อาคารสูง การแสดงแสงและมลภาวะทางแสง: Skyscraper, Light Show & Light Pollution

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ

 

การแสดงแสง (light show) ได้แก่ การนำเอาแสงประดิษฐ์หรือไฟส่องสว่างประเภทต่างๆ มาเป็นอุปกรณ์หรือเครื่องมือสำหรับแสดงทำให้กลุ่มบุคคลและประชาชนทั่วไปได้รับความบันเทิงเพลิดเพลินจากการมองเห็นความสว่างของแสง สีของแสงและการเปลี่ยนแปลงของแสงโดยอาศัยเทคนิคทางวิศวกรรมส่องสว่างและสถาปัตยกรรมส่องสว่างมาเป็นส่วนช่วยให้การแสดงแสงมีความน่าสนใจกับสามารถดึงดูดประชาชนที่กำลังชมการแสดงให้ตื่นตาตื่นใจมากยิ่งขึ้น

การแสดงแสงย่อมสามารถสร้างจุดเด่นให้กับอาคารหรือพื้นที่ที่จัดการแสดงแสงได้ เพราะการแสดงแสงในรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการแสดงไฟประดับภายนอกอาคาร (exterior decorative lights) ในเทศกาลต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเทศกาลทางศาสนาก็ดีเทศกาลเฉลิมฉลองอื่นๆ ก็ตาม หรือแม้กระทั้งการแสดงแสงเลเซอร์ (laser lighting display) ที่จัดขึ้นสำหรับสร้างความตื่นตาตื่นใจให้กับบริเวณอาคารสิ่งปลูกสร้างหรือสร้างความตระการตาให้กับพื้นที่หนึ่งพื้นที่ใดในบริเวณชุมชนเมือง

ทั้งนี้ หากภาคธุรกิจ ภาคอุตสาหกรรมหรือภาคเอกชน ต้องการที่จะสร้างความตื่นตาตื่นใจให้กับประชาชนทั่วไปหรือสร้างความน่าสนใจให้กับสินค้าและบริการของตน ก็อาจจัดการแสดงแสงบนอาคารสูง (light show on skyscraper) เพื่อดึงดูดให้ผู้คนที่อาศัยบริเวณพื้นที่โดยรอบอาคารสูงหรือประชาชนที่เดินทางผ่านไปมาบริเวณเส้นทางสัญจรรอบๆ อาคารสูง เช่น การแสดงแสงเลเซอร์บนอาคารสูงและการแสดงไฟประดับประดาต่างๆ บนอาคารสูง เป็นต้น

ในบางกรณีไม่เพียงแต่จะใช้แสงมาแสดงบนอาคารสูงเท่านั้น หากแต่ในบางกรณียังมีการแสดงแสงประกอบกับการแสดงเสียง (light and sound show หรือบางทีอาจเรียกว่า symphony of lights) เพื่อดึงดูดความสนใจให้ผู้ประกอบการ สื่อมวลชนและประชาชนทั่วไป หันมาสนใจสินค้าและบริการที่ผู้จัดการแสดงแสงต้องการจะทำการโฆษณา รวมไปถึงอาจดึงดูดนักท่องเที่ยวให้แวะมาเยี่ยมเยียนอาคารสูงที่มีการแสดงแสง สีและเสียง ซึ่งย่อมจะสร้างผลประโยชน์ทางอุตสาหกรรมและพาณิชกรรมให้กับเจ้าของอาคารสูง ผู้เช่าพื้นที่ในอาคารสูงและธุรกิจร้านค้าที่อยู่บริเวณรอบๆ อาคารสูงที่มีการแสดงแสง สีและเสียงดังกล่าว เช่น เจ้าของอาคารสูงอาจเรียกเก็บค่าเข้าชมการแสดงแสง สี และเสียงบนอาคารสูง ร้านค้าบริเวณพื้นที่โดยรอบก็อาจได้ประโยชน์จากการขายสินค้าและการให้บริการแก่นักท่องเที่ยว เป็นต้น

