จากการที่ชาวบ้านผู้ที่คาดว่าจะได้รับผลกระทบจากโครงการก่อสร้างเขื่อนหัวนา ในนามกลุ่มองค์กรเครือข่ายชาวบ้านสมัชชาคนจนเขื่อนหัวนา ได้ทราบเรื่องจากนักข่าวภายในจังหวัดศรีเกษ ว่าจะมีการก่อสร้างผนังกั้นน้ำ (DIKE) บริเวณพื้นที่เขื่อนหัวนาจำนวนกว่า ๒๑ จุด และบริเวณเขื่อนราษีไศลอีกหลายจุด ซึ่งเป็นเงินงบประมาณกว่า ๑,๓๙๑ ล้านบาท (ตามเอกสารของสำนักงานจังหวัดศรีสะเกษ) ซึ่งพวกเราเชื่อว่าเป็นโครงการที่ถูกนำเสนอโดยโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษามูลล่าง โดยกรมชลประทาน อย่างแน่นอน ขณะนี้กรมชลประทานได้มีการจัดจ้างบริษัทในการก่อสร้างทำนบดินกั้นลำน้ำมูล วงเงิน ๗๘ ล้านบาท โดยที่กรมชลประทานไม่ได้มีการแจ้งข้อมูลข่าวสารให้กับทางกลุ่มองค์กรเครือข่ายชาวบ้านสมัชชาคนจนเขื่อนหัวนาได้รับทราบเรื่องมาก่อน ทั้งที่มีช่องทางการสื่อสารมีอยู่มากมาย ซึ่งหากจะนับระยะเวลาการออกมาเคลื่อนไหวในการเรียกร้องให้มีการแก้ไขปัญหากรณีเขื่อนหัวนาให้แล้วเสร็จก่อนจะมีการปิดประตูเขื่อน เป็นเวลานานกว่า ๑๔ ปีมาแล้ว

 

วันนี้เราเริ่มมีความเชื่อที่ว่ากรมชลประทานไม่ได้ให้ความสำคัญต่อการแก้ไขปัญหาด้านต่างๆ ร่วมกันอย่างแท้จริง เพราะวันนี้การก่อสร้างผนังกั้นน้ำบริเวณเขื่อนหัวนาที่เราได้พูดคุยเจรจากับกรมชลประทานและรัฐบาลมาตลอด ว่าจะไม่มีการสร้างผนังกั้นน้ำอย่างแน่นอน เพื่อไม่ให้เกิดปัญหานานอกอ่างเหมือนกรณีเขื่อนราษีไศลที่กำลังประสบปัญหาและแก้ไขไม่แล้วเสร็จมาจนถึงปัจจุบันนี้

 

การดำเนินการเพื่อให้เกิดการแก้ไขปัญหาของกรมชลประทานที่ผ่านมากล่าวอ้างเสมอว่าไม่มีงบประมาณ ต้องรอให้มีงบประมาณก่อน แต่กรณีการถมลำน้ำมูนเดิมที่ใช้งบประมาณมากกว่า ๗๘ ล้านบาท กรมชลประทานกลับมีงบประมาณในการก่อสร้างโดยไม่ต้องรอ และแผนการก่อสร้างผนังกั้นน้ำกรมชลประทานกลับมีช่องทางผันงบประมาณมาก่อสร้าง โดยการนำเสนอให้ที่ประชุม ครม.สัญจร อนุมัติงบประมาณ วันที่ ๓๐ ก.ค.๕๕ ที่ จ.สุรินทร์ ต่อจากนี้ไปเราจะสามารถเชื่อถือหน่วยงานกรมชลประทาน ซึ่งนำการบริหารกระทรวง โดย ท่านธีระ วงศ์สมุทร ได้มากน้อยเพียงใด ?

 

ปัจจุบัน การแก้ปัญหาเรื่องจ่ายค่าชดเชย และปัญหาอื่นให้ราษฎร ผู้ที่คาดว่าจะเดือนร้อนน้ำท่วมที่ดินทำกินจากการสร้างเขื่อนหัวนา ยังไม่มีความคืบหน้า และยังไม่มีการจ่ายค่าชดเชย ถ้าหากมีการก่อสร้างผนังกั้นน้ำ (DIKE) ก็จะทำให้เกิดปัญหา “นานอกอ่าง” เหมือนกับเขื่อนราษีไศล ซึ่งจะนำไปสู่ความขัดแย้งทะเลาะเบาะแว้งกันไม่สิ้นสุด และทำให้สิ้นเปลืองงบประมาณในการแก้ไขปัญหามากกว่างบประมาณในการก่อสร้าง นับว่าไม่คุ้มทุนในการก่อสร้าง ซึ่งเงินงบประมาณเหล่านั้นก็มาจากเงินภาษีของพวกเราด้วยเช่นกัน

 

จากผลการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคมกรณีเขื่อนหัวนา ที่ผ่านความเห็นชอบของ คณะรัฐมนตรี วันที่ ๒๗ เมษายน ๒๕๕๓ ชี้ชัดว่าโครงการเขื่อนหัวนามีผลกระทบต่อชุมชนท้องถิ่นและราษฎรในพื้นที่จริง พื้นที่กว่า ๑๓,๒๐๐ ไร่ จะถูกน้ำท่วมถาวร พื้นที่กว่า ๓๗,๙๐๐ไร่ จะมีน้ำท่วมนานมากขึ้นเป็นระยะเวลา ๑-๓ เดือน เป็นต้น

 

พวกเราในนามกลุ่มองค์กรเครือข่ายชาวบ้านสมัชชาคนจนเขื่อนหัวนา ถือว่าเหตุการณ์นำเสนอโครงการก่อสร้างผนังกั้นน้ำ (DIKE) ในครั้งนี้ พวกเรากำลังถูกละเมิดสิทธิในการรับรู้ข้อมูลข่าวสารจากหน่วยงานราชการ และสิทธิในการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจทุกขั้นตอนอีกครั้ง ทั้งที่เรื่องดังกล่าวมีผลกระทบต่อพวกเราโดยตรง และมีความสำคัญต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของพวกเรา วันนี้ปัญหาผลกระทบจากการสร้างเขื่อนหัวนาทำให้พวกเรานอนไม่หลับ เกิดความวิตกกังวลเป็นอย่างมาก สุขภาพจิตไม่ปรกติ พวกเรามีวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่ไม่ปกติสุขเรื่อยมา เราต้องเสียเวลา เสียทรัพย์สินส่วนตัว เพื่อออกมาเคลื่อนไหวเรียกร้องให้รัฐบาลแก้ไขปัญหาที่เรา “ไม่ได้เป็นคนสร้าง” มานานกว่า ๑๔ ปี หากหน่วยงานภาครัฐมีหน้าที่บำบัดทุกข์ บำรุงสุขของประชาชน รัฐบาลและหน่วยงานราชการที่ดูแลรับผิดชอบเรื่องนี้ควรที่จะให้ความสำคัญในความเดือดร้อนของพวกเราให้มากกว่านี้

 

ดังนั้นเราจึงคัดค้านการก่อสร้างผนังกั้นน้ำ (DIKE) บริเวณเขื่อนหัวนาทั้งหมด ทุกพื้นที่ ทุกอำเภอ ทุกตำบล และขอให้ยุติการดำเนินการนำเสนอต่อที่ประชุม ครม. สัญจร วันที่ ๓๐ ก.ค.๕๕ นี้ จนกว่าจะมีการเริ่มต้นแก้ไขปัญหาให้ราษฎรผู้เดือนร้อนทุกคน ทุกกลุ่ม ให้แล้วเสร็จอย่างเป็นรูปธรรม และจะต้องมีการศึกษาผลกระทบร่วมกันกับภาคประชาชนเสียก่อน เพื่อแสดงความจริงใจต่อการแก้ไขปัญหาร่วมกันอย่างแท้จริง