จากการประกาศผลรางวัลพูลิตเซอร์ซึ่งเป็นรางวัลมอบให้กับงานข่าว สำนักข่าวเดอะการ์เดียน และวอชิงตันโพสต์ ได้รับรางวัลสาขาบริการสาธารณะจากเรื่องโครงการสอดแนม โดยเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ผู้เปิดโปงโครงการบอกว่ารางวัลนี้เป็นการปกป้องสิทธิของสาธารณชน

16 เม.ย. 2557 สำนักข่าวเดอะการ์เดียน และวอชิงตันโพสต์ ได้รับรางวัลพูลิตเซอร์ สาขาบริการสาธารณะ (Public Service) จากรายงานข่าวเกี่ยวกับโครงการสอดแนมของสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ (NSA) ซึ่งอาศัยข้อมูลจากเอกสารลับที่นำออกมาเปิดโปงโดยเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน

ในรัฐนิวยอร์ก เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมามีการประกาศรางวัลพูลิตเซอร์ซึ่งเป็นรางวัลของมหาวิทยาลัยโคลัมเบียในสหรัฐฯ ที่มอบให้แก่คนทำงานด้านข่าว โดยผลรางวัลด้านบริการสาธารณะประจำปี 2557 ตกเป็นของสองสำนักข่าวที่รายงานเรื่องการเปิดโปงโครงการสอดแนมครั้งใหญ่มาเป็นเวลา 10 เดือนแล้ว

คณะกรรมการพูลิตเซอร์กล่าวยกย่องว่าการเปิดเผยเรื่องราวโครงการสอดแนมของสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ ช่วยทำให้เกิดการถกเถียงเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลกับประชาชนในเรื่องความมั่นคงและสิทธิความเป็นส่วนตัว

ผู้รับผิดชอบการรายงานข่าวประเด็นดังกล่าวในเดอะการ์เดียน นำโดยนักข่าวชื่อเกลน กรีนวัลด์ อีเวน แมคอาสกิล และผู้สร้างภาพยนตร์ ลอว์รา พอยทราส ส่วนในวอชังตันโพสต์เป็นหน้าที่ของบาร์ตัน เกลมัน ผู้ที่ทำงานร่วมกับพอยทราสด้วย ซึ่งก่อนหน้านี้ผู้ทำงานสื่อทั้ง 4 คนก็ได้รับรางวัลจอร์จ โปลค์ จากรายงานข่าวเรื่องประเด็นเรื่องโครงการสอดแนมเช่นกัน

เรื่องราวการสอดแนมที่เคยถูกนำเสนอยกตัวอย่างเช่น โครงการ 'ปริซึม' ที่หน่วยงานความมั่นคงสหรัฐ และอังกฤษพยายามเจาะ 'ประตูหลัง' เพื่อเข้าถึงระบบข้อมูลของบรรษัทยักษ์ใหญ่เช่นกูเกิลและเฟซบุ๊ก โครงการเหวี่ยงแหเก็บข้อมูลการใช้โทรศัพท์ของชาวอเมริกันทีละเป็นจำนวนมากรวมถึงพลเมืองที่ไม่ตกเป็นผู้ต้องสงสัยใดๆ และการสอดแนมการใช้โทรศัพท์ของผู้นำโลก 35 คน

อลัน รุสบริดเจอร์ หัวหน้าบรรณาธิการเดอะการ์เดียน กล่าวถึงรางวัลว่าไม่เพียงแค่สำนักข่าวเท่านั้นที่ควรได้รับเกียรติในครั้งนี้ แต่ควรยกย่องเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ผู้ที่เอาตัวเองเข้าเสี่ยงเพื่อช่วยเหลือสาธารณชนด้วย

ด้านเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ออกแถลงการณ์กล่าวถึงการตัดสินใจให้รางวัลของคณะกรรมการพูลิตเซอร์ว่า เขายินดีที่ทางคณะกรรมการรับรู้ถึงความพยายามของผู้ที่มีส่วนร่วมในการรายงานข่าวประเด็นนี้

"การตัดสินรางวัลในวันนี้เหมือนเป็นการปกป้องสิทธิของทุกคนที่เชื่อว่าสาธารณชนมีบทบาทต่อรัฐบาล พวกเราต้องชื่นชมความกล้าหาญของนักข่าวและเพื่อนร่วมงานที่ทำงานภายใต้การถูกข่มขู่ รวมถึงการสั่งให้ทำลายวัตถุดิบข่าว การใช้กฎหมายการก่อการร้ายอย่างไม่เหมาะสม และวิธีการอื่นๆ ที่นำมาใช้เพื่อพยายามกดดันพวกเขาให้หยุดรายงานในสิ่งที่ตอนนี้ทั่วโลกมองว่าเป็นเรื่องสำคัญสำหรับสาธารณชน" เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดนกล่าวในแถลงการณ์

"การตัดสินในครั้งนี้ย้ำเตือนเราว่าสิ่งที่จิตสำนึกของคนๆ เดียวไม่อาจเปลี่ยนแปลง แต่สื่อเสรีสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ความพยายามของผมจะไร้ความหมายถ้าปราศจากความใส่ใจ ความจริงจัง และความสามารถของหนังสือพิมพ์เหล่านี้ แล้วผมก็ขอแสดงความขอบคุณและความนับถือพวกเขาจากการบริการสังคมที่พิเศษ งานของพวกเขาทำให้เรามีอนาคตที่ดีขึ้น และมีประชาธิปไตยที่เชื่อถือได้" สโนว์เดนกล่าวในแถลงการณ์

เรียบเรียงจาก

Guardian and Washington Post win Pulitzer prize for NSA revelations, The Guardian, 14-04-2014
http://www.theguardian.com/media/2014/apr/14/guardian-washington-post-pulitzer-nsa-revelations

Edward Snowden on Pulitzer winners: 'Their work has given us a better future', The Guardian, 14-04-2014
http://www.theguardian.com/world/2014/apr/14/edward-snowden-pulitzer-statement-prize-guardian-washington-post