อีกประการหนึ่ง การแสดงแสงบนอาคารสูงก็อาจสร้างความโดดเด่นและความสวยงามในยามค่ำคืนให้กับอาคารสูงที่เปิดทำการใหม่  เพื่อดึงดูดให้ภาคอุตสาหกรรม นักธุรกิจ นักลงทุนและประชาชนทั่วไป หันมาสนใจเช่าพื้นที่หรือใช้ประโยชน์อย่างหนึ่งอย่างใดในอาคารสูงที่เปิดทำการใหม่ในอนาคต อันจะนำมาซึ่งผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจอย่างมหาศาลสำหรับเจ้าของอาคารสูงดังกล่าว


ภาพที่ 1: การจัดแสดงแสงเลเซอร์จากอาคารเดอะชาร์ด (The Shard) ซึ่งเป็นอาคารสูงที่ตั้งอยู่ในมหานครลอนดอน
ในช่วงระหว่างที่มีการเฉลิมฉลองโอลิมปิกลอนดอนเกมส์ 2012
อ้างอิง:
 BBC News, Your week in pictures,

การแสดงแสงย่อมต้องอาศัยอุปกรณ์เทคโนโลยีไฟส่องสว่างประเภทต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นแสงเลเซอร์ (laser light) กับแสงสปอตไลท์ (spotlight) แสงจากแหล่งกำเนิดแสงเหล่านี้เป็นแสงที่นัยน์ตาของมนุษย์สามารถมองเห็นเป็นสีสันต่างๆ ทำให้ประชาชนผู้ติดตามการแสดงแสงตื่นตาตื่นใจไปกับสีสันของแสงในรูปแบบต่างๆ ที่ผู้จัดการแสดงแสงต้องการนำเสนอให้กับผู้ชม นอกจากนี้ ผู้จัดการแสดงยังสามารถควบคุมทิศทางของแสงให้ส่องไปในทิศทางที่แตกต่างกัน จนอาจสร้างความตื่นตาตื่นใจให้กับผู้ชมการแสดงแสงได้

อย่างไรก็ตาม การแสดงแสงสามารถก่อให้เกิดแสงสว่างที่มีทิศทางการส่องของแสงพวยพุ่งขึ้นไปบนท้องฟ้ากับชั้นบรรยากาศ จนอาจทำให้เกิดสภาวะแสงเรืองไปบนท้องฟ้า (sky glow) หรือสภาวะที่ท้องฟ้าสว่างไสวเต็มไปด้วยความสว่างในบริเวณท้องฟ้าหรือชั้นบรรยากาศที่มีการแสดงแสงเกิดขึ้น  โดยสภาวะแสงเรืองไปบนท้องฟ้าดังกล่าวมิใช่ภาวะที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติเฉกเช่นเดียวกับแสงจากดวงจันทร์และแสงจากดวงดาวในยามค่ำคืน แต่สภาวะแสงเรืองไปบนท้องฟ้า ล้วนแล้วแต่เกิดจากแหล่งกำเนิดแสงที่มนุษย์ได้สร้างขึ้น (man-made light sources)

