หลังจากที่ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี นายกรัฐมนตรีได้พูดคุยในที่ประชุมคณะรัฐมนตรี ถึงเรื่อง การจัดตั้งสภาผู้นำชุมชนแห่งชาติ และได้หารือร่วมกันถึงหลักการ โดยนำชาวบ้านที่มีความตั้งใจจะเสนอปัญหาต่อรัฐบาลมารวมกลุ่มกัน โดยแบ่งเป็น 2 ระดับ ได้แก่ ระดับที่ดูแลภาพรวมทั้งหมด และระดับที่ดูแลจังหวัด ทั้งนี้เชื่อว่าภายหลังการจัดตั้งสภาผู้นำชุมชนแห่งชาติ จะทำให้เกิดการวางแผนและสามารถแก้ไขปัญหาตรงตามความต้องการของประชาชนมากขึ้น

ในช่วงแรก มีกระแสข่าวการเสนอชื่อ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง ที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี ฝ่ายพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ เป็นประธานสภาชุมชนฯ แต่ผู้นำชุมชนหลายคนบอกว่า ไม่คุ้นเคยกับ พล.ต.จำลอง นายกรัฐมนตรีจึงได้ทาบทามนายประยงค์ รณรงค์ ผู้ได้รับรางวัลแม็กไซไซคนล่าสุดให้มาเป็นประธานสภาชุมชุนฯ แต่ก็ได้รับการปฏิเสธ จึงต้องพิจารณาหาคนใหม่

สุดท้าย จึงให้นายประพัฒน์ ปัญญาชาติรักษ์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นประธาน และได้ร่วมกันประชุมเพื่อพิจารณารายชื่อผู้นำชุมชน 50 คน จากทุกภาค ซึ่งเป็นปราชญ์ชาวบ้านในแต่ละพื้นที่เข้ามาดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้นำชุมชนแห่งชาติ

โดยร่างระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยสภาผู้นำชุมชนแห่งชาติ พ.ศ... มีสาระสำคัญดังนี้…

เพื่อให้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มาตรา 76 ซึ่งกำหนดว่ารัฐต้องส่งเสริมและสนับสนุนการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดนโยบายการตัดสินใจทางการเมือง การวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและการเมือง ประกอบกับเพื่อให้มีการนำภูมิปัญญาและประสบการณ์ของชุมชนฐานราก รวมทั้งเปิดโอกาสให้องค์กรชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาความยากจน อันเป็นนโยบายสำคัญของรัฐบาล

จึงเห็นสมควรที่จะได้มีการจัดตั้งสภาผู้นำชุมชนและคณะกรรมการผู้นำชุมชนระดับพื้นที่ขึ้น เพื่อทำหน้าที่เป็นกลไกในการสนับสนุนข้อมูล และให้คำปรึกษาตลอดจนข้อเสนอแนะแก่คณะรัฐมนตรี หรือส่วนราชการที่เกี่ยวข้องที่จะทำให้การบริหารราชการแผ่นดินเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

…ในขณะที่หลายฝ่ายได้ออกมาแสดงความคิดเห็น และออกมาโจมตีว่า ที่รัฐบาลจะตั้งสภาผู้นำชุมชนขึ้นมานั้น ก็เพื่อเป็นการหาคะแนนเสียงในช่วงเลือกตั้ง และหวั่นเกรงกันว่า ต่อไปผู้นำชาวบ้านอาจจะตกเป็นเครื่องมือรัฐบาล

องอาจ เดชา
ประชาไทรายงาน