จารุวัฒน์ เกยูรวรรณ

โครงการรณรงค์เพื่อแรงงานไทย

ทำไมต้องจดทะเบียนแรงงานข้ามชาติ? คำถามนี้ต้องการสร้างประเด็นถกเถียงในสังคมและผู้รักความเป็นธรรมทุกท่าน เพราะว่าปัญหาสำคัญของแรงงานข้ามชาติที่เดินทางเข้ามาทำงานในประเทศไทยมากที่สุด คือ แรงงานข้ามชาติอยู่ในสถานะที่ผิดกฎหมายไทย ซึ่งนำไปสู่การถูกนายจ้าง เจ้าหน้าที่รัฐบางส่วน และนายหน้าค้าแรงงาน กดขี่ขูดรีดเอารัดเอาเปรียบอย่างหนัก และก็มีคำถามต่อว่าแล้วทำไมแรงงานข้ามชาติในไทยถึงต้องเข้ามาทำงานอย่างผิดกฎหมาย บางคนอาจจะอธิบายว่าเป็นเพราะปัญหาทางการเมืองและปัญหาความยากจนในประเทศเพื่อนบ้านเป็นแรงผลักดันที่สำคัญ

แต่แท้จริงแล้วปัญหาแรงผลักดันตอบคำถามได้เพียงครึ่งเดียว เพราะแรงผลักดันไม่ได้เป็นหลักประกันว่าแรงงานที่เดินทางออกจากประเทศบ้านเกิดจะเลือกเดินทางมาประเทศไทย ถ้าประเทศไทยไม่มีงานให้ทำ การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างต่อเนื่องเป็นเหตุผลสำคัญ เพราะว่ามันได้สร้างงานจำนวนมากในสังคม จนทำให้งานบางประเภทขาดแคลนแรงงาน ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นงานที่หนัก สกปรก และได้ค่าแรงที่ต่ำ เมื่อเปรียบเทียบกับงานโดยทั่วไป นั่นย่อมหมายความว่าระบบเศรษฐกิจจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องการจำนวนแรงงานเพิ่มขึ้น ซึ่งการเดินทางมาทำงานของแรงงานจากประเทศเพื่อนบ้านจึงตอบคำถามนี้

ในเมื่อแรงงานข้ามชาติเข้ามาช่วยส่งเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจไทย แล้วทำไมรัฐไทยดูเหมือนว่าจะไม่ต้องการแรงงานข้ามชาติและมองว่าแรงงานข้ามชาติเข้ามาสร้างปัญหาและภาระให้กับสังคมไทย รวมถึงสื่อกระแสหลักก็มีมุมมองไม่ต่างกัน คำตอบจริงๆ ของรัฐไทยและนายทุนน่าจะเรียกว่า "ปากว่าตาขยิบ" เนื่องจากด้านหนึ่งยังไม่มีใครออกมาปฏิเสธอย่างเป็นทางการว่าประเทศไทยไม่ต้องการแรงงานข้ามชาติ และในหลายภาคส่วนยังแสดงความกังวลถึงการขาดแคลนแรงงานบางประเภทของประเทศไทยในอนาคตด้วย

แต่ความต้องการแรงงานข้ามชาติของระบบเศรษฐกิจ ทั้งทุนเล็ก ทุนน้อย ทุนกลาง ทุนใหญ่ ต่างก็เป็นไปด้วยความมุ่งหวังเพื่อการแสวงหากำไรอันสูงสุดด้วยกันทั้งนั้น ซึ่งการทำให้แรงงานข้ามชาติเป็นแรงงานที่ผิดกฎหมายจะช่วยตอบสนองความต้องการนั้นได้ เพราะรัฐจะได้ไม่ต้องรับผิดชอบต่อความร่ำรวยที่แรงงานข้ามชาติได้สร้างให้กับสังคมไทย โดยไม่ต้องจัดสวัสดิการใดๆ ทั้งสิ้นให้กับแรงงาน นายทุนก็อาศัยช่องว่างเหล่านี้ปฏิเสธความรับผิดชอบที่จะสร้างความเป็นธรรมในการจ้างงาน เช่น เรื่องค่าจ้าง สุขภาพ ความปลอดภัยในการทำงาน และที่อยู่อาศัย

แน่นอนถ้าประชาชนในประเทศไทยได้รับรู้เรื่องราวเหล่านี้ ต้องไม่พอใจการกระทำของรัฐและนายทุนเป็นแน่ ดังนั้นรัฐจึงต้องสร้างเรื่องบิดเบือนโดยการร่วมมือกับสถาบันต่างๆของรัฐและสื่อกระแสหลัก โดยการสร้างนิยายชาตินิยม และก็สร้าง "ปิศาจ" ตนหนึ่งขึ้นมา ที่ทั้งน่าเกลียดน่ากลัว พร้อมจะก่ออาชญากรรมและเผยแพร่เชื้อโรคร้ายให้กับคนไทยตลอดเวลา โดยโยนความผิดทั้งหมดให้กับเหตุการณ์บางเหตุการณ์เป็นตัวแทนทั้งหมดของแรงงานข้ามชาติ

จากคำอธิบายและประชดประชันข้างต้น เราจึงเห็นกฎหมาย "พ.ร.บ.การทำงานของคนต่างด้าว พ.ศ. 2551" ออกมาบังคับใช้ ซึ่งเป็นกฎหมายที่ออกมาในช่วงรัฐบาลเผด็จการ กฎหมายฉบับนี้เนื้อหาสาระโดยรวมมุ่งเน้นไปที่การควบคุม และขูดรีดแรงงานข้ามชาติโดยถูกกฎหมาย โดยไม่มีแม้แต่มาตราเดียวพูดถึง สิทธิการรวมกลุ่มเพื่อต่อรอง และสวัสดิการสังคมด้านต่างๆที่แรงงานข้ามชาติควรจะได้รับ ไม่มีการพูดถึงการยกเลิกความเป็นแรงงานที่ผิดกฎหมายให้กับแรงงานข้ามชาติ

ดังนั้นเพื่อสร้างความเป็นธรรมให้เกิดขึ้นในสังคมไทยอย่างแท้จริง ขบวนการภาคประชาชนไทย ต้องพร้อมใจกันเรียกร้องให้รัฐยกเลิกการจดทะเบียนแรงงานข้ามชาติในประเทศไทย เพราะมันเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างปัญหาและความทุกข์เข็ญให้กับแรงงานข้ามชาติ ตราบใดที่การจดทะเบียนนั้นมิได้กระทำไปโดยเจตนาเพื่อการเข้าถึงสิทธิและสวัสดิการต่างๆ ในสังคม เพราะคนที่ทำงานได้สร้างความร่ำรวยให้กับสังคมย่อมจะต้องเป็นคนที่ถูกกฎหมายโดยธรรมชาติหรือว่าอัตโนมัติ โดยร่วมกันชูคำขวัญที่ว่า "คนที่ทำงาน ต้องไม่ผิดกฎหมาย" และ "เสรีภาพในการรวมตัว เป็นเสรีภาพที่แท้จริง"