สื่อต่างชาติตั้งประเด็นการจับกุมตัวนักกิจกรรมคนล่าสุดที่เคยช่วยเหลือให้นักกิจกรรมคนอื่นหลบหนีว่าจะเป็นเหยื่ออีกรายของการปราบปรามผู้สนับสนุนการประท้วงในฮ่องกง หรือเป็นเพราะเรื่องในอดีต โดยอ้างข้อหา 'ยุยงให้เกิดความวุ่นวาย' ซึ่งเป็นข้อหาเดิมๆ ที่ทางการจีนมักจะอ้างจับนักกิจกรรมและผู้ต่อต้าน

13 ต.ค. 2557 ทางการจีนได้จับกุมตัวปัญญาชนและนักสิทธิมนุษยชนกัวหยูชาน โดยตั้งข้อหา "ยุยงให้เกิดความวุ่นวาย" โดยมีการตั้งข้อสังเกตจากสื่อต่างประเทศว่าอาจจะเกี่ยวข้องกับการประท้วงเรียกร้องการเลือกตั้งตามหลักสากลในฮ่องกง

ภรรยาของกัวหยูชานเล่าให้สื่อต่างชาติฟังเมื่อวันที่ 12 ต.ค. ว่ากัวหยูชานถูกเจ้าหน้าที่ทางการจีนนำตัวเขาออกจากบ้านในเขตชานเมืองของกรุงปักกิ่งตั้งแต่ช่วงเช้าของวันที่ 9 ต.ต. โดยมีหมายจับ นอกจากนี้ยังยึดเอาคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์ไอโฟน ไอแพด และอุปกรณ์เก็บข้อมูลของเขาไปด้วย

กัวหยูชานเป็นผู้ร่วมก่อตั้งสถาบันเพื่อการเปลี่ยนผ่าน ซึ่งเป็นสถาบันวิจัยประเด็นด้านสังคมและเศรษฐกิจของจีน แต่ถูกทางการจีนขู่สั่งปิดเมื่อปีที่แล้ว (2556) โดยอ้างเรื่องไม่มีการจดทะเบียนองค์กรอย่างถูกต้อง นอกจากนี้กัวหยูชานยังเป็นผู้ที่เคยช่วยเหลือให้เฉินกวงเฉิงนักกิจกรรมตาบอดหลบหนีออกจากการกักขังภายในบ้านของตนเองในปี 2555

แม้จะยังไม่ได้มีการระบุชัดเจนว่าการจับกุมกัวหยูชานมีความเกี่ยวข้องกับการประท้วงในฮ่องกงโดยตรง เนื่องจากเขาไม่เคยแสดงความคิดเห็นต่อการเคลื่อนไหวสนับสนุนประชาธิปไตยของคนในฮ่องกงผ่านสื่อสาธารณะเลย แต่ก็มีการตั้งประเด็นความเป็นไปได้ในเรื่องนี้ เพราะในช่วงต้นเดือนที่ผ่านมาทางการจีนได้จับกุมผู้แสดงการสนับสนุนการประท้วงในฮ่องกงหลายสิบคนรวมถึงกวีชื่อหวังจาง และกวีคนอื่นๆ ที่วางแผนจัดงานอ่านบทกวีเพื่อแสดงการสนับสนุนผู้ประท้วงในฮ่องกง

องค์กรแอมเนสตี้อินเตอร์เนชันแนลระบุว่ามีประชาชนอย่างน้อย 40 คนในกรุงปักกิ่งและอีกหลายสิบคนในที่อื่นๆ ของจีนที่แสดงการสนับสนุนการประท้วงในฮ่องกงอย่างเปิดเผย เช่นการโพสต์ภาพและข้อความในอินเทอร์เน็ตเพื่อแสดงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกับชาวฮ่องกงรวมถึงวางแผนเดินทางไปเข้าร่วมการชุมนุมที่ฮ่องกง

เดอะการ์เดียนระบุว่ามีชาวจีนหลายคนถูกจับกุมจากการตกเป็นผู้ต้องสงสัยในข้อหายุยงให้เกิดความวุ่นวายซึ่งเป็นข้อหาที่มีความคลุมเครือมากและนักวิจารณ์มองว่าเป็นข้อหาที่ถูกอ้างนำมาใช้ในการปราบปรามผู้ต่อต้านรัฐบาล นักกิจกรรม และผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอย่างเปิดเผย เนื่องจากทางการจีนพยายามหลีกเลี่ยงการดำเนินคดีด้วยข้อหาอื่นที่เสี่ยงต่อการถูกประณามจากนานาชาติมากกว่า

ทางด้านสำนักข่าววอลล์สตรีทเจอนัลระบุว่าพรรคคอมมิวนิสต์จีนกำลังจะมีการประชุมประจำปีในช่วงปลายเดือนที่จะถึงนี้ และช่วงก่อนหน้าการประชุมพวกเขาก็มักจะกวาดล้างนักกิจกรรมอย่างกัวหยูชาน สื่อทางการจีนและนักวิชาการด้านกฎหมายเปิดเผยว่าการประชุมคณะกรรมการกลางของจีนในปีนี้จะเน้นเรื่องการปฏิรูประบบกฎหมายโดยเฉพาะระบบศาล

หูเจีย เพื่อนของกัวหยูชาน ซึ่งเป็นนักกิจกรรมเช่นเดียวกันกล่าวว่ากัวน่าจะถูกจับจากเรื่องในอดีตมากกว่าเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น โดยหลังจากที่ช่วยเหลือให้เฉินกวงเฉิงหลบหนีแล้วตั้งแต่นั้นมากัวหยูชานก็พยายามไม่ทำตัวเด่นและลดการติดต่อกับสถานทูตต่างชาติที่เขาเคยทำเรื่องหลบหนีให้กับเฉินกวงเฉิง

เรียบเรียงจาก

Chinese activist Guo Yushan detained on criminal charge, BBC, 12-10-2014
http://www.theguardian.com/world/2014/oct/12/chinese-rights-activist-guo-yushan-detained

China Detains Legal Activist Guo Yushan, Wall Street Journal, 12-10-2014
http://online.wsj.com/articles/china-detains-legal-activist-guo-yushan-1413099783