ป่าชุมชน คืออะไร
ป่าชุมชน คือ พื้นที่ป่าทั้งที่เป็นป่าบก และป่าชายเลนและรวมถึงสิ่งมีชีวิตทุกอย่างในบริเวณนั้น อาจตั้งอยู่รอบชุมชน หรือใกล้เคียงกับชุมชน ซึ่งชุมชนใช้อาศัย ทำมาหากิน เลือกใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนทั้งในเชิงเศรษฐกิจ โดยชุมชนเป็นผู้วางแผน ตัดสินใจว่าต้องการอะไรจากป่า ต้องการเมื่อไร จะดูแลรักษา ฟื้นฟู และพัฒนาป่าชุมชนอย่างไร มีขอบเขตขนาดไหนที่ชุมชนจะดูแลได้ทั่วถึง แผนการจัดการป่าของชุมชน อาจจะกำหนดเป็นลายลักษณ์อักษร หรือเป็นจารีตประเพณี เป็นวิถีชีวิตในการจัดการป่าแล้วแต่ชุมชนนั้นๆ จะกำหนด

ทำไมต้องมีกฎหมายป่าชุมชน
แม้แผนการจัดการป่าชุมชน ที่แต่ละชุมชนสรรค์สร้างขึ้นมาตามวิถีประเพณีหรือตามความจำเป็นเพื่อรักษาป่า ซึ่งประกอบด้วยกฎเกณฑ์ วิธีการใช้ และกลไกการควบคุมบังคับ แต่ก็จะใช้ได้กับคนในชุมชนเท่านั้น ไม่ได้รับการยอมรับทางกฎหมาย ชาวบ้านจึงไม่สามารถใช้บังคับกับคนภายนอกได้ ในขณะที่ปัญหาการทำลายป่าของชาวบ้าน มักจะมาจากกลุ่มทุน โครงการพัฒนาต่างๆ ทำให้ชุมชนไม่สามารถรักษาป่าไว้ได้ เมื่อฐานทรัพยากรถูกทำลาย หรือชาวบ้านถูกกีดกันไม่ให้มีสิทธิจัดการป่า เกิดปัญหาความยากจนในชุมชน โดยเฉพาะในหมู่คนจนที่ต้องพึ่งพาป่าเพื่อยังชีพ ดังนั้น จึงต้องมีกฎหมายรองรับสิทธิการจัดการป่าของชาวบ้าน โดยจะต้องสร้างกลไกให้เจ้าหน้าที่รัฐ และภาคสังคมเข้าไปมีส่วนร่วมสนับสนุน ถ่วงดุล ตรวจสอบ การจัดการป่าชุมชนของชาวบ้านด้วย

ที่มาhttp://www.thaico.net/thaicforest/exhb/exhb_150503_understandcf03.html

ประชาไทรายงาน