สภาวะแสงเรืองไปบนท้องฟ้าอาจทำลายสมดุลของวัฎจักรความมืดกับความสว่างตามธรรมชาติภายใน 24 ชั่วโมง (24-hour day/night cycle) แท้ที่จริงแล้วเวลากลางวัน (เวลาตั้งแต่พระอาทิตย์ขึ้นถึงพระอาทิตย์ตก) ท้องฟ้าควรมีความสว่างตามธรรมชาติและเวลากลางคืน (เวลาตั้งแต่พระอาทิตย์ตกถึงพระอาทิตย์ขึ้น) ท้องฟ้าก็ควรมีความมือตามธรรมชาติ แต่แสงสว่างจากการแสดงแสงอาจทำลายสภาวะความมืดตามธรรมชาติบนท้องฟ้าในบริเวณพื้นที่อาคารสูงที่มีการแสดงแสงหรือบริเวณพื้นที่โดยรอบอาคารสูงที่มีการแสดงแสง จนสัตว์และสิ่งมีชีวิตที่จะต้องพึ่งพิงความมืดตามธรรมชาติ (เช่น อาศัยความมืดตามธรรมชาติในการพักผ่อน เคลื่อนที่ ผสมพันธุ์ วางไข่ และย้ายถิ่นฐาน) ไม่อาจดำรงชีพในระบบนิเวศในเวลากลางคืน (nocturnal ecosystem) ได้ตามปกติสุข


ภาพที่ 2: การแสดงแสงจากอาคารสูงย่อมสามารถก่อให้เกิดมลภาวะทางแสงที่อาจส่งผลกระทบในด้านลบ
ต่อระบบนิเวศในเวลากลางคืน (nocturnal ecosystems) กับสภาวะแวดล้อมในยามค่ำคืน (night environment)
อ้างอิง: Travis Longcore & Catherine Rich, 'Ecological Light Pollution',
Frontiers in Ecology and the Environment, 2004 2(4), 191-198.

การแสดงแสงยังอาจก่อให้เกิดเหตุอันอาจก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ผู้อยู่อาศัยในบริเวณใกล้เคียง เพราะแสงสว่างจากการแสดงแสงดังกล่าวอาจก่อให้เกิดแสงที่มีทิศทางส่องรุกล้ำ (light trespass) ไปยังพื้นที่ส่วนบุคคล อาคารหรือเคหสถานของประชาชนที่อาศัยอยู่บริเวณพื้นที่โดยรอบอาคารสูงที่มีการจัดแสดงแสง การกระทำในลักษณะเช่นว่านี้ ย่อมเป็นเหตุให้เกิดแสงที่มีทิศทางส่องรุกล้ำ จนเป็นเหตุให้เสื่อมหรืออาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพอนามัยของประชาชนที่อาศัยและสัญจรผ่านไปมาบริเวณรอบๆ อาคารสูงที่มีการจัดแสดงแสง รวมไปถึงการแสดงแสงอาจก่อให้เกิดภาวะอันตรายต่อสภาวะแวดล้อมในการคมนาคมทางอากาศ (a hazard in the aviation environment) เพราะแสงสว่างจ้าในขณะที่มีการแสดงแสงย่อมอาจมีความสว่างไสวในบริเวณอาคาร จนทำให้นักบินหรือผู้บังคับอากาศยาน ไม่สามารถสังเกตไฟเตือนอากาศยานบนอาคารสูง (aircraft warning lights) ที่ได้ถูกติดตั้งมาเพื่อป้องกันไม่ให้เครื่องบินหรืออากาศยานพุ่งเข้ามาชนตึกในเวลากลางคืน (collision avoidance)

การนำเอาการแสดงแสงมาสร้างจุดเด่นให้กับอาคารสูงที่เปิดทำการใหม่นับว่าเป็นแนวคิดที่ดีสำหรับภาคธุรกิจผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์หรือภาคอุตสาหกรรมที่เป็นเจ้าของอาคารสูง ในแง่การโฆษณาประชาสัมพันธ์เพื่อดึงดูดจูงใจให้สาธารณะชนหันมาสนใจอาคารสูงที่เปิดทำการใหม่ (หรือสนใจในสินค้า ผลิตภัณฑ์และบริการของภาคธุรกิจที่เป็นเจ้าของอาคารสูง)  หากแต่การใช้งานแสงสว่าง เพื่อการแสดงแสง (หรือ การแสดงแสง สี และเสียง) ก็ย่อมอาจก่อให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพ อนามัย ความปลอดภัยและสมดุลระบบนิเวศในเวลากลางคืน

0000

 

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท