โดยที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ อันได้แก่ จังหวัดยะลา จังหวัดปัตตานี และจังหวัดนราธิวาส เป็นจังหวัดที่มีความสำคัญทั้งทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมมาเป็นเวลาช้านาน แต่สามจังหวัดดังกล่าวประสบปัญหาความรุนแรงมาโดยตลอด แม้ว่ารัฐบาลทั้งในอดีตและปัจจุบันได้พยายามแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยมุ่งหมายให้เกิดสันติสุขขึ้น แต่ปัญหาดังกล่าวก็ยังไม่หมดไป สมควรที่จะให้บุคคลจากส่วนต่างๆของสังคมมาร่วมแรงร่วมใจกันหาทางยุติปัญหาดังกล่าวของประเทศในระยะยาวเพื่อให้เกิดความสมานฉันท์สันติสุข และความยุติธรรมขึ้นอย่างแท้จริง

อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 11(6) แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 นายกรัฐมนตรีจึงแต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิ ประกอบกันเป็นคณะกรรมการอิสระเพื่อความสมานฉันท์แห่งชาติ เรียกโดยย่อว่า กอส. และมีชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า The Reconciliation Commission : NRC ขึ้น โดยมีองค์ประกอบอำนาจหน้าที่ และวิธีดำเนินการดงต่อไปนี้

ก. องค์ประกอบ
ให้มีคณะกรรมการอิสระเพื่อความสมานฉันท์แห่งชาติ ประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิดังนี้
1. นายอานันท์ ปันยารชุน เป็นประธานกรรมการ
2. นายประเวศ วะสี เป็นรองประธานกรรมการ

ภาคประชาสังคมในพื้นที่
3. พลเอก ณรงค์ เด่นอุดม เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
4. นายเนตร จันทรัศมี เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
5. นายบัญชา พงษ์พานิช เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
6. นายประสิทธิ์ เมฆสุวรรณ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
7. นายปิยะ กิจถาวร เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
8. นางสาวเพชรดาว โต๊ะมีนา เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
9. นางมัรยัม สาเม๊าะ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
10. นายมูหัมมัด อาดำ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
11. นางรัตติยา สาและ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
12. นายวรวิทย์ บารู เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
13. นายแวตือราแม มะมิงจิ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
14. นายอนันต์ชัย ไทยประธาน เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
15. นายอิสมาอีล ลุตฟี่ จะปะกียา เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
16. นายอบดุลเราะแม เจะแซ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
17. นายอับดุลเร๊าะห์มาน อับดุลสมัด เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
18. นายอัฮหมัดสมบูรณ์ บัวหลวง เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ

ภาคประชาสังคม นอกพื้นที่
19. นายชัยวัฒน์ สถาอานันท์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
20. นายเดชอุดม ไกรฤทธิ์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
21. นางสาวอารี เจริญผลพิริยะ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
22. นายพิชัย รัตนพล เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
23. นายพิภพ ธงชัย เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
24. นายไพศาล พรหมยงค์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
25. พระไพศาล วิสาโล เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
26. นายมารค ตามไท เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
27. นายศรีศักร วัลลิโภดม เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
28. นางเสาวนีย์ จิตต์หมวด เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
29. นายอัมาร สยามวาลา เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ

ภาคการเมือง
30. นางสาวกัญจนา ศิลปอาชา เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
31. นายจาตุรนต์ ฉายแสง เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
32. พลตำรวจเอก ชิดชัย วรรณสถิตย์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
33. นายประเสริฐ พงษ์สุวรรณสิริ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
34. นายพงศ์เทพ เทพกาญจนา เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
35. นายสุรินทร์ พิศสุวรรณ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
36. นายโสภณ สุภาพงษ์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ

ภาคราชการ
37. นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
38. นางจิราพร บุนนาค เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
39. นางพรนิภา ลิมปพยอม เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
40. นายวิชัย เทียนถาวร เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
41. พลโท ไวพจน์ ศรีนวล เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
42. นายศิระชัย โชติรัตน์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
43. พลตำรวจโท สมศักดิ์ แขวงโสภา เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
44. พลเอก สิริชัย ธัญญศิริ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
45. นายสุจริต ปัจฉิมนันท์ เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ

ฝ่ายเลขานุการ
46. เลขาธิการคณะรัฐมนตรี เป็นกรรมการและเลขานุการ
47. นายโคทม อารียา เป็นกรรมการและเลขานุการร่วม
48. นายสุริชัย หวันแก้ว เป็นกรรมการและเลขานุการร่วม