ส.ส.ร.ปรับร่างรธน. ตรวจค้นตัวไม่ต้องรอหมายศาล

ประชาไท - 13 มิ.ย. 50 เมื่อวันที่ 12 มิ.ย. ที่ผ่านมา ที่ประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญ (ส.ส.ร.) แปรญัตติร่างรัฐธรรมนูญส่วนที่ 3 สิทธิและเสรีภาพส่วนบุคคล โดยเริ่มในมาตรา 32

 

นายคมสัน โพธิคง แปรญัตติในวรรคสาม ที่กมธ.บัญญัติไว้ว่า "จับ คุมขัง ตรวจค้นตัวบุคคล หรือกระทำใดอันกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพตามวรรคหนึ่ง จะกระทำมิได้ เว้นแต่มีคำสั่งหรือหมายของศาล หรือมีเหตุอย่างอื่นตามที่กฎหมายบัญญัติ" โดยให้ตัดเงื่อนไขการขอหมายศาลก่อนการตรวจค้นบุคคล มีข้อความว่า "การจับ หรือคุมขังบุคคล โดยมิได้มีคำสั่งหรือหมายของศาล การตรวจค้นตัวบุคคลหรือการกระทำใดอันกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพตามวรรคหนึ่งจะกระทำมิได้เว้นแต่อาศัยอำนาจตามที่กฎหมายบัญญัติ"

 

นายคมสัน กล่าวว่า การที่บัญญัติไว้ว่า การตรวจค้นตัวต้องขอหมายศาลเช่นเดียวกับการจับ คุมขัง นั้น ทำให้เจ้าพนักงานทำงานยากลำบากมากขึ้น เช่น กรณีที่มีข่าวว่าจะมีการวางระเบิด ต้องตั้งด่านตรวจค้นอย่างเร่งด่วน ถ้าต้องขอหมายศาลอาจไม่ทันการณ์ ด่านตำรวจอาจจะระเบิดก่อนก็ได้ ดังนั้นการเขียนโดยเหมารวมการจับ คุมขัง กับการตรวจค้นตัวบุคคลเข้าด้วยกันจึงทำให้เกิดปัญหาในทางปฎิบัติ และยิ่งเปิดทางสะดวกให้เกิดเหตุการณ์ร้ายกับประชาชนเอง

 

เช่นเดียวกับพล.ต.ท.ธรรมนิตย์ ปิตะนีละบุตร ส.ส.ร. ที่อภิปรายว่า ในฐานะที่เคยเป็นตำรวจ เห็นว่าการต้องขอหมายศาลจึงตรวจค้นได้นั้น ทำให้ประสิทธิภาพในการป้องปรามอาชญากรรมลดน้อยถอยลง เพราะเจ้าหน้าที่จะไม่กล้าทำอะไรเลย เช่น ถ้าเราเห็นโจรขโมยของไป แล้วเราขับรถตาม จนเจอที่อยู่ของโจรจึงแจ้งตำรวจให้เข้าไปจับ ถ้ามีมาตรานี้ออกมา ตำรวจต้องเข้าไปที่ศาลจังหวัดเพื่อขอหมายมาตรวจค้นคงไม่มีโจรที่ไหนรอให้เราไปจับ

 

ขณะที่นายจรัญ ภักดีธนากุล กมธ.ยกร่างฯ ชี้แจงว่า การบัญญัติไว้เช่นนี้เพราะต้องการป้องกันไม่ให้คนไทยถูกเจ้าหน้าที่ค้นตัวโดยไม่มีเหตุผล ขณะเดียวกัน กมธ.ก็เข้าใจและไม่อยากให้มาตรานี้ไปลดประสิทธิภาพของเจ้าพนักงาน กลายเป็นกฎหมายที่เป็นอุปสรรคให้ต้องพ่ายแพ้ต่ออาชญากร โดยกมธ.ได้สร้างความสมดุลที่สุดแล้ว การค้นตัวบุคคลแม้ไม่มีหมายศาลก็สามารถทำได้ แต่ต้องเข้าเงื่อนไขตามที่กฎหมายอาญาระบุไว้ เช่นเกิดความผิดซึ่งหน้า ก็สามารถค้นได้ทันที แต่ต้องค้นในที่สาธารณะเท่านั้น

 

นายประพันธ์ นัยโกวิท กมธ.ยกร่างฯ อภิปรายว่า ถ้าตัดข้อความว่า การตรวจค้นบุคคลต้องใช้คำสั่งหรือหมายศาล จะทำให้หลักการคุ้มครองสิทธิประชาชนด้อยกว่ารัฐธรรมนูญปี 40 ทันที เพราะจะเปิดทางให้เจ้าหน้าที่สามารถดำเนินการใดๆ ที่ไปกระทบสิทธิเสรีภาพของประชาชนยิ่งขึ้นไปอีก

 

"ผมเป็นอัยการมา 30 ปี เข้าใจจิตใจของเจ้าพนักงานมาตลอด แต่ก็ต้องปรับทัศนคติในการทำงานการให้ศาลต้องออกหมายก่อนจะเข้าตรวจค้นนั้น แม้จะเกิดความยุ่งยากอยู่มาก แต่หมายศาลจะเป็นเครื่องคุ้มครองการปฎิบัติหน้าที่เจ้าพนักงานให้เกิดความปลอดภัย เพราะหลายครั้งที่ไปค้นแล้วไม่เจอก็อธิบายได้ว่าได้รับอนุญาตจากศาล" นายประพันธ์ กล่าว

 

การอภิปรายในมาตราดังกล่าว ใช้เวลาประมาณ 2 ชม. โดย ส.ส.ร.ในซีกของอัยการ ทนายความ ตำรวจ ต่างไม่เห็นด้วยให้การตรวจค้นต้องขอหมายศาล ขณะที่ กมธ.ยกร่างฯ ในส่วนของตุลาการ ยืนยันว่ามาตรการนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน ในที่สุด นายเดโช สวนานนท์ รองประธาน ส.ส.ร.ซึ่งทำหน้าที่ประธานในที่ประชุม ให้ที่ประชุมโหวตลงมติระหว่างร่างของ กมธ.ยกร่างฯ และร่างที่นายคมสันขอแปรญัตติ ผลปรากฎว่าร่างของนายคมสัน เอาชนะไปด้วยคะแนน 42 ต่อ 39 เสียง งดออกเสียง 2 เสียง

 

 

พิสิฐ ยันรัฐต้องมีอำนาจเวนคืน

ในมาตรา 42 เรื่องการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์นั้น นายพิสิฐ ลี้อาธรรม กรรมมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ ยืนยันว่า รัฐต้องมีอำนาจเวนคืน โดยเขาชี้แจงว่า หากห้ามเวรคืนอสังหาริมทรัพย์เพื่อให้ได้มาซึ่งทรัพยากรธรรมชาติ จะทำให้รัฐบาลไม่สามารถออกกฎหมายในการเวนคืนที่ดินได้ หากพบว่ามีสินแร่ที่มีมูลค่ามหาศาลใต้พื้นดิน ซึ่งเขาเห็นว่า ไม่ควรปล่อยให้มีการลิดรอนอำนาจของรัฐ และให้นายทุนเข้ามากว้านซื้อแทน

 

เรื่องนี้ นายเจิมศักดิ์ ปิ่นทอง สสร.เห็นว่า ไม่ควรมีการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ซึ่งให้ได้มาซึ่งทรัพยากรธรรมชาติ เพราะจะกระทบต่อทรัพยากรและชุมชน เขาย้ำว่า การจะเอาแร่ออกมาขาย ต้องพิจารณาถึงผลประโยชน์ที่จะได้รับอย่างรอบคอบ เพราะในกรณีของ จ.อุดรธานี พบว่า ท้องถิ่นได้ค่าตอบแทนเพียงเล็กน้อย ขณะที่รัฐก็ได้เพียงหุ้นลมเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ผิดกับเจ้าของเทคโนโลยีที่เป็นต่างชาติที่ได้ประโยชน์ไปอย่างมหาศาล

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท