สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงรายวิตกประเพณีใส่บาตรเที่ยงคืน"เป็งพุธ" ใส่บาตร สร้างค่านิยมผิดแก่พุทธศาสนิกชน ระบุ "เป็งพุธ" เป็นประเพณีทางพม่าไม่เหมาะที่จะนำมาใช้ปฏิบัติกับไทย ขณะที่เจ้าอาวาสวัดอุปคุตเชียงใหม่ชี้ไม่ศรัทธาจริงไม่สืบทอดมากว่า 500 ปี

กรณีชาวพุทธส่วนหนึ่งในภาคเหนือนิยม เตรียมข้าวสารอาหารแห้งเพื่อประกอบพิธีทำบุญใส่บาตรในเวลาหลังเที่ยงคืน ทุกวันพุธ ที่ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ หรือที่เรียกว่า "เป็งพุธ" ซึ่งปีหนึ่งจะมี 1-2 ครั้ง หรือบางปีก็ไม่มี โดยปี 2548 มีกิจกรรมในคืนวันที่ 22 ก.พ. ต่อเนื่องเข้าสู่เช้าวันที่ 23 ก.พ.ซึ่งเป็นวันมาฆบูชาด้วยนั้น

นายยงรัตน์ มีสัตย์ นักวิชาการวัฒนธรรม สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย กล่าวว่ารู้สึกเป็นห่วงในเรื่องนี้มาก เนื่องจากพระสงฆ์ที่ออกมาบิณฑบาตในเวลาเที่ยงคืนถือว่าผิดวินัยสงฆ์ที่ออกมาจากวัดในยามวิกาล อย่างไรก็ตาม ทางคณะสงฆ์เชียงรายและเครือข่ายสภาวัฒนธรรมอำเภอ/ตำบลได้เคยแจ้งเวียนไปยังวัด กลุ่มพุทธศาสนาตลอดจนชมรมต่าง ๆ และสื่อมวลชน เพื่อทำความเข้าใจต่อพระสงฆ์และชาวเชียงรายให้เข้าใจถึงกิจกรรม "เป็งพุธ" แล้ว

นายยงรัตน์ กล่าวด้วยว่า ประเพณีดังกล่าวเป็นของฝ่ายมหายานในประเทศพม่า ที่มีความเชื่อว่าพระอุปคุต พระอรหันต์สาวกองค์หนึ่งของพระพุทธเจ้าที่มีฤทธิ์เดชและจำพรรษาอยู่ใต้บาดาล ได้ขึ้นมาบิณฑบาตในทุกวันพุธที่ตรงกับวันที่มีเดือนเพ็ญเต็มดวง 15 ค่ำ

และเมื่ออาณาจักรล้านนาตกเป็นเมืองขึ้นของพม่าเมื่อปี 2101 ยาวนานประมาณ 200 ปี จึงได้รับอิทธิพล "เป็งพุธ"จากพม่ามา ซึ่งไม่เหมาะสมกับจารีตประเพณีทางพุทธศาสนาของไทย ขอให้พุทธศาสนิกชนในเชียงรายได้เข้าใจ และประพฤติปฏิบัติให้ถูกต้อง โดยไม่ควรทำบุญใส่บาตรในตอนกลางคืนหลังเที่ยงคืนและพระสงฆ์ทำผิดวินัยสงฆ์ด้วยที่ออกมาบิณฑบาตในยามวิกาล การรับบาตรจะต้องเป็นอรุณรุ่งของวันใหม่เท่านั้น

ขณะที่พระครูใบฎีกาประพันธ์ สุทธจิตโต เจ้าอาวาสวัดอุปคุต จ.เชียงใหม่ กล่าวว่า กิจกรรมที่วัดอุปคุต พระสงฆ์ไม่ได้ออกไปเดินบิณฑบาตตามถนน แต่ประกอบกิจกรรมภายในวัด ซึ่งแต่ละปีจะมีประชาชนที่ศรัทธามาร่วมทำบุญเป็นจำนวนมาก

ทั้งนี้การที่มีผู้ไม่เห็นด้วยออกมาระบุว่ามีข้อเสียเช่นนั้นเช่นนี้ ก็เป็นความคิดของคน แต่สำหรับอาตมาแล้วเห็นว่าการเข้าวัดทำบุญ มารับฟังพระธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนาล้วนแต่เป็นสิ่งดี โดยเฉพาะประเพณีเป็งพุธ ซึ่งจัดขึ้นในเวลาที่จะต้องนอนหลับกัน แต่กลับมีผู้ศรัทธาลุกมาประกอบกิจทางศาสนา ซึ่งหากไม่ศรัทธาจริงคงจะไม่ทำเช่นนี้ และคงไม่อาจสืบทอดมาเป็นเวลานับ 4-500 ปี แน่