“เคอร์ฟิว' ไร้ผล คำยืนยันจากพื้นที่ แนะเดินหน้ากระบวนการสันติภาพ

ตลาดนัดกลางคืนกระทบ? - ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้มีตลาดนัดกลางคืนหลายแห่งโดยเฉพาะในเขตชุมชนเมือง อย่างตลาดนัดเปิดท้ายในเขตเทศบาลเมืองปัตตานีในภาพนี้ หากมีการประกาศเคอร์ฟิวในพื้นที่อาจส่งผลกระทบต่อการทำมาหากินรวมทั้งทำให้ชาวบ้านจากที่ต่างๆไม่สามารถออกมาจับจ่ายซื้อสินค้าได้

ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ตั้งแต่ต้นเดือนกุมภาพันธ์ 2556 จนถึงขณะนี้ วันที่ 11กุมภาพันธ์ 2556 เป็นช่วงหนึ่งที่มีเหตุรุนแรงครั้งใหญ่ๆ เกิดขึ้นถี่มากๆ ครั้งหนึ่ง เริ่มจากเหตุคนร้ายกราดยิงครูชาวนาจากจังหวัดสุพรรณบุรี และสิงห์บุรี ในพื้นที่อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2556 ที่มีผู้เสียชีวิต 2 คน บาดเจ็บ 11 คน

ตามมาด้วย เหตุยิงถล่มรถกระบะที่มีนายพิศาล อาแว นายอำเภอมายอ จังหวัดปัตตานีนั่งมาด้วย และและเหตุยิงพ่อค้ารับซื้อผลไม้เสียชีวิต 4 ราย ที่อำเภอกรงปินัง จังหวัดยะลา เมื่อกลางดึกของวันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2556

ทั้ง 3 เหตุการณ์ดังกล่าว ทำให้ฝ่ายการเมืองไม่อาจอยู่นิ่งได้ โดยคิดถึงเรื่องการประกาศเคอร์ฟิว หรือการห้ามประชาชนออกนอกเคหะสถานในยามค่ำคืน ซึ่งเป็นข้อเสนอของ ร.ต.อ.เฉลิม อยู่บำรุง รองนายกรัฐมนตรีด้านความมั่นคง

กระทั่งล่าสุดเช้าวันที่ 10 กุมภาพันธุ์ 2556 เกิดเหตุลอบวางระเบิดทหารเสียชีวิต 5 นายในอำเภอรามัน จังหวัดยะลา และอีกหลายเหตุการณ์ตามมาในวันและคืนเดียวกัน เสมือนยิ่งเป็นตัวเร่งให้รัฐบาลต้องการใช้มาตรการนี้ในพื้นที่เร็วขึ้น

ทว่าฝ่ายทหารเอง ซึ่งเป็นกำลังหลักที่รับผิดชอบการแก้ปัญหาในพื้นที่เห็นว่า อย่างพล.ท.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ แม่ทัพภาคที่ 4 ยืนยันว่า ยังสามารถควบคุมสถานการณ์ได้อยู่ ขณะที่ พล.ท ภราดร  พัฒนาถาบุตร เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ ระบุว่า จะมีการหารือว่าควรประกาศเคอร์ฟิวอีกครั้งเพื่อหาข้อสรุปในวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2556 โดย น.ส. ยิ่งลักษณ์ นายกรัฐมนตรี มอบหมายให้ตนรวบรวมความคิดเห็นของประชาชนในพื้นที่ก่อน

ในขณะที่มุมองจากพื้นที่ ส่วนใหญ่เห็นว่า การประกาศเคอร์ฟิวในพื้นที่อันตรายใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้อาจไม่ได้ผลต่อการแก้ปัญหาอย่างผศ.ดร.ศรีสมภพ จิตภิรมย์ศรี ผู้อำนวยการศูนย์เฝ้าระวังสถานการณ์ภาคใต้ (DSW) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี 

ผศ.ดร.ศรีสมภพ กล่าวว่า การแก้ปัญหาความไม่สงบภาคใต้มีหัวใจสำคัญอยู่ที่งานการเมืองและการต่อสู้ทางความคิด งานยุทธการทางการทหารแม้จะสำคัญ แต่ต้องรองรับงานการเมืองหรืองานมวลชน

“จากประสบการณ์  9 ปีที่ผ่านมา แม้แต่ฝ่ายทหารเองก็ได้สรุปบทเรียนว่าการจัดการความไม่สงบที่มีประสิทธิผลกว่าคือการใช้งานการเมืองไปสลายงานการทหารและการเมืองของฝ่ายขบวนการ โดยเฉพาะการหยุดยั้งการจัดตั้งและปลุกระดมมวลชนเพื่อสร้างความชอบธรรมของฝ่ายตรงข้าม”

ผศ.ดร.ศรีสมภพ กล่าวต่อว่า การลดความรุนแรงที่บางพื้นที่ซึ่งเคยมีการประกาศเคอร์ฟิวในอดีต เช่น ในพื้นที่อำเภอบันนังสตาหรืออำเภอยะหา จังหวัดยะลานั้น อยู่ที่การปฏิบัติการด้านอื่นๆ ของฝ่ายทหารและเจ้าหน้าที่ในการหยุดยั้งการปฏิบัติการของฝ่ายตรงกันข้ามมากกว่า

“มาตรการเคอร์ฟิวมีส่วนน้อยมากในการลดปัญหา แต่กลับจะไปเร่งปัญหาความไม่พอใจของประชาชนที่ต้องเดือดร้อนจากการไปละหมาดหรือขนส่งสินค้าเกษตรตอนกลางคืน จนในที่สุดทำให้ต้องยกเลิกเคอร์ฟิวไปในเวลาต่อมา”

ผศ.ดร.ศรีสมภพ กล่าวว่า นอกจากนี้ คนโดยทั่วไปในเขตพื้นที่สีแดงก็รู้ตัวเอง พวกเขามักจะไม่ออกไปไหนไกลๆ ตอนกลางคืนอยู่แล้ว เว้นแต่ที่ไม่ระวังตัวจริงๆ หรือประมาทว่าไม่มีอะไรเกิดขึ้น ซึ่งถือเป็นบทเรียนที่ต้องระมัดระวังตัวกันให้มากขึ้น

ผศ.ดร.ศรีสมภพ กล่าวต่อไปว่า เหตุผลอีกด้านหนึ่งก็คือสถิติการเกิดเหตุที่ผ่านมา ร้อยละ70-80 มักจะเกิดตอนกลางวัน โดยเฉพาะตอนเช้าและตอนเย็น การประกาศเคอร์ฟิวจึงไม่เป็นการแก้ปัญหาตรงจุด หากทางการประกาศเคอร์ฟิวก็จะทำให้ฝ่ายที่ก่อเหตุความไม่สงบก็น่าจะได้เปรียบทางการเมืองมากขึ้นไปอีก เพราะจะส่งผลให้ชาวบ้านเดือดร้อน ในขณะที่รัฐก็จะเสียความชอบธรรมลงไปอีก ภาพลักษณ์กับต่างประเทศก็จะเลวร้ายลงไปยิ่งขึ้น เพราะคำว่า “เคอร์ฟิว” ซึ่งถือเป็นเรื่องใหญ่มากสำหรับข่าวต่างประเทศ

 “หากพิจารณาดูแล้วการตัดสินใจประกาศเคอร์ฟิวครั้งนี้จึงน่าจะมีผลเสียมากกว่าผลได้อย่างมากมาย รัฐบาลควรคิดให้ดีก่อนตัดสินใจในเรื่องนี้” ผู้อำนวยการศูนย์เฝ้าระวังสถานการณ์ภาคใต้กล่าวทิ้งท้าย

ส่วนนายประสิทธิ์ เมฆสุวรรณ ประธานสภาประชาสังคมชายแดนใต้ แสดงความในทางที่สอดคล้องกันว่า การประกาศเคอร์ฟิวจะไม่มีผลอะไรต่อการก่อเหตุของกลุ่มก่อความไม่สงบเลย เนื่องจากมาตรการทำนองนี้ได้เคยลองทำมาแล้ว เช่น ระบบเซฟตี้โซน การตั้งด่านตรวจบนท้องถนน แม้แต่การตั้งด่านลอย

“บางช่วงเวลาก็เคยประกาศเคอร์ฟิวมาแล้วในอดีต  วันนี้เป็นอย่างไร ได้ผลหรือไม่ก็เห็นๆ กันอยู่ เกือบหนึ่งทศวรรษเข้าไปแล้ว เหตุรุนแรงก็ยังคงเกิดได้ทุกวัน”

นายประสิทธิ์ เสนอว่า น่าจะเปลี่ยนวิธีคิดจากการต่อสู้กันทางยุทธวิธีในสนามรบ มาเป็นการร่วมผลักดันกระบวนการสันติภาพให้ก้าวหน้ามากกว่า เพราะเป็นแนวทางที่ยอมรับกันได้ทั้งในระดับประเทศและระดับสากล

ด้านนายอัฮหมัดสมบูรณ์ บัวหลวง  ผู้อำนวยการโครงการหลักสูตรเสริมสังคมสันติสุขจังหวัดชายภาคใต้ สถาบันพระปกเกล้า กล่าวว่า การใช้กฎหมายพิเศษที่พร่ำเพรื่อ ไม่ถือเป็นหลักประกันใดๆ เลยที่จะแก้ปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ โอกาสที่รัฐจะเพลี่ยงพล้ำใช้อำนาจเกินขอบเขตจะมีมากกว่า ซึ่งจะนำไปสู่การทำลายสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน และท้ายสุดจะเป็นเครื่องมือในการกระพือข่าวความรุนแรงในหมู่ประชาชน ให้ต่อต้านอำนาจรัฐมากขึ้น

“รัฐต้องเร่งการหากระบวนการสันติภาพในแนวทางสันติวิธีโดยฉับพลัน ขณะเดียวกันต้องเปิดแนวทางให้เจ้าหน้าที่ตำรวจ ฝ่ายปกครอง และภาคประชาสังคม ตรวจสอบ สืบสวนเกี่ยวกับเหตุรุนแรงที่เกิดถี่ขึ้นในขณะนี้ให้เป็นที่ประจักษ์โดยเร็ว ต้องสร้างความเข้าใจในแก่ประชาชนในทุกมิติของรัฐ โดยทำงานร่วมกับภาคประชาสังคม” นายอัฮหมัดสมบูรณ์

ส่วนในมุมมองของชาวบ้าน อย่างนางฮาสนะห์ แวมะลี เจ้าของร้านขายรองเท้ามือสอง ในตัวเมืองปัตตานี ระบุว่า ไม่เห็นด้วยแน่นอนถ้ารัฐบาลจะประกาศเคอร์ฟิวในพื้นที่ เพราะตนตระเวนขายของจามตลาดนัดหลายแห่งในพื้นที่ด้วย ซึ่งบางแห่งเป็นตลาดนัดกลางคืน

“แต่ถ้าต้องการประกาศเคอร์ฟิวจริงๆ ก็อยากให้ประกาศในช่วงเวลาหลังจากสี่ทุ่มจนถึงตีห้าเท่านั้น เนื่องจากตนเปิกร้านขายของในย่านถนนสายหน้ามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีด้วย ซึ่งจะมีนักศึกษาหรือประชาชนพลุกพล่านในช่วงเวลาเย็นจนถึงประมาณสี่ทุ่ม”

นางฮาสนะห์ ระบุด้วยว่า พ่อค้าแม่ค้าเป็นกลุ่มหนึ่งที่ได้รับผลกระทบมาก ทำให้ต้องปรับตัวกับสถานการณ์ตลอด เพราะสินค้าจะขายดีหรือไม่ ขึ้นอยู่กับจังหวะเวลาและสถานการณ์ เช่น กรณีมีข่าวข่มขู่ไม่ให้ขายของในวันศุกร์ ตนก็จะไม่เปิดร้านในวันศุกร์ เมื่อสถานการณ์ดีขึ้น ก็จะแง้มดูร้านข้างๆ ก่อนว่าเปิดไหม ถ้าเปิดตนก็จะเปิดร้านด้วย

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท