40 ปี 6 ตุลา 2519: เราไม่ลืม... แต่...เขาลืม

หลายสิ่งอย่างในโลกอาจมีการถูกแบ่งให้อยู่ตรงข้ามกัน เช่น รักกับเกลียดชัง ธรรมะกับอธรรม ขาวกับดำ กระทั่งความทรงจำกับการลืมเลือน และการอยู่ตรงข้ามกันนั้น มักก่อให้เกิดความเป็นกลุ่มเดียวกันคือ  “พวกเรา” และสร้างความเป็นอื่นให้คนนอกกลุ่มกลายเป็น “พวกเขา” โดยปริยาย

เหตุการณ์วันที่ 6 ตุลาคม 2519 เกิดขึ้นก่อนผู้เขียนเกิดหนึ่งปี จึงไม่ได้อยู่ร่วมสมัยในเหตุการณ์ครั้งนั้น

การรับรู้เรื่องราวจึงต้องอาศัยการอ่านจากหนังสือนอกห้องเรียน เพราะมันไม่มีบรรจุไว้ในตำราของนักเรียน หากโตขึ้นมาและได้รับรู้เรื่องราว เหตุการณ์ก็คงต้องเข้ามหาวิทยาลัยที่สั่งสอนอบรมความรู้ทางด้านสังคมศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ดังนั้น ความทรงจำในเหตุการณ์ดังกล่าวจึงถูกจำกัดเฉพาะกลุ่มคน บางกลุ่ม บางพวกที่หากไม่สนใจศึกษาจริงๆ ก็อาจจะไม่เคยรู้เลยว่า วันนั้นเกิดเหตุการณ์เลวร้ายทางประวัติศาสตร์สังคม การเมืองไทยอย่างไรบ้าง และความทรงจำในเหตุการณ์ดังกล่าวจะมีขึ้นในกลุ่มคนที่ถูกกระทำความรุนแรงจากเหตุการณ์ในวันนั้นทั้งโดยตรงและโดยอ้อม โดยตรงคือผู้เข้าร่วมในเหตุการณ์ เป็นนักศึกษา ประชาชนที่ถูกล้อมปราบในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในวันนั้นและยังมีชีวิตอยู่จนถึงวันนี้ โดยอ้อมคือเป็นเพื่อน เป็นญาติพี่น้องของกลุ่มคนที่ถูกรัฐกระทำความรุนแรงในวันนั้นจนเสียชีวิต หรือบาดเจ็บ ทุพพลภาพในปัจจุบันทั้งทางกายและใจ

กลุ่มคนเหล่านี้ในทัศนะของผู้เขียนคือผู้ที่เป็น “พวกเรา” ที่ไม่ลืมเหตุการณ์ที่รัฐกระทำความรุนแรงต่อประชาชนที่มีความคิดเห็นแตกต่าง “พวกเรา” จึงไม่ได้มีเฉพาะผู้ที่อยู่ในเหตุการณ์โดยตรง แต่ยังหมายรวมถึงกลุ่มคนที่สนใจศึกษาความเป็นมา เป็นไปของเหตุการณ์ดังกล่าวเพื่อเป็นบทเรียนไม่ให้เกิดความเลวร้ายเช่นนี้อีกในปัจจุบัน รวมถึงผู้ที่มีจิตใจรักความเป็นธรรม ไม่ชอบการใช้ความรุนแรงตัดสินแก้ไขปัญหาในสังคม

“พวกเรา” ที่ไม่เคยลืม เหตุการณ์ความรุนแรงในวันนั้น จึงตรงกันข้ามกับ “พวกเขา” ซึ่งก็คือ ผู้กระทำความรุนแรงในวันนั้น และกระทั่งผู้ที่สืบทอดอำนาจในยุคต่อ ๆ มา ซึ่งคือผู้ที่พยายามจะลืมและแทบจะไม่เคยจริงจังชำระเหตุการณ์ในวันนั้น และบันทึกลงในแบบเรียนประวัติศาสตร์

เหตุการณ์ผ่านมาถึง 40 ปี ในปีพ.ศ. 2559 หลายสิ่ง หลายอย่างที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ถูกบันทึกเพียงในเว็บไซต์ ในหนังสือของกลุ่มคนบางกลุ่มที่เป็นนักวิชาการทางด้านประวัติศาสตร์หัวก้าวหน้า ที่อุทิศตนขยายพื้นที่ความทรงจำให้เกิดขึ้น แก่ “พวกเรา” มากขึ้น ทว่ากลไกของ “พวกเขา” ที่พยายามจะลืมเหตุการณ์ดังกล่าว ยังคงเข้มแข็งไม่เคยมีการบันทึกไว้ในตำราเรียนเล่มใด ก็ยังคงเป็นแบบนั้นมาจนทุกวันนี้

ความเป็นเราและเขาที่กล่าวไปทั้งหมด ไม่ได้มีเจตนาจะสร้างความแตกแยกระหว่างคนสองกลุ่มในสังคมไทย เพียงแค่ชี้ให้เห็นว่า “พวกเรา” ที่ยังคงจดจำเหตุการณ์ในวันนั้น กระทำไปเพื่อไม่อยากให้เกิดรอยด่างซ้ำซากของสังคม หรือบาดแผลของสังคม และทั้งนี้ทั้งนั้นก็เพื่ออยากให้ “พวกเขา” เห็นถึงคุณค่าของการเรียนรู้ประวัติศาสตร์สังคม เพื่อที่ “พวกเขา” จะได้ไม่กระทำความรุนแรงต่อประชาชนของ “พวกเขา” อีก ... ทว่า... ยากเย็นเสียเหลือเกิน เพราะวงล้อประวัติศาสตร์หมุนมาสี่สิบปี ระหว่างทาง เรายังพบเจอทั้งพฤษภา 35 พฤษภา 53 ซึ่งทำให้ต้องเสียเลือดเนื้อ ชีวิตของประชาชนอยู่เช่นเคย

0000
     
 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท