กองทัพรัฐฉานใช้โอกาสช่วงจัดงานรำลึกวันชาติปีที่ 68 หารือสถานการณ์การเมืองกับตัวแทนชาติพันธุ์หลายกลุ่ม ก่อนที่ พล.ท.เจ้ายอดศึก จะเดินทางไปเนปิดอว์เพื่อร่วมงานวันสหภาพพม่าซึ่งจัดวันนี้ - ระบุจะลงนามหยุดยิงทั่วประเทศกับรัฐบาลพม่าหรือไม่ ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ ขณะที่สหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง ระบุว่ายังไม่พร้อมลงนาม

ทหารกองทัพรัฐฉาน (SSA) สวนสนามเนื่องในวันชาติรัฐฉานปีที่ 68 ที่ดอยไตแลง (ที่มา: ประชาไท)

ผู้นำสภาเพือการกอบกู้รัฐฉานและกองทัพรัฐฉาน (RCSS/SSA) ซึ่งมาร่วมงานวันชาติรัฐฉานปีที่ 68 (จากซ้ายไปขวา) พ.อ.เครือเงิน รองประธานสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉานคนที่ 2, พล.ท.เจ้ายอดศึก ประธานสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน, พ่อเฒ่าปายเมือง ตัวแทนผู้อาวุโสในพิธีวันชาติรัฐฉาน, พ.ท.เจ้าสิริ เลขาธิการสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน (ที่มา: ประชาไท)

12 ก.พ. 2558 - เมื่อวันที่ 7 ก.พ. ที่ผ่านมา สภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน (Restoration Council of Shan State/RCSS) และกองทัพรัฐฉาน (Shan State Army - SSA) จัดงานวันชาติรัฐฉานปีที่ 68 ที่ดอยไตแลง ฐานที่มั่นของกองทัพรัฐฉาน ทางตอนใต้ของรัฐฉาน ตรงข้าม จ.แม่ฮ่องสอน

ในพิธีวันชาติรัฐฉาน มีตัวแทนกลุ่มชาติพันธุ์กล่าวแสดงความยินดีในวันชาติ ได้แก่ จายหม่องทิน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ตัวแทนพรรคประชาธิปไตยแห่งชาติรัฐฉาน (SNDP) พ.อ.เจ้าจายทู ผู้แทนพรรครัฐฉานก้าวหน้า/กองทัพรัฐฉานเหนือ (SSPP/SSA) ผู้แทนกองทัพสหรัฐว้า (UWSA) ผู้แทนสหภาพประชาธิปไตยลาหู่ (Lahu Democratic Union - LDU) นายหงสา ผู้แทนพรรคมอญใหม่ (NMSP) ผู้แทนสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNU) ไรมอนด์ ฮทู ผู้แทนพรรคก้าวหน้าแห่งชาติ (KNPP)

กองทัพรัฐฉานยืนยันยึดมั่นน้ำใจปางโหลง - เห็นชอบหลักการ "ข้อตกลงเสริมสร้างสันติภาพ"

จากนั้นผู้แทนสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉานได้อ่านแถลงการณ์เนื่องในวันชาติรัฐฉานปีที่ 68 มีใจความ 4 ข้อ (1) สภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน/กองทัพรัฐฉาน ขอยกย่องและเชิดชู วันชาติรัฐฉาน ซึ่งเป็นวันชาติของรัฐฉาน ที่ได้สามัคคีรวมกันเป็นปึกแผ่นเดียวกัน ส่วนในทางการเมืองนั้น สภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉานจะยึดมั่นในสัญญาปางโหลง และน้ำใจปางโหลง

(2) สำหรับการเจรจาทางการเมืองและการเสริมสร้างสันติภาพของบ้านเมืองนั้นทางสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉานเห็นชอบในหลักการเกี่ยวกับการลงนามใน "ข้อตกลงเสริมสร้างสันติภาพ"

(3) สำหรับการแก้ไขปัญหาการเมืองนั้น ทางสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน จะดำเนินการประสานและร่วมมือกับทางกลุ่มพรรคการเมือง กลุ่มติดอาวุธชาติพันธุ์ต่างๆ กลุ่มอิสระต่างๆ ในรัฐฉาน ในการเจรจาทางการเมือง เพื่อแก้ไขปัญหาทางการเมืองที่เกิดขึ้น

(4) สำหรับการแก้ไขปัญหาของสหภาพ ให้เกิดความมั่นคงและสงบสุขนั้น ขอเรียกร้องให้ทางรัฐบาลแสดงความชัดเจนเกี่ยวกับเจตนารมณ์ความต้องการที่อยากให้เกิดขึ้น

พล.ท.เจ้ายอดศึก เห็นด้วย "หลักการหยุดยิงทั่วประเทศ" แต่ขอหารือกลุ่มอื่น
ย้ำจุดยืน สหพันธรัฐนิยม-รัฐบาลประชาธิปไตย

พล.ท.เจ้ายอดศึก ประธานสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน/กองทัพรัฐฉาน (RCSS/SSA) ภายหลังการแถลงข่าว ในวันชาติรัฐฉานปีที่ 68 ที่ดอยไตแลง ตอนใต้ของรัฐฉาน (ที่มา: ประชาไท)

ทั้งนี้ในการแถลงข่าวภายหลังจัดงานวันชาติรัฐฉาน เมื่อวันที่ 7 ก.พ. พล.ท.เจ้ายอดศึก กล่าวถึงข้อเสนอจากรัฐบาลพม่า นำโดย อ่อง มิน รัฐมนตรีประจำสำนักงานประธานาธิบดีพม่า ประธานคณะทำงานสันติภาพระดับสหภาพ (UPWC) ที่เสนอให้กลุ่มชาติพันธุ์ลงนามหยุดยิงทั่วประเทศ ในวันสหภาพพม่า 12 ก.พ. นั้น พล.ท.เจ้ายอดศึก กล่าวว่า ยังไม่เห็นรายละเอียดของข้อเสนอดังกล่าว แต่เห็นด้วยกับหลักการ ทั้งนี้หลักการของสัญญานั้น ประชาชนและประเทศจะต้องได้รับประโยชน์

พล.ท.เจ้ายอดศึกกล่าวด้วยว่า ข้อเรียกร้องของกลุ่มชาติพันธุ์ มี 4 ข้อ 1. ยึดหลักสหพันธรัฐนิยม เป็นระบบสหพันธรัฐที่แท้จริง 2. รัฐบาลต้องเป็นประชาธิปไตย 3. มีความเสมอภาคเท่าเทียมกัน 4. มีระบบการเมืองที่เป็นประชาธิปไตย กลุ่มชาติพันธุ์ทุกกลุ่มสามารถมีส่วนร่วมได้ ขณะที่ปัจจัยที่จะทำให้เกิดสันติภาพความสงบร่มเย็น มี 3 ข้อ คือ 1. เชื่อมั่นให้เกียรติซึ่งกันและกัน 2. รัฐบาลไม่ควรใช้สถานะที่ได้เปรียบมาใช้เอารัดเอาเปรียบกลุ่มชาติพันธุ์ 3. ต้องการความไว้เนื้อเชื่อใจและให้เกียรติซึ่งกันและกัน

"เราต้องการเรียกร้องรัฐบาลให้แก้ไขปัญหาอย่างสันติวิธี ด้วยความจริงใจ มีความซื่อสัตย์ และโปร่งใส" พล.ท.เจ้ายอดศึก กล่าวระหว่างให้สัมภาษณ์สื่อมวลชน

ส่วนความคาดหวังต่อการเลือกตั้งปลายปี 2558 นั้น พล.ท.เจ้ายอดศึก กล่าวว่า ต้องการเห็นการเลือกตั้งที่เสรีและยุติธรรม มีความเป็นกลาง และมาจากจุดยืนของประชาชน

สำหรับข้อเสนอจาากรัฐบาลพม่า ให้ลงนามสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศนั้น พล.ท.เจ้ายอดศึก ตอบอีกครั้งว่า "จะไม่ลงนามกลุ่มเดียว ขอให้ทุกกลุ่มชาติพันธุ์ลงนามพร้อมกัน" และย้ำด้วยว่า สภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน/กองทัพรัฐฉาน (RCSS/SSA) เคยลงนามหยุดยิงแล้วเมื่อปลายปี 2554 โดย พล.ท.เจ้ายอดศึก กล่าวด้วยว่า ต่อเรื่องกระบวนการสันติภาพนั้น มีความเชื่อมั่นในตัวประธานาธิบดีเต็ง เส่ง เพราะเต็ง เส่ง ต้องการเห็นความเปลี่ยนแปลง ส่วนคำถามที่ว่าประธานาธิบดีมีอำนาจหรือไม่นั้น เป็นเรื่องไม่ทราบจริงๆ

ใช้ช่วงจัดวันชาติรัฐฉาน หารือกลุ่มชาติพันธุ์หลายกลุ่มที่ดอยไตแลง ก่อนถึงวันสหภาพพม่า

ขณะเดียวกันก่อนจัดงานวันชาติรัฐฉาน สำนักข่าว S.H.A.N. ภาคภาษาไทใหญ่ รายงานว่า ในวันที่ 6 กุมภาพันธ์ ที่สำนักงานของสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน (RCSS) มีการจัดประชุมหารือสถานการณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ โดยผู้เข้าร่วมประกอบด้วย ตัวแทนพรรคมอญใหม่ (NMSP) กองทัพสหรัฐว้า (UWSA) พันธมิตรประชาธิปไตยแห่งชาติ-รัฐฉานตะวันออก(NDAA-ESS) หรือกลุ่มเมืองลา สหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNU) พรรคก้าวหน้าแห่งชาติคะเรนนี (KNPP) พรรครัฐฉานก้าวหน้า/กองทัพรัฐฉานเหนือ (SSPP/SSA) กลุ่ม อส. รัฐฉาน ได้แก่ กลุ่มปางแลงสาย กลุ่มนายาย กลุ่มหัวเมือง กลุ่มเมืองจี

ส่วนพรรคการเมืองที่ร่วมหารือประกอบด้วย พรรคประชาธิปไตยแห่งชาติรัฐฉาน (SNDP) พรรคสันนิบาตแห่งชาติรัฐฉานเพื่อประชาธิปไตย หรือ พรรคหัวเสือ (SNLD) พรรคพัฒนาแห่งชาติไตแดง (TNDP)

ทั้งนี้ พล.ท.เจ้ายอดศึก ประธานสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน กล่าวด้วยว่า การจัดหารือดังกล่าวเพื่อให้กลุ่มชาติพันธุ์แต่ละกลุ่ม เข้าใจสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในแต่ละพื้นที่ รวมทั้งหารือเรื่องการสร้างสันติภาพภายในประเทศ ขณะที่เจ้าจายทู ผู้แทนพรรครัฐฉานก้าวหน้า/กองทัพรัฐฉานเหนือ (SSPP/SSA) กล่าวถึงการลงนามหยุดยิงทั่วประเทศที่เสนอโดยประธานาธิบดีเต็ง เส่ง ว่า จะลงนามต่อเมื่อมีประโยชน์ต่อกลุ่มชาติพันธุ์เท่านั้น และที่ผ่านมากลุ่มชาติพันธุ์ก็เคยลงนามสัญญาปางโหลงไปแล้ว ตั้งแต่ พ.ศ. 2490

ขณะที่ไรมอนด์ ฮทู โฆษกพรรคก้าวหน้าแห่งชาติคะเรนนี (KNPP) กล่าวด้วยว่า เมื่อครั้งสัญญาปางโหลง พ.ศ. 2490 กลุ่มชาติพันธุ์เคยลงชื่อในสัญญา พอรัฐบาลเต็ง เส่ง ขอเราก็ลงชื่อในสัญญาอีก อย่างไรก็ตามกลุ่มชาติพันธุ์ก็ยังได้รับการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมอยู่

ก่อนหน้านี้พม่าหารือกลุ่มชาติพันธุ์ 16 กลุ่ม โดยยังไม่ได้ข้อสรุปเรื่องหยุดยิงทั่วประเทศ

ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติมว่า ขณะที่เมื่อวันที่ 5 ก.พ. คณะทำงานสันติภาพระดับสหภาพ (UPWC) ของรัฐบาลพม่า นำโดยอ่อง มิน ได้หารือกับ คณะประสานงานการหยุดยิงทั่วประเทศ (Nationwide Ceasefire Coordination Team/NCCT) ของกลุ่มชาติพันธุ์ 16 กลุ่ม นำโดย นายหงสา เลขาธิการพรรคมอญใหม่ (NMSP) ที่ จ.เชียงใหม่ ทั้งนี้ยังไม่มีการตกลงว่าทั้ง 16 กลุ่ม จะร่วมลงนามในสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศกับรัฐบาล

โดยตามรายงานของสำนักข่าวมอญ ระบุว่า หลังการประชุมระหว่าง คณะทำงานสันติภาพระดับสหภาพ (UPWC) ของรัฐบาลพม่า และคณะประสานงานการหยุดยิงทั่วประเทศ (NCCT) ของกลุ่มชาติพันธุ์ 16 กลุ่ม ฝ่าย NCCT ได้ยกข้อเสนอของสภาสหพันธรัฐชาติสหภาพ (The United Nationalities Federal Council/UNFC) ให้รัฐบาลพม่าและกลุ่มชาติพันธุ์ลงนามในข้อเสนอ "สหพันธรัฐแห่งสหภาพ" อย่างไรก็ตาม จากการเปิดเผยของ นาย หงสา ระบุว่ารัฐบาลไม่ต้องการลงนามในข้อเสนอดังกล่าว

สำหรับสภาสหพันธรัฐชาติสหภาพ (UNFC) เป็นกลุ่มความร่วมมือทางการเมืองและการทหารมีสมาชิก 12 กลุ่ม ซึ่งมีสมาชิกในกลุ่ม NCCT เข้าร่วมหลายกลุ่ม ในส่วนของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อยู่ในกลุ่ม คณะประสานงานการหยุดยิงทั่วประเทศ (NCCT) ประกอบด้วย  (1) พรรคปลดปล่อยอาระกัน (Arakan Liberation Party) (2) สภาแห่งชาติอาระกัน (Arakan National Council) (3) กองทัพอาระกัน (Arakan Army) (4) พรรคแนวร่วมแห่งชาติชิน (Chin National Front) (5) กองทัพกะเหรี่ยงประชาธิปไตยผู้มีความเมตตา (Democratic Karen Benevolent Army)

(6) พรรคก้าวหน้าแห่งชาติคะเรนนี (Karenni National Progressive Party) (7) สหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (Karen National Union) (8) สภาเพื่อสันติภาพของสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง/กองทัพปลดปล่อยแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNU/KNLA Peace Council) (9) สหภาพประชาธิปไตยละหู่ (Lahu Democratic Union) (10) กองทัพพันธมิตรแห่งชาติประชาธิปไตยพม่า (โกก้าง) (Myanmar National Democratic Alliance Army)

(11) พรรคมอญใหม่ (New Mon State Party) (12) องค์กรปลดปล่อยแห่งชาติปะโอ (Pa-Oh National Liberation Organization) (13) แนวร่วมปลดปล่อยรัฐปะหล่อง (Palaung State Liberation Front) (14) พรรครัฐฉานก้าวหน้า (Shan State Progress Party) (15) องค์กรแห่งชาติว้า (Wa National Organiztion) และ (16) องค์กรแห่งเอกราชคะฉิ่น (Kachin Independence Organization)

จับตาผู้นำชาติพันธุ์ร่วมงานวันสหภาพพม่าที่เนปิดอว์ - จะลงนามสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศหรือไม่

ล่าสุด วันที่ 12 ก.พ. มีการจัดงานฉลองครบรอบปีที่ 68 เนื่องในวันสหภาพพม่า ซึ่งวันดังกล่าวตรงกับวันที่มีการลงนามสัญญาปางโหลงเมื่อ 68 ปีที่แล้ว ทั้งนี้รัฐบาลสาธารณรัฐสหภาพเมียนมา หรือรัฐบาลพม่า โดยประธานาธิบดีเต็ง เส่ง ได้เชิญผู้นำกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ไปร่วมงานรำลึกที่กรุงเนปิดอว์ เมืองหลวงของพม่า ขณะที่ก่อนหน้านี้มีข้อเสนอมาจากคณะทำงานสันติภาพระดับสหภาพ (UPWC) ของรัฐบาล ที่เสนอต่อกลุ่มชาติพันธุ์ให้มีการเจรจาหยุดยิงทั่วประเทศกับกองกำลังกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ในพม่า

ทั้งนี้ตามรายงานของ สำนักข่าว S.H.A.N. รายงานเมื่อวันที่ 10 ก.พ. ระบุว่า เมื่อวันที่ 5 ก.พ. ที่ผ่านมา พล.ท.เจ้ายอดศึก และคณะของสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน/กองทัพรัฐฉาน ได้เจรจากับ อ่อง มิน รัฐมนตรีประจำสำนักประธานาธิบดีพม่า และประธานในคณะทำงานสันติภาพระดับสหภาพ (UPWC) ที่ จ.เชียงใหม่ ในวันเดียวกับที่อ่อง มิน เจรจากับคณะประสานงานของชาติพันธุ์ 16 กลุ่ม หรือ NCCT เช่นกัน ซึ่งอ่อง มิน ได้เชิญ พล.ท.เจ้ายอดศึก ร่วมงานวันสหภาพพม่าที่กรุงเนปิดอว์ ในวันที่ 12 ก.พ. นี้เช่นเดียวกับผู้นำกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ และเสนอให้ พล.ท.เจ้ายอดศึก ลงนามในสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศ โดยระบุว่า "การตัดสินใจของท่านจะช่วยเร่งให้ผู้นำคนอื่นๆ ตัดสินใจ"

พล.ท.เจ้ายอดศึก ผู้นำสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน/กองทัพรัฐฉาน ซึ่งเดินทางไปร่วมงานดังกล่าว ให้สัมภาษณ์สำนักข่าวฉานว่า กรณีที่ในวันสหภาพพม่า ฝ่ายรัฐบาลเสนอให้ลงนามในสัญญาเฉพาะกาล ซึ่งเป็นข้อเสนอเบื้องต้นเกี่ยวข้องกับสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศ และข้อตกลงเพื่อกำหนดกรอบการเจรจาทางการเมืองนั้น พล.ท.เจ้ายอดศึก จะปรึกษากับผู้นำกลุ่มชาติพันธุ์ที่เข้าร่วมงานพิธี ก่อนที่จะตัดสินใจขั้นสุดท้าย

มีรายงานว่า พล.อ.มูตู เซพอ ประธานสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNU) เดินทางมาร่วมงานวันสหภาพพม่าเช่นกัน อย่างไรก็ตามในรายงานของ สำนักข่าวอิระวดี เมื่อวันที่ 9 ก.พ. สัมภาษณ์มาน มาน เลขาธิการร่วมของสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNU) ระบุว่า ยังไม่พร้อมที่จะร่วมลงนามในสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศ

ทั้งนี้มีแนวโน้มว่า ในการลงนามวันสหภาพพม่าวันนี้ (12 ก.พ.) นั้น ฝ่ายรัฐบาลพม่า อาจจะเปลี่ยนเป็นการลงนามเพื่อกำหนดกรอบเจรจาทางการเมือง แทนการลงนามสัญญาหยุดยิงทั่วประเทศ ซึ่งเป็นข้อเสนอที่กลุ่มชาติพันธุ์หลายกลุ่มยังไม่พร้อม