ประชาไท—21 มิ.ย. 2549 เชียงใหม่ผุดโครงการถนนเลี่ยงเมืองเลียบคลองชลประทานหางดง-สันป่าตอง หวังเพิ่มยอดขายโอท็อป เชื่อมไนท์ซาฟารี-พืชสวนโลก ด้านภาคีฮักเจียงใหม่ชี้ควรศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อม หวั่นเกิดน้ำจะท่วมซ้ำซาก เป็นบทเรียนที่ไม่รู้จักจดจำ

เมื่อวันที่ 20 มิถุนายนที่ผ่านมา ที่โรงแรมเชียงใหม่ภูคำ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม ได้จัดเวทีสัมมนารับฟังความคิดเห็น โครงการก่อสร้างถนนสายเลี่ยงเมือง อำเภอหางดง - อำเภอสันป่าตอง (บ้านทุ่งเสี้ยว-บ้านสันป่าตอง-บ้านหางดง) จ.เชียงใหม่ (ตอนที่ 2) โดยมีกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สมาชิก อบต. สมาชิก อบจ.เข้าร่วมประชุม

สำหรับการแสดงความคิดเห็นของนักการเมืองท้องถิ่นและผู้นำชุมชนมีถกเถียงกัน โดยเฉพาะประเด็นเรื่องของผิวถนนและเขตทางที่มีการตั้งข้อสังเกตกันว่า การขยายความกว้างของผิวถนนข้างละ 40 เมตร จากเดิมที่กว้างเพียงข้างละ 30 เมตร เรื่องของผิวถนนที่อาจสูงกว่าระดับบ้านเรือนจนทำให้เกิดน้ำท่วมได้

นายจำรัส ไชยชนะ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 4 ต.หนองควาย อ.หางดง กล่าวว่า ที่ผ่านมา ชุมชนไม่ได้รับทราบข้อมูลเรื่องเหล่านี้มาก่อน โดยเฉพาะการระบายน้ำลำน้ำธรรมชาติที่ไหลผ่านลอดคลองชลประทานของโครงการและเสนอกรมทางหลวงชนบทให้ใช้ท่อระบายน้ำแบบสี่เหลี่ยมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกว่า 3 เมตร แทนท่อระบายน้ำแบบเดิมที่เป็นท่อระบายน้ำแบบกลมที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเพียง 1 เมตร ซึ่งที่ผ่านมายามเกิดน้ำหลากจะมีเศษวัสดุและกรวดหินดินทรายไปอุดตันทำให้ระบายน้ำไม่ทันและเกิดน้ำท่วม

นอกจากนั้น หลายฝ่ายยังมีการกังวลถึงเรื่องการขยายขนาดท่อระบายลำน้ำธรรมชาติลอดคลองชลประทานป้องกันน้ำท่วม การเวนคืนที่ดินที่ควรมีการประเมินค่าชดเชยอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะค่าชดเชยการรื้อถอนและวางแนวท่อประปาหมู่บ้านที่ถนนสายเลี่ยงเมืองดังกล่าวจะพาดผ่าน

ด้านนายสุเชษฐ์ ดอกไม้ วิศวกรที่บริษัทปรึกษาโครงการ ได้กล่าวถึงการที่โครงการมีพื้นที่ผิวถนนและเขตทางกว่าข้างละ 40 เมตร จากเดิมที่มีขนาดข้างละ 30 เมตรนั้น เป็นเรื่องของรายละเอียดที่โครงการต้องพิจารณาเป็นจุดๆ เพราะบางพื้นที่เป็นส่วนโค้งของคลองต้องขยายทางให้กว้างป้องกันอันตราย จึงต้องขยายเขตทางเป็นข้างละ 40 เมตรหรืออาจจะมากกว่านั้น

ทั้งนี้ นายอภินันท์ โปราณานนท์ ผู้อำนวยการสำนักทางหลวงชนบทที่ 10 กล่าวว่า พร้อมจะจ่ายค่าเวนคืนที่ดิน ค่าชดเชยพืชผลการเกษตร ต้นไม้ยืนต้น ค่ารื้อถอนอาคาร รวมไปถึงค่าชดเชยการรื้อถอนและออกค่าก่อสร้างแนวสาธารณูปโภคของชุมชนให้ใหม่ โดยจะรวมค่าชดเชยทั้งหมดเป็นค่าก่อสร้างของโครงการดังกล่าว แต่ขอความร่วมมือจากประชาชนช่วยชี้แนวเขตให้ทราบด้วย

ในขณะที่ นายชัยพันธุ์ ประภาสะวัติ ผู้อำนวยการสถาบันสิทธิชุมชนและตัวแทนภาคีคนฮักเจียงใหม่ ได้แสดงความคิดเห็นต่อต่อโครงการดังกล่าวว่า มีความกังวลต่อโครงการก่อสร้างถนนเลี่ยงเมืองนี้ ที่อาจขาดการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม ซึ่งมีกรณีตัวอย่างถนนเลียบคลองชลประทานด้านที่ผ่านตัวเมืองเชียงใหม่ ที่ประสบปัญหาอุทกภัยเกือบทุกปี เพราะถนนเลียบคลองชลประทานไปกั้นทางน้ำที่ไหลลงมาจากดอยสุเทพ ประกอบกับช่องระบายน้ำตรงพนังข้างถนนมีขนาดเล็ก ทำให้มีเศษวัสดุอุดตันจนน้ำที่ไหลจากดอยสุเทพระบายไม่ทัน กระทั่งทำให้ไม่สามารถระบายน้ำออกจากถนนไหลลงคลองได้ ทำให้น้ำไหลมารวมกันและเอ่อท่วมตัวเมือง นอกจากนี้การที่น้ำท่วมขังถนนเลียบคลองชลประทานก็อาจทำให้ไหล่ทางชำรุด

นอกจากนี้นายชัยพันธุ์ ยังเสนอให้การออกแบบโครงการสร้างถนนเลี่ยงเมืองดังกล่าว มีการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะการสร้างทางระบายน้ำให้กับลำคลองธรรมชาติ ซึ่งน่าจะสร้างทางระบายน้ำขนาดใหญ่ โดยอาจทำเป็นสะพานระบายน้ำจากลำคลองธรรมชาติ แล้วให้คลองชลประทานไหลลอดข้างใต้สะพานลำคลองธรรมชาติแทนการทำท่อขนาดเล็กเพื่อระบายน้ำจากคลองธรรมชาติลอดคลองชลประทาน ซึ่งเมื่อเกิดน้ำป่าไหลหลากก็ระบายน้ำไม่ทันก็ทำให้เกิดน้ำท่วมได้

"เพราะปัญหาน้ำท่วมในตัวเมืองเชียงใหม่เมื่อปีที่ผ่านมา นั้นเกิดจากการที่โครงการถนนวงแหวนของเมืองเชียงใหม่ไม่ได้ออกแบบทางระบายน้ำ กระทั่งต้องมีการทุบผนังกั้นทางเพื่อระบายน้ำ การที่น้ำท่วมบ้านถวาย อำเภอหางดงเมื่อปีที่แล้ว ก็เป็นเพราะน้ำไม่มีที่ระบายลงคูคลองธรรมชาติ มีถนนขวางทางระบายน้ำเต็มไปหมด ดังนั้นการก่อสร้างโครงการถนนเลี่ยงเมืองสายหางดง-สันป่าตองดังกล่าว ควรออกแบบให้รอบคอบ เพื่อไม่ให้เกิดอุทกภัยอย่างซ้ำซาก เป็นบทเรียนที่ไม่รู้จักจดจำ" นายชัยพันธุ์ กล่าว

ทั้งนี้ โครงการถนนเลี่ยงเมืองดังกล่าว เป็นโครงการที่ดำเนินการก่อสร้างในพื้นที่ ต.น้ำแพร่ ต.หางดง ต.บ้านแหวน และ ต.หนองควาย จาก อ.หางดง ต.สันกลาง และ ต.น้ำบ่อหลวง จาก อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่ เป็นการขยายถนนเลียบคลองชลประทานแบ่งช่องจราจรออกเป็นขาไป-กลับอยู่คนละฟากคลอง โดยจุดเริ่มต้นอยู่บริเวณกิโลเมตรที่ 13+793.708 ใกล้ที่ทำการฝายส่งน้ำและบำรุงรักษาที่ 4 สำนักชลประทานที่ 1 โครงการชลประทานแม่แตง บ้านทุ่งฟ้าฮ่าม ตำบลทุ่งเสี้ยว อำเภอสันป่าตอง ไปสิ้นสุดโครงการประมาณกิโลเมตรที่ 27+755.00 ตรงจุดตัดทางหลวงหมายเลข 1269 สายอำเภอหางดง - อำเภอสะเมิง บ้านต้นเกว๋น ตำบลหนองควาย อำเภอหางดง รวมระยะทางประมาณ 13.623 กิโลเมตร ซึ่งจะมีการเวนคืนที่ดินสองข้างทางกว้างข้างละประมาณ 40 เมตร แต่ละข้างวัดจากกึ่งกลางคลองชลประทาน เพื่อก่อสร้างผิวถนนและเขตทาง