่การแก้รัฐธรรมนูญรัสเซียในครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 2536 และในเดือน ก.พ. ที่ผ่านมา สภาล่างของรัสเซียก็ลงมติอย่างเป็นเอกฉันท์ สนับสนุนให้มีการปฏิรูปรัฐธรรมนูญภายหลังการอ่านร่างในวาระที่ 1 และอภิปรายกันในเวลาน้อยกว่า 2 ชั่วโมงเท่านั้น

รองโฆษกสภารัสเซียยังแถลงว่าการแก้ไขรัฐธรรมนูญในครั้งนี้มีการเชิดชู "ศรัทธาในพระเจ้า" ของชาวรัสเซียและกำหนดให้การแต่งงานต้องเป็นไปในแบบของรักต่างเพศ

ศาสนาคริสต์นิกายออร์โธด็อกซ์ยังคงมีอิทธิพลอยู่มากในประเทศรัสเซีย ถึงแม้รัสเซียจะเป็นรัฐฆราวาส (secular state) ที่แบ่งแยกรัฐกับศาสนาออกจากกันในทางเทคนิค แต่ชาวรัสเซียส่วนใหญ่ก็ยังนับถือคริสต์นิกายออร์โธด็อกซ์

นอกจากเรื่องเพศวิถีแล้ว การแก้ไขรัฐธรรมนูญใหม่นี้ยังสั่งห้ามไม่ให้มอบอาณาเขตรัสเซียให้กับประเทศอื่น ซึ่งกลุ่มทำงานเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญที่แต่งตั้งโดยรัฐบาลรัสเซียแถลงว่าการแก้ไขในข้อนี้เป็นไปเพื่อคุ้มกันให้รัสเซียยังคงมีสิทธิเหนืออาณาเขตแคว้นไครเมีย ซึ่งเป็นแคว้นที่รัสเซียยึดครองและผนวกดินแดนจากประเทศยูเครนเมื่อปี 2557 นอกจากนี้ยังมีกรณีหมู่เกาะคูริลซึ่งเป็นพื้นที่พิพาทระหว่างญี่ปุ่นกับรัสเซียมาเป็นเวลาหลายสิบปีอีกด้วย

ปูตินเป็นคนที่มีอำนาจอิทธิพลชี้นำการเมืองในรัสเซียมาเป็นเวลากว่า 20 ปี เขาพยายามสร้างภาพให้ตัวเองดูเป็นผู้คุ้มครองคุณค่าแบบประเพณีนิยมดั้งเดิมและเรียกเสียงสนับสนุนด้วยการโฆษณาชวนเชื่อต่อต้านชาติตะวันตกและส่งเสริมค่านิยมแบบอนุรักษ์นิยม

หลังจากที่ปูตินเป็นผู้นำรัสเซียในสมัยที่ 4 เขาก็กลายเป็นตัวนำอย่างแข็งกร้าวในการบังคับใช้นโยบายแบบอนุรักษ์นิยม ทำให้กลุ่มคริสต์ออร์โธด็อกซ์มีอำนาจความชอบธรรมมากขึ้นขณะที่แนวคิดเสรีนิยมถูกโจมตีในขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียกับชาติตะวันตกแย่ลง

นักวิเคราะห์ระบุว่าการแก้ไขรัฐธรรมนูญในครั้งนี้ของปูตินถือเป็นแผนการเตรียมสืบทอดอำนาจของตัวเองในกรณีที่รัฐบาลภายใต้การนำของเขาหมดวาระลงในปี 2567 โดยที่ในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมามีประชาชนมากกว่า 22,000 คนเดินขบวนประท้วงในใจกลางกรุงมอสโก เพื่อเรียกร้องไม่ให้ปูตินอยู่ในอำนาจต่อไปแบบไม่มีที่สิ้นสุด

ทางสภารัสเซียจะมีการอ่านร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญอีกครั้งในวันที่ 10 มี.ค. ที่จะถึงนี้ และอาจจะมีการแก้ไขเพิ่มเติมได้ และจะมีการจัดให้ลงประชามติในวันที่ 22 เม.ย. ที่จะถึงนี้

เรียบเรียงจาก

Putin proposes to enshrine God, heterosexual marriage in constitution, France24, Mar. 2, 2020