จดหมายจากมอญมหาชัย
ถึง "คนไทย" ที่รัก
เราเป็นคนมอญที่เกิดและโตในเมืองไทย บรรพบุรุษอพยพมาจากเมืองมอญ (ประเทศพม่า) เมื่อกว่าสองร้อยปีก่อน แต่บัดนี้....เราได้กลายเป็น "คนไทย" ไปแล้ว ด้วยกระบวนการบางอย่างที่ทำให้เรากลายร่างเป็นคนไทยสิ่งนั้นก็คือ "สัญชาติ" และคนในประทศนี้ก็เรียกเราว่า "คนไทยเชื้อสายมอญ" แต่ถึงแม้ว่าเราจะเป็นคนไทยแต่หัวใจยังคงเป็นมอญ.....
ชุมชนมอญของเราอยู่ที่ตำบลบ้านเกาะ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร คนทั้งชุมชนยังมีวิถีแบบมอญ (พูดจาภาษามอญ นับถือผีมอญ กินอาหารมอญ แต่งตัวมอญ และคิดแบบมอญๆ....) และอีกประมาณครึ่งค่อนจังหวัดก็มีคน (ไทยเชื้อสาย) มอญเต็มไปหมด
นานมาแล้วเคยได้ยินมาว่าคนในประเทศนี้ให้เกียรติและยกย่องวัฒนธรรมประเพณีของชาวมอญเป็นอย่างมาก (ถ้าศึกษาประวัติศาสตร์ก็จะเข้าใจเอง) มอญกับไทยสนิทสนมกลมกลืนจนแยกไม่ออก และวัฒนธรรมของมอญคนไทยเขาก็ยอมรับ และก็หลอมรวมเป็นวัฒนธรรมไทยในปัจจุบัน
แต่อนิจจาวันนี้...มหาชัยเปลี่ยนไปมาก คนไทยในประเทศนี้บอกว่า จังหวัดของเรามีแต่แรงงานพม่า ...พม่าเกลื่อนเมืองไปหมด ...คนไทยก็เลยกลัวพม่าจะมายึดเมือง ยึดจังหวัดของเรา....อย่างที่เคยมาเผากรุงศรีอยุธยา (โถ่เอ้ย!!! มันจะเป็นไปได้ยังไง)... ตายล่ะหว่าแล้วจะอยู่กันได้ยังไงต่อไป (หนีเร้ววววววว....พม่าบุก) "ความมั่นคง" ของคนไทยถูกสั่นคลอนซะแล้ว......
ปัญหาความมั่นคงลุกลามปานปลายไปถึงปัญหาทางวัฒนธรรม ..จนเดี๋ยวนี้ทางจังหวัดออกประกาศว่าห้ามไม่ให้เผยแพร่วัฒนธรรมของแรงงานต่างด้าว โดยเฉพาะ "พวกสัญชาติพม่า"เพราะกลัวว่าวัฒนธรรมของแรงงานต่างด้าวจะมากลืนกินวัฒนธรรมของไทย เฮ้อ!!!.....น่าสงสารจัง.... วัฒนธรรมไทยใกล้ถึงกาลอวสานแล้วแน่แท้.....
คนมอญที่มาเป็นแรงงานต่างด้าวก็ถูกทำให้กลายเป็นคนพม่าโดยกระบวนการของ "สัญชาติ" เหมือนกับเรา (คนไทยเชื้อสายมอญ) แต่สำนึกและหัวใจของเขายังคงเป็นมอญอย่างแข็งแกร่ง บางทีอาจจะมากกว่าเรา (คนไทยเชื้อสายมอญ) เสียอีกนะ ซึ่งเขาก็กระซิบด้วยเสียงดังๆว่า เขาไม่อยากเป็นคนพม่า และ ไม่ใช่คนพม่า แล้วก็บอกว่าเขามาจากเมืองมอญ ไม่ใช่ประเทศพม่า
ท่านทั้งหลายคงจะยังไม่รู้กระมังว่า "แรงงานพม่า"ที่คนไทยกลัวกันอยู่นั้นเป็นใคร...ส่วนใหญ่ที่มหาชัย (ร้อยละ70-80) เป็นคนมอญเหมือนเรานี่แหละ คนมอญทั้งหลายที่มาเป็นแรงงานต่างด้าวมี "สัญชาติพม่า" แต่เขาก็มีหัวใจแบบมอญอย่างเราเช่นกัน ...เราพูดภาษาเดียวกัน เรามีวิถีแบบมอญเหมือนกัน ....แต่ก่อนเราพูดมอญอยู่ในชุมชนแต่เดี๋ยวไปที่ไหนในมหาชัยก็ได้ยินแต่คนพูดมอญเต็มไปหมด มองไปทางไหนเห็นป้ายภาษามอญอยู่ทั่วไป...ทำให้นึกไปถึงตอนเด็กๆ ที่เคยเห็นพ่ออ่านหนังสือที่มีตัวหนังสือตัวกลมๆ เหมือนกันนี้...มารู้อีกที...อ้อภาษามอญนี่เอง ตอนนี้เราก็อ่านภาษามอญออกแล้วนะ จะเอาไว้อ่านป้ายภาษามอญที่มีอยู่เกลื่อนเมืองมหาชัย
ที่วัดมอญบ้านเรา ใครๆในจังหวัดก็รู้จักคือ วัดศิริมงคล ซึ่งก็มีแรงงานชาวมอญมาทำบุญเป็็นจำนวนมาก ทุกคนล้วนแต่งกายสวยงามโดยเฉพาะชุดประจำชาติมอญ คนในชุมชนก็ไม่ได้รังเกียจเพราะเราเป็นมอญเหมือนกัน พูดภาษาเดียวกัน ไม่ใช่คนต่างชาติต่างภาษาที่ไหน ....แล้วที่นี่ก็จัดงานวันชาติมอญมาหลายปีติดต่อกัน แต่เราเปลี่ยนชื่องานว่า "วันรำลึกบรรพบุรุษมอญ" เห็นไหมล่ะว่า แรงงานมอญต่างด้าว กับคนไทยเชื้อสายมอญก็ยังมีสิ่งที่ยึดโยงกันอยู่ อย่างที่เรียกกันเก๋ๆ ว่า สำนึกทางชาติพันธุ์ต่อการมีบรรพบุรุษร่วมกันไงล่ะ
แล้วทำไมไม่มีใครเข้าใจเรานะ...โดยเฉพาะท่านพ่อเมืองมหาชัย....ท่านจะรู้หรือเปล่านะว่าคนมอญเราหวงแหนวัฒนธรรมประเพณีของเราที่สุด ท่านห้ามไม่ให้มอญแรงงานต่างด้าวแสดงวัฒนธรรมประเพณีมอญ แล้วท่านห้ามมาถึงคนไทยเชื้อสายมอญด้วยหรือเปล่า? ตอนนี้มันกระทบกระเทือนไปหมดเพราะเกิดอาการ "ความเป็นมอญหลบใน" ....คนไทยเชื้อสายมอญ วัดมอญเริ่มหวั่นไหว อึดอัด วางตัวไม่ถูก เพราะท่านห้ามสะเปะสะปะไปหมด ห้ามวัด ห้ามโรงงานสถานประการจัดงานประเพณีมอญ กลายเป็นว่า"วัฒนธรรมประเพณีมอญ" จะกระทบกระเทือนความมั่นคงของประเทศ (แปลกดีนะ)....แล้วท่านจะจับเราเข้าคุกหรือเปล่าเนี่ยะ
แต่เรามั่นใจนะว่า ไม่ผิดกฎหมายแน่..เพราะรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ บอกว่าในเรื่องสิทธิชุมชนของเรา(คนไทยเชื้อสายมอญ) มาตราที่ 66 "บุคคลซึ่งร่วมตัวกันเป็นชุมชนท้องถิ่น หรือชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิม ย่อมมีสิทธิอนุรักษ์หรือฟื้นฟูประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่นและของชาติ และมีส่วนร่วมในการจัดการ การบำรุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม รวมทั้งความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน"
แล้วเราผิดด้วยหรือที่เราจะเอื้ออาทรต่อพี่น้องชาวมอญแรงงานต่างด้าวในการธำรงรักษ์ความเป็นมอญร่วมกันไว้ ผ่านวัฒนธรรมประเพณีมอญ ลำพังแต่แรงงานต่างด้าวชาวมอญก็จัดงานประเพณีขึ้นเองไม่ได้อยู่แล้ว ที่ผ่านมาก็ต้องให้พี่น้องคนมอญในเมืองไทยค่อยช่วย และเป็นคนออกหน้าเสมอๆ ซึ่งวัดมอญ ชุมชนมอญ ก็ยินดี วัดวาอารามก็เจริญหูเจริญตาขึ้นเยอะกว่าแต่ก่อน ซึ่งก็ได้จากน้ำพักน้ำแรงจากแรงงานต่างด้าวชาวมอญที่เจียดเงินค่าแรงอันน้อยนิดมาทำนุบำรุงศาสนาและพระภิกษุสงฆ์ให้เจริญงอกงาม
มุมดีๆแบบนี้ทำไมท่านพ่อเมืองมหาชัยถึงมองไม่เห็น ....ท่านกลับมองว่าเขาเป็นต่างชาติ ห้ามไปซะทุกอย่าง ห้ามมาคลอดลูกในเมืองไทย ห้ามเรียนหนังสือไทย ห้ามติดป้ายภาษามอญ ห้ามแสดงวัฒนธรรมประเพณี....ยังเหลือแค่เพียง ห้ามไม่ให้หายใจ .....เรา(คนไทยเชื้อสายมอญ)ทนไม่ได้ที่เห็นพี่น้องแรงงานมอญของเราถูกเขาเดียดฉันท์....ถึงแม้ว่าเราจะอยู่ต่างรัฐชาติ แต่เราก็ร่วมชาติพันธุ์เดียวกัน
ตอนนี้หลายๆ ภาคส่วน หลายๆ องค์กรกำลังเรียกร้อง หลังจากมีประกาศจังหวัดสมุทรสาครเรื่อง ห้ามไม่ให้เผยเพราะวัฒนธรรมของแรงงานต่างด้าว และห้ามคนไทยสนับสนุนนั้น....สิ่งที่เรียกร้องกันเป็นการชี้ให้เห็นว่า สิทธิมนุษยชนกำลังถูกละเมิด การไม่คำนึงถึงความเป็นมนุษย์....แต่เรา(คนมอญ)ก็จะขอต่อสู้เพื่อสิทธิในการธำรงชาติพันธุ์ และ สิทธิในการแสดงออกซึ่ง อัตลักษณ์ หรือ ตัวตน ของเราเช่นกัน
สุดท้าย..ก่อนจะลา คนไทย ไป
ลองถามตัวเองดูซิว่า ในตัวท่านเป็นคนไทยแท้ๆ หรือเป็นคนไทยแบบปลอมๆ ที่เจือปนไปด้วย ความเป็นจีน เขมร ลาว แขก และอื่นๆ....ขอแนะนำให้ไปเจาะเลือดดูอาจจะตรวจพบ" เลือดมอญ" เจือปนอยู่สักหยดสองหยด...ก็ได้นะ
จาก...คนไทยหัวใจมอญ
สุกัญญา เบาเนิด
เลขาธิการ ชมรมเยาวชนมอญกรุงเทพฯ
นักโบราณคดี กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม
ประชาไทย้อนหลัง
ผู้ว่าฯ สมุทรสาครสั่งนายจ้างคุมเข้มแรงงานต่างด้าว-ห้ามจัดงานประเพณี อ้างกระทบความมั่นคง, ประชาไท, 8 พ.ย. 50 http://www.prachatai.com/05web/th/home/page2.php?mod=mod_ptcms&ContentID=10152&SystemModuleKey=HilightNews&SystemLanguage=Thai
ภาคประชาชนออกจม.ค้าน คำสั่งผู้ว่าสมุทรสาคร ห้ามแพร่วัฒนธรรมต่างด้าว, ประชาไท, 9 พ.ย. 2550
http://www.prachatai.com/05web/th/home/page2.php?mod=mod_ptcms&ContentID=10178&SystemModuleKey=HilightNews&System_Session_Language=Thai
จดหมายเปิดผนึกจากคนมอญ เรื่อง " ผู้ว่าฯ และ ความสงบเรียบร้อยที่ถูกทำลาย" ประชาไท, 10 พ.ย. 2550
http://www.prachatai.com/05web/th/home/page2.php?mod=mod_ptcms&ContentID=10186&SystemModuleKey=HilightNews&System_Session_Language=Thai
