รำลึก 5 ปี การจากไปของ ‘มด’ วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์ พร้อมยืนหยัดการต่อสู้ของคนจนเส้นทางของขบวนการภาคประชาชน

“ฉันภาวนาให้พ่อแม่พี่น้องของฉัน หลานของฉัน เป็นเช่นหิ่งห้อยเรือนแสง ร่วมกันบนหนทางธรรม ฉันจะร่วมกับหิ่งห้อยนับล้านๆ ทอแสงสร้างขวัญขึ้นแทนหมู่ดาว”

นี้คือเนื้อในความเป็นตัวตนของ ‘พี่มด’ วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์ นับแต่เข้ามาร่วมกับขบวนการหิ่งห้อยซึ่งเป็นชาวประมงพื้นบ้านอีสานคัดค้านการสร้างเขื่อนปากมูน

‘พี่มด’ เป็นหญิงอีกผู้หนึ่ง ที่ผู้เขียนน้อมจิตคารวะ ด้วยความเป็นหญิงกล้าแกร่ง เป็นทั้งผู้ให้ความรัก หวัง และกำลังใจในการต่อสู้เพื่อสิทธิ เสรีภาพ เป็นคนจริงที่ยิ่งใหญ่กลางใจคน เป็นดั่งดาวเดือนตะวันอันเจิดจ้า เพราะที่ใดมีทุกข์ ที่นั่น พี่มดมักปรากฏกายเข้าร่วมเรียกร้องต่อสู้ ให้ได้มาซึ่งความเป็นธรรมโดยเสมอ

สมัยเรียนที่โรงเรียนสตรีมหาพฤฒาราม พี่มดได้ร่วมเดินขบวนเรียกร้องประชาธิปไตยเมื่อ 14 ต.ค. 2516 กระทั่ง 6 ต.ค.2519 ขณะเรียนอยู่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้เกิดเหตุการณ์ฆ่าหมู่นักศึกษาประชาชนที่ต้องการประชาธิปไตย กลับถูกเหล่าอำมาตย์ พวกอำนาจเก่าที่กลัวสูญเสียอำนาจ สร้างภาพ ปลุกปั่นด้วยความชำนาญตามความถนัดของพวกอันธพาล เป็นเหตุให้เกิดการนองเลือดกลางสนามหลวง หลายพันชีวิตจำต้องหลบหนีเข้าป่า ไปเรียนรู้ยุทธวิธีการต่อสู้กับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย หนึ่งในนั้นก็รวมพี่มดอยู่ด้วย

ล่วงมาถึงปี 2532 พี่มดเริ่มเข้ามาทำงานภาคประชาชนในโครงการฟื้นฟูชีวิตและธรรมชาติ ทำงานในด้านเชิงวิชาการ ร่วมคัดค้านเขื่อน และโครงการพัฒนาต่างๆ ของภาครัฐที่ภาคประชาชนถูกผลกระทบทั้งในเรื่องทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้ ที่ดิน และมามีบทบาทเป็นที่ปรึกษาสมัชชาคนจน ในกรณีเขื่อนปากมูน ที่อุบลราชธานี

“แล้วคิดว่า จะช่วยอะไรได้บ้าง” นั่นคือคำถามที่ย้อนกลับมาสู่ผู้เขียนที่ถามว่า “พี่มด มีอะไรให้ผมช่วยได้บ้างครับ” เป็นครั้งแรกที่ผู้เขียนได้พูดคุยเหมือนถูกต้องมนต์ขลัง

จากนั้นผู้เขียนก็รับอาสาฯ เป็นหน่วยปฐมพยาบาลกลางฝูงชน ที่ช่วงนั้นพี่มดเป็นที่ปรึกษาในการนำผู้ได้รับผลกระทบจากทั่วประเทศหลายหมื่นยันเรือนแสนคน มาปิดล้อมทำเนียบรัฐบาลนานกว่า 3 เดือน เพื่อให้รัฐบาลเข้าร่วมแก้ไขปัญหาผลกระทบที่ภาคประชาชนได้รับความเดือดร้อน กระทั่งชวลิต ยงใจยุทธ และบรรหาร ศิลปอาชา จำต้องยอมลุกจากเก้าอี้นายกรัฐมนตรี ลงมารับฟังปัญหาถึงใจกลางกลุ่มผู้ชุมนุม

กว่า 30 ปี ในการทำงานเคียงข้างประชาชนผู้ทุกข์ยาก แม้พี่มดจะถือกำเนิดมาในชนชั้นกลาง แต่ด้วยการคลุกคลีชีวิตร่วมกับชาวบ้านในชนชั้นล่าง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเชื้อสายลาวแถบภาคอีสาน เกิดความกลมกลืนจนเรียกได้ว่าพี่มด ถือเป็นลูกสาวคนจน เป็นลูกหลานชาวนา ชาวไร่ ชาวประมง ได้ด้วยหัวใจบริสุทธิ์จนถึงที่สุด แม้จะพูดลาว หรือภาษาท้องถิ่นไม่ได้ แต่ก็สามารถดำรงวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรมเหล่านั้นได้ด้วยความจริงใจ

“ฉันคือหิ่งห้อย ฉันจะเรืองแสงในยามที่ทุกสิ่งมืดมิด ฉันจะบินว่อนฉวัดเฉวียน เฝ้ามองความเป็นไปของสรรพสิ่ง... อย่างสงบ”

อาจมีชนชั้นสูง และผู้มีอำนาจบางส่วนที่หวงแหนผลประโยชน์ส่วนตน ต่างแอบเบิกบานใจ ขณะเดียวกันประชาชนผู้ยากไร้ ที่ได้รับผลกระทบจากโครงการพัฒนาต่างๆ ของภาครัฐ พวกเขาเหล่านั้นต่างแอบร้องไห้ด้วยความรักอาลัย ขณะทราบข่าวว่าหิ่งห้อยน้อยตัวนี้หมดแรงโบยบินไปด้วยโรคมะเร็งร้ายในเต้านม เมื่อวันที่ 6 ธ.ค.2550

แม้การจากไปในโลกนี้ด้วยความสงบ แต่ด้วยคุณงามความดีที่ยืนหยัดเคียงข้างประชาชนมาโดยตลอด ภาคประชาชนจึงได้ร่วมกันจัดงานรำลึก 5 ปี การจากไปของพี่มด ในงานเวทีสาธารณะ 23 ปี การต่อสู่ของคนปากมูน กับเส้นทางการต่อสู้ของขบวนการภาคประชาชน ณ ศูนย์ภูมิปัญญาไทบ้านปากมูน อ.พิบูลมังสาหาร จ.อุบลฯ วันที่ 14 – 15 ธ.ค. 55 ที่ผ่านมา

“ฉัน... จะเฝ้ามองความเป็นไปของสรรพสิ่ง อย่างสงบ”

ผู้เขียนเชื่อมั่นเสมอว่า เมื่อคนที่เรารักจากไปแล้ว เขาจะกลายไปเป็นดวงดาวที่อยู่บนฟากฟ้า เป็นวิญญาณที่คอยเฝ้าดูด้วยความชื่นชม เพื่อคนรุ่นหลังคนที่จะอยู่และต่อสู้ต่อไป พักผ่อนให้สบายเถอะครับพี่มด ภารกิจที่ยิ่งใหญ่ยังคงอยู่ แม้เวลาจะยังยาวนาน แม้พี่น้องที่จะร่วงโรย จะถูกลอบฆ่า ดังเช่นที่สุราษฎร์กรณีแกนนำหญิง 2 คนถูกกลุ่มผู้มีอิทธิพลในพื้นที่ลอบยิงตายด้วยอาวุธปืนเอ็ม 16

แม้เลือดจะรดรินหลั่งไหล ทว่าพี่น้องเราจะรวมความเป็นเอกภาพ ร่วมกันต่อสู่เพื่อความถูกต้อง เป็นธรรมต่อไป เริ่มปีใหม่นี้ นับจากนี้ จะร่วมร้อยดวงใจสานฝันหิ่งห้อยน้อย จะหอบความเบิกบานมาให้กับประชาชน ให้พี่น้องทุกคนมีชัยตลอดไป สวัสดีปีใหม่ 2556

เชื่อมั่น + ศรัทธา