เหตุใดความสัมพันธ์ฉันพี่น้องต่างมารดาจึงนำพา ‘คิม จองนัม’ ไปสู่จุดจบ

ดิอิโคโนมิสต์เผยแพร่บทวิเคราะห์ว่าเพราะเหตุใดความสัมพันธ์ฉันพี่น้องต่างมารดากับผู้นำเกาหลีเหนือจึงทำให้ ‘คิม จองนัม’ อดีตตัวเต็งทายาทสืบทอดอำนาจไปสู่จุดจบ ส่วนความคืบหน้าของคดีล่าสุดตำรวจมาเลเซียจับชาวเกาหลีเหนือ 1 ราย นับเป็นผู้ต้องสงสัยรายที่ 4 ที่ถูกจับกุม ด้าน ผบ.ตำรวจอินโดนีเซียเผยว่าผู้ต้องสงสัยชาวอินโดนีเซียไม่มีเจตนาฆ่าคนตาย แต่ถูกลวงให้ร่วมแสดงในรายการทีวีแกล้งคน และไม่รู้มาก่อนว่ามีสารพิษอยู่ในสเปรย์

ภาพซ้าย แฟ้มภาพ คิม จองนัม บุตรชายคิม จองอิล อดีตผู้นำเกาหลีเหนือ และเป็นพี่ชายต่างมารดาของ 'คิม จองอึน' ผู้นำเกาหลีเหนือคนปัจจุบัน ล่าสุดเสียชีวิตแล้วที่มาเลเซีย ภาพขวา คิม จองอึน ผู้นำเกาหลีเหนือคนปัจจุบัน (ที่มา: Kyodo/Mentalfloss และ KCNA)

จากข่าว ‘คิม จองนัม’ พี่ชายต่างมารดาของ คิม จองอึน ถูกฆ่าเสียชีวิตที่สนามบินนานาชาติ KLIA2 ประเทศมาเลเซีย เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ โดยเชื่อว่าเป็นปฏิบัติการของสายลับเกาหลีเหนือนั้น (อ่านข่าวก่อนหน้านี้) ความคืบหน้าทางคดีล่าสุดในวันนี้ (18 ก.พ.) ตำรวจมาเลเซียควบคุมตัวชายชาวเกาหลีเหนืออายุ 46 ปี ชื่อ รี จองช็อล (Ri Jong Chol) นับผู้ต้องสงสัยเป็นรายที่ 4 ที่ถูกควบคุมตัว และเป็นผู้ต้องสงสัยเพียงคนเดียวที่มีสัญชาติเกาหลีเหนือ

รายงานในเดอะการ์เดียนระบุว่า ทั้งนี้เกาหลีเหนือพยายามขัดขวางการสอบสวนของมาเลเซีย โดยไม่ยอมให้มีการชันสูตรร่างของคิม จองนัม และเรียกร้องให้คืนร่างแก่เกาหลีเหนือ โดยเจ้าหน้าที่มาเลเซียปฏิเสธจนกว่าครอบครัวของคิม จองนัมจะสามารถพิสูจน์ตัวอย่างดีเอ็นเอ

โดย คัง ช็อล (Kang Chol) ทูตเกาหลีเหนือประจำมาเลเซียเรียกร้องให้มาเลเซียและชาติปรปักษ์ตอบสนองข้อเรียกร้องของเกาหลีเหนือ มิเช่นนั้นจะฟ้องศาลระหว่างประเทศ "เหมือนกับว่าพวกเขากำลังหลอกลวงพวกเรา พวกเขาปิดบังบางอย่าง และพวกเขาสมคบกับมหาอำนาจภายนอกที่สนใจกับการบ่อนทำลายภาพลักษณ์ประเทศของเรา" ทูตเกาหลีเหนือระบุ

ขณะที่ผู้บัญชาการตำรวจอินโดนีเซีย ตีโต การ์นาเวียน (Tito Karnavian) เปิดเผยว่าหนึ่งในผู้ต้องสงสัยชาวอินโดนีเซียวัย 25 ปี ซิติ อิสยาห์ กล่าวว่าถูกลวงให้ไปร่วมแสดงในรายการโชว์แกล้งคน โดยเธอและชาวเวียดนามอีกคนได้รับบทบาทให้โน้มน้าวบรรดาชายหนุ่มให้ปิดตา แล้วจากนั้นก็จะพ่นสเปรย์ใส่ใบหน้าพวกเขา โดยบทแกล้งคนนี้ทำไปแล้ว 3-4 ครั้งและได้รับค่าตอบแทนเป็นเงินไม่กี่เหรียญสหรัฐ และเป้าหมายสุดท้ายคือ คิม จองนัม ของเหลวที่อยู่ในสเปรย์กลับกลายเป็นสารอันตราย โดยผู้บัญชาการตำรวจอินโดนีเซียระบุว่า "เธอไม่รู้มาก่อนว่าเป็นความพยายามลอบสังหารโดยฝีมือสายลับต่างชาติ"

เหตุใดความสัมพันธ์ฉันพี่น้องต่างมารดา จึงพาคิม จองนัมไปสู่จุดจบ

สำเนาหนังสือเดินทางปลอมสัญชาติโดมินิกันของ คิม จองนัม ใช้ชื่อว่า "หมีอ้วน" ก่อนถูกจับได้เมื่อเดินทางเข้าประเทศญี่ปุ่น

ดิอิโคโนมิสต์ ฉบับวันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2017 ตีพิมพ์บทรายงาน "รักฉันพี่น้องต่างมารดา: เหตุใดพี่ชายต่างมารดาของ 'คิม จองอึน' จึงถูกฆ่า" หรือ "Half-brotherly love: Why Kim Jong Un's brother was murdered" โดยเริ่มต้นรายงานว่า คราวก่อนที่ 'คิม จองนัม' ตกเป็นข่าวพาดหัวก็เป็นครั้งที่เขาอยู่ในสนามบินเช่นกัน โดยในครั้งนั้นเมื่อปี 2001 เขาใช้ชื่อปลอมในการเดินทางว่า 'Pang Xiong' (胖熊) หรือ 'หมีอ้วน' ฉายาในภาษาจีนของเขาผู้เป็นลูกชาย 'คิม จองอิล' ผู้นำเกาหลีเหนือในเวลานั้น โดยคิม จองนัมถูกจับหลังจากเดินทางมาถึงสนามบินที่กรุงโตเกียว โดยถือหนังสือเดินทางโดมินิกันประเภทนักการทูตที่ทำปลอมแปลงขึ้นมา เพื่อที่จะไปโตเกียวดิสนีย์แลนด์ แต่ในรอบนี้กลับใช้ชื่อ 'คิมชอล' ซึ่งกำลังรอเที่ยวบินจากกัวลาลัมเปอร์ไปมาเก๊า เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ และมีผู้หญิง 2 ราย ที่คาดว่าจะเป็นสายลับของเกาหลีเหนือโจมตีเขา โดยมีรายงานว่า คิม จองนัม เสียชีวิตในระหว่างทางไปโรงพยาบาล

ในขณะที่ดิอิโคโนมิสต์ กำลังรายงานข่าวนั้น ผลการชันสูตรยังไม่ถูกเผยแพร่ แต่มีข่าวลือว่าคิม จองนัมถูกวางยา ด้วยเข็ม สเปรย์ หรือผ้าชุบสารพิษป้ายเข้าที่ใบหน้า ตำรวจมาเลเซียระบุว่า มีบุคคล 6 คนร่วมกันก่อเหตุโจมตีนี้ โดยเขาควบคุมตัวผู้หญิง 2 ราย และผู้ชาย 1 ราย ซึ่งใช้หนังสือเดินทางเวียดนาม มาเลเซีย และอินโดนีเซีย (ขณะที่ล่าสุด 18 ก.พ. มีการจับกุมชาวเกาหลีเหนือผู้ต้องสงสัยอีก 1 ราย)

ในบทรายงานของดิอิโคโนมิสต์ ระบุด้วยว่า คิม จองนัม ผู้มีอายุ 45 ปีนั้น ครั้งหนึ่งเคยเป็นลูกรักของ คิม จองอิล อนึ่ง ผู้ที่เป็นประจักษ์พยานบรรยายสภาพห้องสำหรับเด็กเล่นขนาด 929 ตารางเมตร ที่อัดแน่นด้วยของเล่น และก่อนจะถึงวันเกิดของ คิม จองนัม บรรดานักการทูตเกาหลีเหนือจะถูกส่งออกไปเป็นเดือนเพื่อตามล่าหาของขวัญสุดพิเศษ ลูกพี่ลูกน้องที่หนีออกจากเกาหลีเหนือในปี ค.ศ. 1982 กล่าวว่า คิม จองอิล เคยพาลูกชายของเขาไปที่หอประชุมใหญ่ของประเทศและบอกลูกว่า "จองนัม ที่นี่คือที่ๆ ลูกจะได้มาคุยโตในวันหนึ่ง"

แต่สุดท้าย กลับกลายเป็นลูกชายคิม จองอิลคนที่สาม 'คิม จองอึน' ซึ่งเกิดกับภรรยาคนที่สอง และก็เหมือนกับคิม จองนัม พี่ชายต่างมารดา คิม จองอึนก็ได้รับการศึกษาจากสวิตเซอร์แลนด์เช่นกัน โดย คิม จองอึน สืบทอดอำนาจหลังความตายของพ่อในปลายเดือนธันวาคม ค.ศ. 2011 ซึ่งในครั้งนั้น คิม จองนัม ไม่ได้ปรากฎตัวต่อสาธารณะในงานศพของพ่อเลย และเป็นที่ทราบกันในไม่กี่ปีหลังมานี้ว่า คิม จองนัม ลี้ภัยอยู่ที่มาเก๊า เขตบริหารพิเศษกึ่งปกครองตัวเองที่กำกับโดยจีนแผ่นดินใหญ่

เมื่อคิม จองอึน ในวัย 30 ปีขึ้นสูงอำนาจ เขาได้กระชับอำนาจด้วยการสั่งประหารชีวิตเจ้าหน้าที่อาวุโส 140 ราย ในจำนวนนี้มีอาเขยและหัวหน้าแผนกความมั่นคง 'จาง ซองแต็ก' และการออกไปอยู่ต่างประเทศก็กลายเป็นชะตากรรมไฟต์บังคับของสมาชิกตระกูลคิม ที่ 'คิม จองอึน' ไม่โปรดปราน

เช่น น้องชายต่างมารดาของคิม จองอิล 'คิม ปย็องอิล' ก็ถูกส่งไปต่างประเทศเพื่อปฏิบัติหน้าที่ทางการทูตอย่างไม่รู้จบ (ในขณะที่ 'จาง ซองแต็ก' ก็ไม่ได้ร่วมสายเลือดกับ คิม จองอึน เหมือน คิม จองนัม) บางคนก็กล่าวว่า คิม จองนัม ถูกลดอันดับด้วยฝีมือของมารดาคิม จองอึนและครอบครัว โดยกระทำมาตั้งแต่ก่อนเหตุการณ์ลอบเที่ยวโตเกียวดิสนีย์แลนด์ ขณะเดียวกันแม้ตัวคิม จองนัมจะดูเป็นคนไม่รู้เรื่องรู้ราวทางการเมือง แต่ดูเหมือนว่าตัวเขาเองก็พยายามเอาตัวรอดจากการถูก 'คิม จองอึน' ล้างบาง

มีข่าวลือแพร่หลายอยู่ในสื่อมวลชนเกาลีใต้ว่า คิม จองนัม ร่วมมืออย่างลับๆ กับ 'จาง ซองแต็ก' เพื่อต่อต้าน 'คิม จองอึน' น้องชายต่างมารดา คิม จองนัมนั้นเคยใกล้ชิดกับจาง ซองแต็ก ซึ่งเคยดูแลเขาในช่วงที่เรียนอยู่โรงเรียนที่สวิตเซอร์แลนด์ แต่ไมเคิล แมดเดน (Michael Madden) ผู้เขียนบล็อกจับตาชนชั้นนำเกาหลีเหนือ "North Korea Leadership Watch" ระบุว่า เรื่องเล่าประเภทมีปฏิปักษ์กันภายในครอบครัวดูจะมากเกินไป ขณะที่บางแหล่งข่าวระบุว่า คิม จองนัม ได้เข้าร่วมพิธีศพพ่อของเขาแล้ว โดยพิธีจัดเป็นการส่วนตัวในกรุงเปียงยาง โยจิ โกมิ (Yoji Gomi) ผู้สื่อข่าวชาวญี่ปุ่น ผู้ซึ่งคิม จองนัม ตอบอีเมล์กับเขาถึง 100 ฉบับ มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2004 ได้อ้างถึงข้อความของคิม จองนัม ในหนังสือที่ตีพิมพ์เมื่อปี 2012 ที่เขาระบุว่าต้องการ "ร่วมมือ" กับน้องชายต่างมารดาของเขา

มีความเป็นไปได้ว่า คิม จองนัม เกี่ยวข้องกับดีลการเงินกับ คิม จองอึน ที่ต้องการทำให้เรื่องจบ มีข้อสงสัยว่าเขาฟอกเงินผ่านทางคาสิโนในมาเก๊า โดยแมดเดน ผู้เขียนบล็อกจับตาชนชั้นนำเกาหลีเหนือระบุว่า คิม จองนัม มีความสัมพันธ์กับ 'สำนัก 39' ซึ่งเป็นแผนกที่ดูแลรายได้จากต่างประเทศสำหรับระบอบคิม ผ่านช่องทางผิดกฎหมายต่างๆ อย่างไรก็ตาม คิม จองนัม มักทำให้คิม จองอึน น้องชายต่างมารดาขุ่นเคืองเอาง่ายๆ ด้วยการวิจารณ์เขา โกมิ ผู้สื่อข่าวญี่ปุ่น อ้างคำพูดของคิม จองนัม ที่บอกว่า คิม จองอึน จะไม่มีอยู่จนจบในตำแหน่งผู้นำ และในเวลาใกล้เคียงกันลูกชายของคิม จองนัม ก็เรียกประเทศเกาหลีเหนือว่าอยู่ในระบอบ "เผด็จการ" ซึ่งมีผลทำให้เจ้าหน้าที่เกาหลีเหนือถูกปลดจากตำแหน่งและถูกลงโทษประหารชีวิต

เชื่อว่า คิม จองนัม นั้นได้รับการคุ้มครองโดยหน่วยงานด้านความมั่นคงของรัฐบาลจีน ทั้งนี้จีนมีความสัมพันธ์ที่ดีกับ จาง ซองแต็ก และการเสียชีวิตของคิม จองนัม น่าจะทำให้จีนขุ่นเคือง เพราะเป็นการฆาตกรรมคนที่อยู่ในความคุ้มครอง ทั้งนี้ คิม กวางจิน (Kim Kwang Jin) ชาวเกาหลีเหนือแปรพักตร์ที่ครั้งหนึ่งทำงานเกี่ยวข้องกับเรื่องเศรษฐกิจของผู้นำเกาหลีเหนือ กล่าวว่า แม้จะมีข่าวลือที่ว่าจีนเคยหวังจะตั้งคิม จองนัมขึ้นเป็นใหญ่ หากคิม จองอึน ร่วงจากอำนาจ จะดูเป็นข่าวลือที่ไกลจากความเป็นจริง แต่ถึงกระนั้นจีนก็มองเห็นการใช้ประโยชน์จาก คิม จองนัม

แม้เกาหลีเหนือมักทำให้จีนขุ่นเคือง อย่างไรก็ตาม จีนยังคงไม่เปลี่ยนข้อสรุปที่ว่า อยู่กับเผด็จการอาวุธนิวเคลียร์สุดก้าวร้าว ดีกว่ามีเพื่อนบ้านเป็นเกาหลีที่รวมชาติสำเร็จพ่วงด้วยกองทัพสหรัฐอเมริกา

และนับเป็นช่วงเวลาที่บังเอิญ ที่การสังหารคิม จองนัม เกิดขึ้นหลังเกาหลีเหนือทดสอบยิงขีปนาวุธไปไม่นาน ทั้งนี้เกาหลีเหนือมีความพยายามที่จะฆ่า คิม จองนัม มาระยะหนึ่งแล้ว จากข้อมูลของหน่วยข่าวกรองเกาหลีใต้ ที่ได้มาจากปากคำของสายลับเกาหลีเหนือที่ถูกจำคุกในปี ค.ศ. 2012 ซึ่งสารภาพว่าจะวางแผนลอบทำร้ายคิม จองนัมที่ประเทศจีน และให้ข้อมูลถึงสิ่งที่คิม จองนัมเผชิญในเกาหลีเหนือ แต่ทั้งหมดนี้ก็ยังไม่มีร่องรอยว่า การตายของคิม จองนัม จะเป็นสัญญาณของภาวะอลหม่านที่เกิดขึ้นภายใต้ระบอบการปกครองของเกาหลีเหนือ

 

แปลและเรียบเรียงจาก

Half-brotherly love Why Kim Jong Un’s brother was murdered, The Economist, 18 Feb 2017

Kim Jong-nam: Malaysian police arrest North Korean man, Oliver Holmes, The Guardian, 18 Feb 2017

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท