กลุ่มคุ้มครองเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ARTICLE 19 เรียกร้องให้ปล่อยตัวนักเขียนการ์ตูนชื่อ 'ซูนาร์' ซึ่งถูกตำรวจบุกจับเพื่อไต่สวนข้อหา 'ปลุกระดม' เพียงเพราะเขียนการ์ตูนเสียดสีวิพากษ์วิจารณ์ว่าศาลมาเลเซียเอียงข้างรัฐบาล กรณีตัดสินลงโทษผู้นำฝ่ายค้านฐานมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศเดียวกัน

'ซูนาร์' กับบางส่วนของการ์ตูนล้อเลียนการเมืองมาเลเซียที่เขาวาด (แฟ้มภาพ: ประชาไท, 2555)

13 ก.พ. 2558 ซูคิฟลิ อัลวาร์ อุลาฮัค นักวาดการ์ตูนที่ผู้คนรู้จักในนาม 'ซูนาร์' ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจมาเลเซียบุกจับกุมที่บ้านพักของเขาเมื่อวันที่ 10 ก.พ. ที่ผ่านมา โดยอ้างว่าเขาเป็นผู้ต้องสงสัยข้อหาปลุกระดมต่อต้านรัฐบาลหลังจากที่เขานำเสนอภาพการ์ตูนเกี่ยวกับกรณีที่ศาลพิพากษาให้อันวาร์ อิบราฮิม ผู้นำพรรคฝ่ายค้านมาเลเซียจำคุก 5 ปีฐานมีเพศสัมพันธ์กับผู้ชายด้วยกัน

ก่อนหน้านี้ซูนาร์โพสต์รูปการ์ตูนเกี่ยวกับกรณีดังกล่าวในเชิงวิพากษ์วิจารณ์ว่าศาลมาเลเซียที่ยอมจำนนต่อการกดดันของรัฐบาลทำให้มีการพิพากษาอิบราฮิม ซึ่งอันวาร์ อิบราฮิม เคยให้สัมภาษณ์ต่อสำนักข่าวบีบีซีว่าคดีของเขาเป็นความพยายามของพรรรัฐบาลที่จะกีดกันเขาออกไปจากการเมือง

ซุนาร์มีแผนการต้องไปพูดคุยกับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติที่กรุงเจนีวาภายในเดือนหน้าในงานที่จัดโดยกลุ่ม ARTICLE 19 ซูนาร์ต้องการชี้แจงให้ยูเอ็นทราบถึงความสำคัญของการคุ้มครองการแสดงออกทางศิลปะ นอกจากนี้ซูนาร์ยังถูกจัดให้แถลงข่าวต่อยูเอ็นในเรื่องการปราบปรามกลุ่มผู้พิทักษ์สิทธิมนุษยชน

โธมัส ฮิวจ์ส ผู้อำนวยการบริหารของกลุ่ม ARTICLE 19 ซึ่งเป็นกลุ่มคุ้มครองด้านเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นเรียกร้องให้ทางการมาเลเซียปล่อยตัวซูนาร์โดยทันทีอย่างไม่มีเงื่อนไข โดยบอกว่าการจับกุมในครั้งนี้ถือเป็นการโจมตีเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นภายในมาเลเซียและเป็นความพยายามปิดกั้นคำวิพากษ์วิจารณ์อย่างถูกต้องชอบธรรมต่อรัฐบาลทั้งในและนอกอินเทอร์เน็ต

กฎหมายที่ทางการมาเลเซียนำมาใช้กับซูนาร์ คือกฎหมายว่าด้วยการปลุกระดมปี 2491 (Sedition Act 1948) ซึ่งเป็นกฎหมายที่มีมาตั้งแต่ช่วงยุคอาณานิคมของอังกฤษที่สั่งลงโทษจำคุกนานสุด 3 ปีกับผู้ที่ "มีแนวโน้มยุยงปลุกระดม" ซึ่งรวมถึง "การกระตุ้นให้เกิดความไม่ชอบ" หรือ "ทำให้เกิดการดูหมิ่นหรือเกลียดชัง" ต่อรัฐบาลหรือผู้ปกครองประเทศ แต่กฎหมายก็มีปัญหาตรงที่ฝ่ายอัยการไม่จำเป็นต้องพิสูจน์เจตนาของผู้กระทำ

เมื่อไม่นานมานี้มีการพยายามใช้กฎหมายเพื่อปราบปรามฝ่ายต่อต้านรัฐบาลในมาเลเซียมากขึ้น โดยนับตั้งแต่เดือน ส.ค. 2557 จนถึงตอนนี้มีผู้ถูกจับกุมด้วยข้อหานี้มากกว่า 20 คนแล้ว

ซูนาร์เคยถูกไต่สวนในข้อหาปลุกระดมเป็นครั้งที่ 3 แล้ว ก่อนหน้านี้เขาถูกควบคุมตัวเป็นเวลา 2 วันเมื่อปี 2553 และอีกครั้งหนึ่งเกิดขึ้นในเดือน พ.ย. 2557 ซึ่งเขาถูกไต่สวนพร้อมกับอีกข้อกล่าวหาคือการละเมิดกฎหมายอาญาว่าด้วยสื่อสิ่งพิมพ์และการจัดตีพิมพ์

กระทรวงกิจการภายในของมาเลเซียเคยสั่งแบนหนังสือของซูนาร์ 5 เล่ม และในเดือน พ.ย. 2557 ผู้ช่วยของซูนาร์ 3 คน ก็ถูกจับกุมเพราะขายหนังสือของเขา อีกทั้งผู้จัดการเว็บไซต์ยังถูกไต่สวนในข้อหาปลุกระดมด้วย เมื่อวันที่ 28 ม.ค. ที่ผ่านมาตำรวจยังบุกตรวจค้นสำนักงานของเขาเพื่อยึดหนังสือสองปกจำนวน 155 เล่ม

ซูนาร์วาดการ์ตูนให้กับสำนักข่าว 'มาเลเซียกีนี' และหนังสือพิมพ์อื่นๆ เขาเคยได้รับรางวัลนักเขียนผู้กล้าหาญจากฮิวแมนไรท์วอทช์ เขามักจะเขียนล้อเลียนการเมืองมาเลเซียหลายประเด็นรวมถึงการบังคับใช้กฎหมายและเรื่องการทุจริต

ซูนาร์เคยกล่าวให้สัมภาษณ์กับประชาไทว่ามีคนชอบอ่านการ์ตูนเขามากเพราะในมาเลเซียมีการ์ตูนในเชิงวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอยู่น้อยส่วนใหญ่จะมีแต่การ์ตูนชมรัฐบาล และตัวเขาเองคิดว่าการวิจารณ์รัฐบาลเป็นเรื่องที่เขาต้องทำแม้จะเสี่ยงต่อการถูกจับกุมหรือถูกยึดหนังสือก็ตาม

"คุณกำหนดไม่ได้อยู่แล้วว่าตำรวจจะมาจับกุมคุณหรือเปล่า แต่ที่สำคัญคือเราต้องทำในสิ่งที่จำเป็นต้องทำ และทำให้ดีที่สุด และเตรียมรับมือกับสิ่งที่เลวร้ายที่สุดที่อาจเกิดขึ้น และเตรียมตนเองให้พร้อมอยู่เสมอ" ซูนาร์กล่าวให้สัมภาษณ์กับประชาไทเมื่อปี 2555

เรียบเรียงจาก

Malaysia: ARTICLE 19 calls for the immediate and unconditional release of political cartoonist Zunar, ARTICLE 19, 11-02-2015
http://www.article19.org/resources.php/resource/37848/en/malaysia:-article-19-calls-for-the-immediate-and-unconditional-release-of-political-cartoonist-zunar