นักกฎหมายค้านใช้อัยการศึกจับคนปางแดง

ศูนย์ข่าวภาคเหนือ-17 ก.ย.2547 ที่สถานวิชาการนานาชาติ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีการจัดเสวนาในเรื่อง กฎอัยการศึก กับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยคณะกรรม การสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ร่วมกับคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พร้อมเชิญเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องเข้าถกปัญหาร่วมกัน

นายสัก กอแสงเรือง ส.ว.กรุงเทพฯ กล่าวว่า ปัญหาของคนอยู่กับป่า เป็นปัญหาพื้นฐานและเป็นปัญหาระดับชาติ ซึ่งในกรณีบ้านปางแดง สามารถแยกออกเป็น 2 ประเด็นที่เด่นชัด คือ การจัดการในเรื่องพื้นที่ทำกินของชาวบ้าน กับการดำเนินคดีเป็นไปโดยชอบ โดยได้ใช้วิธีพิจารณากฎหมายหรือไม่

"หากเราไปดูมาตรา 237 จะบอกว่า ในคดีอาญา การจับและคุมขังบุคคลใดจะกระทำมิได้ เว้นแต่มีคำสั่งหรือหมายของศาล ซึ่งในกฎหมายรัฐธรรมนูญถือว่าเป็นบทคุ้มครองสิทธิ เสรีภาพของประชาชนที่จะไปขัดหรือละเมิดกฎหมายไม่ได้ แต่ที่ผ่านมาเป็นมาเป็นการจับกุมโดยไม่ได้กระทำความผิดซึ่งหน้า จึงจำเป็นต้องมาพูดคุยกัน" นายสัก กล่าว

ดร.บรรเจิด สิงคะเนติ อาจารย์คณะนิติศาสตร์ ธรรมศาสตร์ กล่าวว่า หากเป็นปัญหาด้านทรัพยากรธรรมชาติ แล้วจะนำกฎอัยการศึกมาบังคับใช้ได้หรือไม่นั้น ต้องไปดูกฎหมายรัฐธรรม
นูญ มาตรา 39 และมาตรา 44 ว่ากฎอัยการศึกนั้นจะกระทำได้ ก็ต่อเมื่อรัฐอยู่ในภาวะพิเศษ อยู่ในสภาวะสงคราม มีสถานการณ์จลาจลและฉุกเฉิน แต่ในกรณีปัญหาเรื่องทรัพยากรฯ ไม่สามารถกระทำอำนาจนั้นได้ และต้องเป็นไปตามกระบวนการรัฐธรรมนูญปกติ

"ฉะนั้น ต้องมีการจำแนกแยกแยะในการพิจารณาการกระทำความผิดกฎหมายนั้น กรณีเช่นนี้ ถือว่าชาวบ้านเขาไม่ใช่อาชญากรของแผ่นดิน ถ้าอำนาจรัฐไม่ยอมรับในการแยกแยะ ไม่เช่นนั้นแล้ว คนอีก 8-9 ล้านคนในแผ่นดิน จะต้องกลายเป็นอาชญากรกันหมด" ดร.บรรเจิด กล่าว

พ.อ.ปิยะพล วัฒนกุล ผอ.กองกฤษฎีกาทหารและการต่างประเทศ กรมพระธรรมนูญ กระทรวงกลาโหม ชี้แจงว่า ไม่ได้ใช้กฎอัยการศึก ในการเข้าไปมีส่วนร่วมในการจับกุมกรณีปางแดง และไม่ใช่หน้าที่โดยตรงของทหาร แต่เพียงได้รับคำสั่งแต่งตั้งจาก รมว.กระทรวงเกษตรฯ ให้ชุดทหารจากกองกำลังผาเมือง เป็นคณะกรรมการร่วมกับป่าไม้ในการเข้าจับกุม ซึ่งอาจมีความบกพร่องไปบ้าง ต่อไปคงต้องมีการทบทวนให้ชัดเจนมากขึ้น ซึ่งทางกรมพระธรรมนูญจะต้องนำกรณีนี้ไปศึกษาต่อไป

อย่างไรก็ดี ในการจัดเสวนาในครั้งนี้ ไม่ปรากฏว่า มีเจ้าหน้าที่ของสำนักบริหารป่าไม้ส่วนที่ 16 ซึ่งเป็นเจ้าของเรื่องกรณีการจับกุมชาวบ้านปางแดง เข้าร่วมเสวนา

องอาจ เดชา
ศูนย์ข่าวภาคเหนือรายงาน

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท