หนึ่งในประเทศที่มีระบบการศึกษายอดเยี่ยมอย่างฟินแลนด์วางแผนเปลี่ยนระบบการเรียนการสอนเพื่อสอดรับกับยุคศตวรรษที่ 21 โดยเน้น 'หัวข้อ' ที่มีการผสมผสานของหลายวิชาซึ่งส่งเสริมต่อชีวิตการทำงานมากกว่าการสอนแบบเดิม

23 มี.ค. 2558 ประเทศฟินแลนด์ถูกมองว่าเป็นประเทศที่ประสบความสำเร็จด้านการศึกษาในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยการจัดอันดับของโครงการประเมินผลนักเรียนร่วมกับนานาชาติ (Programme for International Student Assessment หรือ PISA) ระบุว่าฟินแลนด์เป็นหนึ่งในประเทศที่มีจำนวนผู้มีความรู้พื้นฐานด้านการคำนวณและการอ่านออกเขียนได้สูงที่สุด

เรื่องนี้ทำให้น่าจับตามองเมื่อฟินแลนด์กำลังจะปฏิรูปพลิกโฉมระบบการศึกษาในแบบที่ชาติอื่นไม่เคยทำมาก่อนคือการยุบการเรียนการสอนแบบ "รายวิชา" (teaching by subject) เป็นการเรียนการสอนแบบ "ตามหัวข้อ" (teaching by topic)

สำนักข่าวดิอินดิเพนเดนต์ระบุว่าฟินแลนด์มีแผนเริ่มโครงการปฏิรูปนี้จากเมืองหลวงเฮลซิงกิ ก่อนที่จะมีการใช้ทั่วฟินแลนด์ ปาซี ซีแลนเดอร์ ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาเมืองเฮลซิงกิกล่าวว่า พวกเขาต้องการเปลี่ยนระบบการศึกษาในแบบที่สามารถเตรียมรับกับชีวิตการทำงานได้ รวมถึงปรับรูปแบบให้เข้ากับระบบอุตสาหกรรมและสังคมสมัยใหม่ เขาเห็นว่าเยาวชนในยุคนี้สามารถใช้คอมพิวเตอร์ที่มีความซับซ้อนได้

ก่อนหน้านี้ในระบบรายวิชาจะมีการสอนเด็กด้วยวิชาอย่าง "ประวัติศาสตร์" หรือ "ภูมิศาสตร์" แต่การสอนรูปแบบใหม่จะเน้นการสอนแบบหัวข้อ เช่น นักเรียนสายวิชาชีพจะมีการสอน "การบริการในโรงอาหาร" ที่จะมีการเสริมเรื่องคณิตศาสตร์ ภาษาต่างประเทศ (กรณีต้องบริการชาวต่างชาติ) ทักษะการเขียน และทักษะการสื่อสารลงไปด้วย ส่วนนักเรียนสายวิชาความรู้จะมีการสอนหัวข้อที่มีหลายวิชาผสมกันเช่นหัวข้อ "สหภาพยุโรป" ซึ่งจะมีทั้งเศรษฐศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ภาษา และภูมิศาสตร์

นอกจากนี้ฟินแลนด์ยังมีเป้าหมายเปลี่ยนระบบการสอนแบบเดิมที่ให้นักเรียนนั่งฟังหรือรอตอบคำถามอย่างเดียว ให้กลายเป็นวิธีการสอนแบบผู้เรียนมีส่วนร่วมมากขึ้น เช่น การจับกลุ่มเล็กๆ ร่วมกันแก้ไขปัญหา ในขณะที่มีการพัฒนาทักษะการสื่อสารไปด้วย

"มีโรงเรียนที่ดำเนินการสอนในรูปแบบเก่าซึ่งจะให้ประโยชน์ในช่วงต้นยุคทศวรรษ 1900 แต่ความต้องการในตอนนี้ไม่เหมือนเดิมและพวกเราต้องการสิ่งที่เหมาะสมกับยุคศตวรรษที่ 21" มาร์โจ คิลโลเนน ผู้จัดการด้านการศึกษาของเฮลซิงกิกล่าว

ฝ่ายค้านของอังกฤษเองก็มองว่า การศึกษาควรจะส่งเสริมคุณลักษณะ ความเข้มแข็งทางใจ และความสามารถในการสื่อสารให้กับผู้เรียนแทนการผลิตเด็กเพื่อให้ไปสอบ แต่ทางการอังกฤษยังไม่มีแนวคิดสนับสนุนการยกเลิกการสอนแบบรายวิชา

คิลโลเนนวางแผนว่าจะใช้วิธีการให้ผู้เชี่ยวชาญในรายวิชาต่างๆ วางแผนการสอนร่วมกัน โดยเสนอเพิ่มเงินเดือนให้กับครูที่ต้องการสอนวิธีใหม่นี้ ซึ่งในปัจจุบันมีครูระดับไฮสคูลร้อยละ 70 ในฟินแลนด์กำลังฝึกสอนด้วยวิธีใหม่นี้อยู่ นอกจากนี้ในข้อมูลเบื้องต้นพบว่านักเรียนที่เรียนด้วยวิธีใหม่นี้มีผลลัพธ์ที่ดีขึ้นด้วย

คิลโลเนนระบุว่า โรงเรียนในฟินแลนด์จะต้องมีช่วงที่มีการสอนแบบใหม่นี้เป็นเวลาหลายสัปดาห์อย่างน้อยหนึ่งครั้งต่อปี และมีแผนจะปรับระบบการสอนทั้งหมดในโรงเรียนฟินแลนด์ให้เป็นแบบใหม่หมดภายในปี 2563

ทางด้านศูนย์การเรียนรู้ในระดับก่อนวัยเข้าเรียนในฟินแลนด์ระบุว่าพวกเขากำลังปรับตัวให้เข้ากับการเรียนการสอนใหม่นี้โดยมีการหารือกับอุตสาหกรรมเกมคอมพิวเตอร์ว่าจะช่วยให้เด็กสามารถเรียนรู้ "แบบสนุกสนาน" ได้อย่างไรบ้าง

มีการทดลองทำกรณีศึกษาการเรียนการสอนแบบเน้นหัวข้อภายในชั้นเรียนแห่งหนึ่งในฟินแลนด์ โดยให้เด็กรายงานสภาพอากาศของประเทศต่างๆ ในยุโรปตามที่มีแผนที่ติดอยู่บนกระดาน โดยผสมผสานทั้งการเรียนรู้ภาษาอังกฤษกับภูมิศาสตร์เข้าด้วยกัน อีกชั้นเรียนหนึ่งมีการเรียนแบบให้เด็กเล่นไล่หาข้อมูลเกี่ยวกับส่วนต่างๆ ของทวีปแอฟริกา ซึ่ง แอนน์-มารี จาทิเนน อาจารญ์ใหญ่ของโรงเรียนซิลตามากีที่มีการสอนแบบดังกล่าวนี้บอกว่า เธอต้องการให้นักเรียนรู้สึกสนุกกับการเรียนรู้ และอยากให้นักเรียนเรียนรู้ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย ผ่อนคลาย มีความสุข และชวนให้เกิดแรงบันดาลใจ

เรียบเรียงจาก

Finland schools: Subjects scrapped and replaced with 'topics' as country reforms its education system, The Independent, 20-03-2015
http://www.independent.co.uk/news/world/europe/finland-schools-subjects-are-out-and-topics-are-in-as-country-reforms-its-education-system-10123911.html