เมื่อประชาธิปไตยชนะอำนาจบรรษัท: ธุรกิจอาหารในสหรัฐฯ ยอมติดฉลาก 'จีเอ็มโอ'

หลังจากที่มีการเรียกร้องให้มีกฎหมายบังคับระบุในฉลากว่าสินค้ามีวัตถุดิบดัดแปลงพันธุกรรมอยู่หรือไม่ ในที่สุดบริษัทอาหารยักษ์ใหญ่หลายแห่งก็ยอมให้มีการติดฉลากดังกล่าวจากที่ก่อนหน้านี้เคยพยายามออกกฎหมายใหม่เรียกว่า DARK Act เพื่อลบอำนาจกฎหมายบังคับระบุฉลาก แต่ DARK Act ก็ไม่ผ่านจำนวนคะแนนเสียงในวุฒิสภาสหรัฐฯ

13 เม.ย. 2559 ตลอด 15 ปีที่ผ่านมาหลายองค์กรและนักการเมืองฝ่ายนิติบัญญัติหลายคนในสหรัฐฯ พยายามต่อสู้เรียกร้องเพื่อให้มีการติดฉลากว่าสินค้ามีการดัดแปลงพันธุกรรม (GE) หรือไม่ ก่อนหน้านั้นมีประเทศอื่นๆ 64 ประเทศที่เรียกร้องเรื่องการแปะฉลากนี้เว้นแต่ในสหรัฐฯ

อย่างไรก็ตาม Yes! Magazine รายงานว่าในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมามีบริษัทใหญ่ๆ หลายบริษัทประกาศว่าพวกเขาจะมีการติดฉลากระบุว่าเป็นสินค้าที่มีการดัดแปลงพันธุกรรม บริษัทที่ออกมาประกาศในเรื่องนี้ยกตัวอย่างเช่น บริษัทเคลล็อก, มาร์ส, เจอเนอรัล มิลล์ส, แคมป์เบลล์

โดยที่ก่อนหน้านี้หลายปีมาแล้วมีผลสำรวจความคิดเห็นประชาชนชาวอเมริกันระบุว่าประชาชนมากกว่าร้อยละ 90 ต้องการให้มีการแปะฉลาก ในขณะเดียวกันอีกฝ่ายหนึ่งก็มีการใช้เงินทุนหลายแสนดอลลาร์ไปกับโครงการรณรงค์ต่อต้านการเรียกร้องให้มีการติดฉลากสินค้าในหลายๆ รัฐ

Yes! Magazine ระบุว่าการที่บริษัทยักษ์ใหญ่พลิกกลับการตัดสินใจในครั้งนี้มาจากชัยชนะของประชาธิปไตยเหนืออำนาจบรรษัท จากที่ก่อนหน้านี้บรรษัทยักษ์ใหญ่อย่างมอนซานโต, สมาคมผู้ผลิตสินค้าขายปลีก และบริษัทด้านเคมีและอุตสาหกรรมการเกษตรใหญ่ๆ บริษัทอื่นพยายามกดดันให้วุฒิสภาสหรัฐฯ ออกกฎหมายของทางการกลางที่จะมีอำนาจเพิกถอนกฎหมายบังคับให้มีการติดฉลากของรัฐต่างๆ หรือที่ถูกเรียกว่าเป็น "กฎหมายปฏิเสธสิทธิที่จะรู้ของชาวอเมริกัน" (DARK Act) หลังจากที่รัฐเวอร์มอนต์มีแผนให้กฎหมายบังคับติดฉลากของพวกเขามีผลบังคับใช้ในวันที่ 1 มิ.ย. ที่จะถึงนี้

ในขณะที่สื่อกระแสหลักจำนวนมากทำนายว่าฝ่ายอำนาจบรรษัทจะได้รับชัยชนะในเรื่องนี้โดยง่าย แต่กลุ่มธุรกิจต่างๆ ก็เริ่มเล็งเห็นว่าสิ่งที่พวกเขาต่อสู้ด้วยก็ไม่ใช่เล่นๆ ข้อถกเถียงหลักของพวกเขาที่อ้างว่าการติดฉลากจะทำให้ราคาสินค้าสูงขึ้นก็ถูกเปิดโปงว่าเป็นงานวิจัยที่กุขึ้นมาเอง และบริษัทอย่างแคมป์เบลล์ก็ระบุว่าราคาจะสูงขึ้นเพียงเล็กน้อย

ข้อถกเถียงอีกเรื่องหนึ่งของฝ่ายธุรกิจยักษ์ใหญคือการอ้างว่าถ้าไม่มี DARK Act พวกเขาจะต้องเผชิญกับกฎหมายบังคับติดฉลากของแต่ละรัฐที่มีความแตกต่างกัน แต่ข้อถกเถียงนี้ก็ฟังไม่ขึ้นเมื่อกฎหมายบังคับติดฉลากของเวอร์มอนต์มีข้อบังคับเหมือนกับกฎหมายของรัฐอื่น อย่างรัฐคอนเนคติคัท และรัฐเมน ซึ่งเป็นแค่สองรัฐที่มีการโหวตผ่านร่างกฎหมายนี้

หลังจากนั้นกลุ่มธุรกิจเหล่านี้ก็พยายามเสนอร่างกฎหมาย DARK Act ในแบบที่ "ประนีประนอม" ซึ่งอนุญาตให้พวกเขามีการระบุว่าสินค้าของพวกเขามีวัตถุดิบดัดแปลงพันธุกรรมอยู่หรือไม่ผ่านช่องทางอื่นที่ไม่ใช่การติดฉลากอย่างการใช้รหัสคิวอาร์, เว็บไซต์ และการโทรศัพท์สอบถาม แต่ข้อเสนอนี้ก็ประสบปัญหาแทบจะทันทีเมื่อมีการวิจัยพบว่าชาวอเมริกันหลายล้านคนไม่สามารถอ่านรหัสคิวอาร์ได้ คนรายได้ต่ำและคนที่อยู่ในพื้นที่ชนบทครึ่งหนึ่งรวมถึงผู้สูงอายุ 2 ใน 3 ไม่มีสมาร์ทโฟนใช้ ทำให้ข้อเสนอนี้เป็นการกีดกันลูกค้าและบีบให้ลูกค้าต้องเสียเวลาเพิ่มเติม 3-4 เท่าในการค้นหาว่าสินค้าต่างๆ มีวัตถุดิบดัดแปลงพันธุกรรมหรือไม่

เมื่อมาถึงการลงมติในวุฒิสภาตามกฎของวุฒิสภาแล้วฝ่ายธุรกิจยักษ์ใหญ่ต้องใช้คะแนนเสียง 60 โหวต เพื่อให้มีการผ่านร่าง DARK Act ไปสู่การลงมติในระดับขั้นตอนสุดท้ายได้ แต่สุดท้ายก็มีการโหวตต่อต้านกฎหมายนี้ด้วยมติ 49 ต่อ 48 ซึ่งถือเป็นการที่ประชาธิปไตยสามารถเอาชนะอำนาจของบรรษัทได้ Yes! Magazine ระบุว่าเมื่อกลุ่มบรรษัทเหล่านี้ไม่สามารถบีบให้วุฒิสมาชิกล้มล้างกฎหมายบังคับติดฉลากในระดับรัฐได้บรรษัทเหล่านี้แต่ละแห่งๆ ก็ทยอยเริ่มประกาศว่าจะปฏิบัติตามกฎหมายการบังคับติดฉลากของรัฐเวอร์มอนต์

อย่างไรก็ตาม Yes! Magazine ก็ระบุว่าการต่อสู้ยังไม่จบ บริษัทเคมีภัณฑ์เช่นมอนซานโต รวมถึงบริษัทอาหารยักษ์ใหญ่บางแห่งจะหาพยายามหาทางอื่นโต้ตอบกลับ อย่างเช่นหาทางให้ ส.ว. พรรคริพับลิกัน อนุญาตให้มีการโหวตลงมติกฎหมายติดฉลากรอบสอง ขึ้นอยู่กับว่าส.ว.สหรัฐฯ จะยอมฟังบรรษัทอย่างมอนซานโตที่เพิ่งประกาศแผนการควบรวมกิจการกับบริษัทต่างชาติเพื่อเลี่ยงจ่ายภาษีในสหรัฐฯ ไม่ว่าจะตัดสินใจอย่างไรก็ตามกลุ่มธุรกิจเหล่านี้ก็จะหาวิธีต่อต้านขบวนการเคลื่อนไหวด้านอาหารแน่นอน 

 

เรียบเรียงจาก

In a Surprise Win for Democracy Over Corporate Power, GMO Labeling Has Arrived, Yes! Magazine, 09-04-2016

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท