ประชาไท - กรรมการสิทธิฯ แถลงข่าวผลตรวจมะละกอจีเอ็มโอเป็นทางการ เสนอกระทรวงเกษตรฯ ทำลาย-จ่ายชดเชยเกษตรกร พร้อมเตือนรัฐเร่งคัดค้านอเมริกาขอสิทธิบัตรเหนือมะละกอไทย
"ขณะนี้มีการแพร่กระจายของมะละกอตัดแต่งพันธุกรรมในสิ่งแวดล้อมแล้วโดยการปนเปื้อนไปกับมะละกอแขกดำท่าพระ แต่ยังไม่สามารถประเมินขอบเขตพื้นที่การแพร่กระจายที่แน่ชัดได้ เนื่องจากไม่ได้รับความร่วมมือจากกรมวิชาการเกษตรในการเข้าไปเก็บตัวอย่างในสถานีวิจัยฯ และให้ข้อมูลสำคัญที่เกี่ยวข้องอย่างครบถ้วน" ศ.เสน่ห์ จามริก ประธานคณะกรรมการสิทธิมุนษยชนแห่งชาติกล่าว
นายบัณฑูร เศรษฐศิโรตม์ อนุกรรมการฯ กล่าวว่า หลังจากนี้เป็นหน้าที่ของกรมวิชาการเกษตรที่ต้องรับผิดชอบดำเนินการต่อ แต่หากกรมวิชาการเกษตรรู้แล้วแต่ไม่มีมาตรการจัดการที่ชัดเจน ก็ถือเป็นการละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมาย
จี้รัฐดูแลสิทธิบัตรมะละกอ
ศ.เสน่ห์กล่าวว่า รัฐบาลต้องยื่นคัดค้านการขอรับสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับมะละกอของไทยในสหรัฐฯ โดยเฉพาะกรณีสิทธิบัตรคุ้มครองยีนไวรัสจุดวงแหวนมะละกอ ซึ่งจะเป็นอุปสรรคต่อการวิจัยมะละกอต้านทานไวรัสจุดวงแหวนของไทยในอนาคต และสร้างปัญหาด้านการค้าต่อไทย
"อีกเรื่องหนึ่งที่สำคัญแต่ไม่ค่อยได้รับการพูดถึงมากนัก คือเรื่องสัญญาความตกลงแบ่งปันผลประโยชน์ (MOU) กับบริษัทมูลนิธิวิจัยแห่งมหาวิทยาลัยคอแนลล์ ซึ่งกรมวิชาการเกษตรกำลังพิจารณาล่วงหน้า ทั้งที่รัฐบาลประกาศชัดเจนว่ายังไม่มีนโยบายให้ปลูกพืชจีเอ็มโอเชิงพาณิชย์ ดังนั้นควรให้มีการระงับการทำ MOU ดังกล่าว" ศ.เสน่ห์กล่าว
นอกจากนั้น ควรจะมีการทำลายมะละกอจีเอ็มโอในแปลงทดลองของสถานีวิจัยพืชสวนท่าพระ และมะละกอในแปลงของเกษตรกรที่อยู่ในบริเวณเสี่ยงทั้งหมดตามหลักวิชาการโดยมีการจ่ายค่าชดเชยให้เกษตรกรด้วย
นอกจากนี้ยังควรเร่งสร้างความเข้าใจกับต่างประเทศ พร้อมกับการตั้งคณะกรรมการกลางมาสอบสวนข้อเท็จจริงโดยมีองค์ประกอบจากส่วนที่เกี่ยวข้องอย่างเหมาะสม รวมทั้งพัฒนาระบบกฎหมายก่อนมีการทดลองในระดับไร่นา ทั้งกฎหมายด้านความปลอดภัยทางชีวภาพ กฎหมายเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค และกฎหมายป้องกันการผูกขาด
ในส่วนของข้อเสนอเชิงนโยบายนั้น คณะกรรมการสิทธิฯ เสนอให้มีการกำหนดนโยบายเรื่องการวิจัยและใช้ประโยชน์จากจีเอ็มโออย่างโปร่งใส โดยกระบวนการมีส่วนร่วมจากผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วน เนื่องจากเป็นแนวนโยบายที่มีความซับซ้อนในหลายมิติ ทั้งเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม ความตกลงระหว่างประเทศ ซึ่งไม่อาจใช้เฉพาะข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
รายงานโดย : มุทิตา เชื้อชั่ง
ศูนย์ข่าวประชาไท